به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) بدون شک عقل وجه تمایزی بین انسان و سایر موجودات است. عقل نزد اندیشمندان هر حوزه علمی معنای خاصی دارد؛ به بیان شیخ کلینی، مراد از عقل در روایات مکتب اهل بیت (ع)، قوه تشخیص و ادراک آدمی است و یا ملاصدرا معتقد است که ستون شخصیت و هستی انسان عقل است. عقل در فلسفه و علوم انسانی، گاه در برابر وحی می‌آید و منظور از آن، نیروی ادراک بشر است که به تولید علم می‌پردازد و مجموعه علوم و معارف اسلامی را پدید می‌آورد. به‌طور مسلم، ظهور و نمود مفهوم عقل در اندیشه‌ها انعکاس پیدا می‌کند که آیا به نحو احسن توانسته‌ایم از ظرفیت و توانایی آن استفاده کنیم؟
بهروز پیری، نویسنده کتاب «راز اسارت و راه نجات انسان در قرن 21» در قالب سه فصل با عنوان‌های «اندیشیدن رمز برخورداری از حیات طیبه»، «عاشورا و بصیرت در اندیشه» و «اسارت و نجات» جایگاه عقل را در قرآن، احادیث و کلام و اندیشه بزرگان حوزه‌های مختلف علمی تبیین کرده است.
مولف در فصل نخست کتاب، به طرح موضوعاتی مانند ماهیت اندیشه و مساله قدرت، اشتراک کودک و فیلسوف در اندیشیدن، اندیشیدن در قرآن، مصداق اندیشه و تعقل در زمان و خویشتن‌اندیشی، مفهوم جهان‌بینی و رابطه آن با خردورزی، فعل انسان مانع آگاهی اوست نه جبر، هجرت ثمره اندیشیدن برای حیات پاک، هجرت موسی رویدادی بزرگ درخلقت تمدن و اندیشیدن و استعمارگری می‌پردازد.
«چه نوع اندیشیدنی مدنظر اسلام است» موضوعی است که در این فصل درباره آن می‌خوانیم: «اصولا پایه و اساس ایدئولوژی و جهان‌بینی در چگونه اندیشیدن در فهم هستی و جهان است و بر این اساس است که می‌بینیم هر گروهی با ارائه اصول مکتب فکری خود براساس فلان نوع از جهان‌بینی به تفسیر جهان و سرانجام حیات و زندگی می‌پردازد، زیرا هر گروه اندیشه و تفکر مخصوص به خود را دارد. بنابراین جهان را آنگونه که می‌اندیشد می‌بیند و خروجی آن نوع از اندیشیدن جامعه‌ای است که آن جهان‌بینی در عرصه اجتماعی آن حاکم است. پیامبر اکرم )ص) تفکری را برتر از هفتاد سال عبادت دانسته که بر معرفت و بصیرت انسان در رسیدن به کمال انسانی بیافزاید وگرنه انسانی که تفکرش او را به ورطه هلاکت و نابودی سوق دهد، دیگر اندیشیدنش چه فایده‌ای دارد و چه کمکی به نجات او خواهد کرد.»
درد جهالت و تعهد روشنفکر، امام حسین (ع) آئینه تمام‌نمای رسالت خودآگاهی اجتماعی، آزادی ابزار استعمار نو، اندیشه‌ورزی دینی، بصیرت دروازه ورود به سرزمین ایمان حقیقی، جامعه‌شناس غربی و روشنفکر اسلامی، زینب زینت اندیشه ناب و اسارت انسان در سایه سطحی‌نگری از موضوعاتی که در فصل دوم کتاب مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
یکی از موضوعات مطرح شده در این فصل از کتاب، «اسارت انسان در سایه سطحی‌نگری» بوده که مولف درباره آن نوشته است: «سیاستی که امروز دشمنان اسلام در پیش گرفته‌اند، سیاست تجزیه و تفرقه است. دنیای اسلامی پس از دوران طلایی و اقتدار حیات تاریخی خود، دچار افت شدید شاخص‌های رشد و اقتدار در عرصه بین‌الملل نسبت به گذشته درخشان خود شده است. دچار شدن به این وضعیت می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد. شاید یکی از این دلایل عمده که می‌توان به‌عنوان نمونه نام برد، مربوط به بصیرت‌‌افزایی در اجرای اصل امر به معروف و نهی از منکر است... اجماع اکثر دانشمندان و بزرگان بر این است که سعادت انسان در گرو حیات اجتماعی و زندگی اجتماعی اوست. فی‌المثل افلاطون فیلسوف معروف یونان،انسان را مدنی بالتبع دانسته و در عرصه سیاسی و اجتماعی طرح‌‌ریزی مدینه فاضله‌ای را پیشنهاد کرد که آرزو و ایده‌آل هر انسان روشنگری است و این نشان از عقیده راسخ او در سعادت اجتماعی دارد. در دین مبین اسلام نیز این امر کاملا مورد تاکید است. وجود کلماتی همچون امت، قبیله و موارد مشابه در قرآن، گواه بر تائید این نظریه است.»
در فصل سوم نیز از مواردی مانند تاریخ‌اندیشی برای اصلاح اندیشه، گذشتگان تاثیرگذار در آیندگان، فرهنگ و اصلاح آن در زیستن، اندیشه توحیداندیشی، نقش حیاتی مذهب در سرنوشت‌ها و زیستن‌ها، اندیشه‌ای برای اخلاقی زیستن و انحراف و اسارت اندیشه، بحث شده است.
نخستین چاپ کتاب «راز اسارت و راه نجات انسان در قرن 21» در 264 صفحه با شمارگان یک‌هزار نسخه به بهای 12 هزار تومان از سوی نشر پراکنده راهی بازار کتاب شده است.
سه‌شنبه ۲۴ مرداد ۱۳۹۶ - ۱۱:۴۱
نظر شما