به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) کتاب «شش گفتار درباره اندیشه آزادی» نوشته محمدهادی رجایی به همت انتشارات کویر در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.

در پشت جلد کتاب آمده است: «اندیشه آزادی، پیشینه‌ای برابر با تاریخ اندیشه بشری دارد و همین تاریخ طولانی پر است از بحث‌ها، جدل‌ها درباره ماهیت، چیستی و انواع آزادی. عظمت مفهوم آزادی و ضرورت آشنا شدن با سیر تحولات تاریخی این مفهوم، بر هر پژوهنده‌ای واجب می‌سازد تا دست به کندوکاو در این گنجینه بزرگ بشری بزند. اما سنگینی و پیچیدگی زبان فلسفی به همراه ابعاد متعدد و تودرتوی آموزه آزادی چنان اقیانوس عمیق و وسیع آزادی را متلاطم کرده است که کمتر کسی شهامت دارد تا دل به این امواج خروشان بسپارد.

«شش گفتار درباره اندیشه آزادی»، گام کوچکی است در مسیر گسترش آشنایی مخاطبان با برخی از مفاهیم، مبادی و اشکال نوین آزادی. در این کتاب سعی شده تا با پرهیز از پیچیدگی‌های زبان فلسفی به معرفی اندیشه گروهی از اندیشمندان و فلاسفه صاحب نام زمانه پرداخته شود که نقش بی بدیلی در توسعه و تحول مفهوم امروزین آزادی داشته‌اند. به همین دلیل این کتاب پرداختی است به ایده و اندیشه آزادی در نظام فکری برخی از معروفترین اندیشمندانی که علوم انسانی در پهنه گسترده خویش در طول تاریخ و به خصوص در دوره معاصر به خود دیده است شامل جان لاک، جان استورات میل، فردریش فون‌هایک، آیزیا برلین، جان راولز و آمارتیا سن.»

جان لاک؛ همانطور که مکفرسون به شیوایی بیان داشته است جان لاک را می‌توان نویسنده سند مالکیت دولت سرمایه‌دار لیبرال نامید. به گفته برایان مگی لاک کسی است که به عقیده عموم، شالوده فکری دموکراسی لیبرال و فلسفه تجربی را او ریخته است. یکی از وجوه تاثیرگذار اندیشه لاک، دیدگاه او راجع به آزادی است. به نظر ایشان آزادی یعنی رهایی از محدودیت و تجاوز دیگران و این رهایی در جایی که قانون نیست، نمی‌تواند وجود داشته باشد. آزادی آن نیست که هر کس هر کاری خواست انجام بدهد.
 
جان استوارت میل؛ ستاره‌ای بود که در ابتدای قرن نوزدهم در آسمان اندیشه انگلستان درخشید و بعد از حیات خود جهان اندیشه بعد از خود را متأثر کرد. جهان فلسفه با پدیده‌ای مواجه شد که هر یک از آثارش در منطق، سیاست و اقتصاد، خود جریان‌ساز مسیرهای نوین تفکر شد. یکی از تأثیرگذارترین آموزه‌های جان استوارت میل آموزه آزادی اوست که شامل سه بخش می‌شود. نخست؛ شامل آزادی فکر و احساس، آزادی بیان و‌ آزادی بیان و آزادی مطلق عقاید و عواطف نسبت به هرچیز است که باشد خواه نسبت به مطالب نظری و خواه علمی و خواه آزادی علمی و اخلاقی و دینی.

دوم، آزادی ذوق و آزادی دنبال کردن پیشه است؛ آزادی اینکه نقشه زندگی را چنان که با منش زندگی ما سازگار است شرح کنیم و از جانب دیگران مادامی که به آنها آسیبی نرسانده‌ایم مانعی در راه ما گذاشته نشود و سوم، آنکه افراد آزادند برای هر منظوری که بخواهند با هم گروهی تشکیل دهند به شرط اینکه به دیگران آسیبی نرسانند. هیچ جامعه‌ای آزادی کامل ندارد مگر اینکه این آزادی‌ها به صورت مطلق و بی‌قید و شرط در آن موجود باشد.
 
فردریش فون هایک؛ همانطور که میلتون فریدمن، برنده جایزه نوبل اقتصاد بیان داشته است هایک را می‌توان سرچشمه روشن‌بینی در دوران معاصر نامید. کسی که اندیشه‌های روشن او در وسعت بخشیدن به فهم ما از معنا و ضروریات جامعه آزاد یاری بخش بوده است. حمایت تمام قد و او از آزادی زبانزد خاص و عام بود به‌گونه‌ای که آمارتیاسن که خود همانند فون هایک برنده جایزه نوبل اقتصاد بود این حمایت را غلوّآمیز می‌خواند. آزادی از منظر هایک وضعیتی است که در آن هرکسی می‌تواند از دانشش برای رسیدن به اهدافش استفاده کند.
 
آیزایا برلین؛ فیلسوف، اندشه‌نگار و نظریه‌پرداز سیاسی بریتانیایی بود و آوازه بلندش در بیشتر عمر مرهون گفت‌وگوهای درخشان، دفاع از لیبرالیسم، حمله به تحجر، تعصب و تندرویهای سیاسی بود. معروفترین کار برلین در نظریه سیاسی فرق است که او در نوشته‌ای به نام دو مفهوم از آزادی، میان آزادی منفی و آزادی مثبت می‌گذارد. چراکه معتقد است مادامی که مسائل مهم روزگار خود را نفهمیده‌ایم مواضع و فعالیت‌هایی که داریم حتی برای خود ما نیز روشن نخواهد بود و یکی از بزرگترین این مسائل نزاعی است که به قول ایشان در باب دو مفهوم آزادی شکل گرفته است.
 
آمارتیاسن؛ فیلسوف و اقتصاددان آمریکایی هندی‌الاصلی است که در تلاش برای پی‌ریزی علم اقتصاد بر مناسبات انسانی‌تر، رویکرد قابلیت را به‌عنوان جایگزین رویکرد مطلوبیت‌گرایی معرفی کرد. یکی از مفاهیم اساسی که در نظریه قابلیت وجود دارد، مفهوم آزادی است. آمارتیاسن چنان اهمیتی به آزادی می‌دهد. که توسعه را نیز به صورت فرآیند بسط آزادی‌های واقعی مردم تعریف می‌کند. 

کتاب «شش گفتار درباره اندیشه آزادی» نوشته محمدهادی رجایی با شمارگان 700 نسخه در 184 صفحه به بهای 14 هزار تومان به همت انتشارات کویر منتشر شده است.