حاجی‌حسینی درباره کتاب‌های تالیف شده در این وزارتخانه گفت: ما در بخش نشر وزارت امور خارجه تلاش کردیم که کتاب‌هایی را با توجه به نیازهای وزارتخانه و پژوهشگران و محققان بخش مطالعات بین‌الملل تهیه و تدوین کنیم. در میان کتاب‌های عرضه شده در نمایشگاه امسال که به بیش از 35 عنوان جدید می‌رسد 10 عنوان در حوزه تاریخ است که با استفاده از اسناد غنی‌ که در آرشیو وزارت امور خارجه موجود است گردآوری و تالیف شده است.
 
وی افزود: البته باید اشاره کرد با وجود برخورداری اداره نشر وزارت امور خارجه از آرشیو غنی اسناد تاریخی روابط‌ بین‌املل باز هم تالیف کتاب با مشکلات و مسائل بسیاری مواجه است. به‌عبارتی ما در تهیه و تولید کتاب‌های اداره نشر وزارت خارجه به دنبال سود نیستیم بلکه قصد ما شفاف‌سازی تاریخی است که با تکیه با اسناد، این مهم را تاکنون پیش برده‌ایم. باید یادآوری کنم آرشیو وزارت خارجه با برخورداری از 5 میلیون سند در حوزه روابط خارجی به‌عنوان دومین آرشیو اسناد در کشور به‌شمار می‌آید.
 
رئیس مرکز اسناد وزارت خارجه ادامه داد: تکیه اصلی ما در اداره نشر بر تهیه کتاب‌های تالیفی است اما به دلیل ارتباط مستقیمی که با دنیای خارج از ایران داریم کتاب‌های تازه تالیف شده خارج از ایران با سرعت تهیه و در کتابخانه تخصصی وزارتخانه قرار داده می‌شود. برای همین برخی از این کتاب‌ها که در حوزه مباحث مورد نیاز کشور است برای ترجمه به برخی از مترجمان شناخته شده داده می‌شود تا در اسرع‌وقت ترجمه و در دسترس محققان و دانشجویان این حوزه قرار گیرد.
 
حاجی‌حسینی اظهار کرد: در زمینه تالیف کتاب‌های حوزه روابط‌ بین‌الملل توجه ویژه‌ای به کتاب‌ها و اسناد تاریخی داریم زیرا با آگاهی از تاریخ روابط بین‌الملل که می‌توانیم از اشتباهات در آینده‌ این حوزه جلوگیری کنیم. حرکت با آگاهی از گذشته می‌تواند مسیر دیپلماسی را در راه صحیح خود قرار دهد.



نادیده گرفتن ادبیات دیپلماسی
محمدحسن شیخ‌الاسلامی، رئیس دانشکده روابط‌ بین‌الملل وزارت خارجه نیز در ادامه این نشست گفت: همه می‌دانند که طی سالیان اخیر و به ‌ویژه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی دیپلماسی از اهمیت مضاعفی برخوردار شده و حوزه محدود مناسبات بین دولت‌ها که تنها ابعاد سیاسی و امنیتی را دربرمی‌گرفت امروزه در حوزه‌های متکثری نمود پیدا کرده است. در حوزه فرهنگی، عمومی، رسانه‌ای و ... دیپلماسی با عنوان دیپلماسی عمومی بروز پیدا کرده است. به‌عبارتی بیش از 30 شاخصه مستقل در علوم دیپلماتیک وجود دارد که در دنیا برای آن ادبیات تخصصی تولید شده است.
 
وی افزود:تولید ادبیات تخصصی در حوزه دیپلماسی عمومی نشان از این دارد که این حوزه در خارج از ایران بسیار جدی گرفته شده و در بعد آکادمیک نیز به آن توجه ویژه‌ای شده است. اما در ایران با وجود اینکه نهادها و سازمان‌های متعددی در حوزه دیپلماسی عمومی فعالیت می‌کنند بدون آنکه در این زمینه آموزشی دیده باشند. مشخص نیست که آن‌ها با چه نگاهی به دیپلماسی وارد فعالیت در این حیطه شده‌اند.

ضمن اینکه هنوز ادبیات موثری در حوزه دیپلماسی عمومی تولید نشده است در حالی که این حوزه روز به روز با اهمیت‌ می‌شود. اما در کشور ما با وجود فعالیت گسترده در این حوزه هنوز ادبیاتی برای آن تالیف نشده است براساس همین نیازمندی دانشکده روابط بین‌الملل وزارت خارجه دست به تالیف دوجلد کتاب با عنوان «دیپلماسی عمومی‌» زده است تا بتواند با این تالیفات راهگشای بخش کوچکی از این حوزه گسترده و با اهمیت باشد.
 
تاریخ شفاهی از جنس دیپلماسی
علی بخشی، مسئول تاریخ شفاهی وزارت امور خارجه با اشاره به کتاب «گذری در تاریخ»، خاطرات علی‌اکبر صالحی، وزیر امور خارجه پیشین بیان کرد: تاریخ شفاهی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران شروع به فعالیت کرد و تا چند سال پیش تنها تعدادی از سازمان‌ها و نهادهای خاص دولتی در این زمینه فعالیت داشتند خوشبختانه با مصوبه دولت چندی است که اکثر نهادها و سازمان‌های دولتی شروع به فعالیت در حوزه تاریخ شفاهی کرده‌اند. وزارتخانه ما نیز در این زمینه فعالیت‌های موثری داشته است. از جمله اینکه برای نخستین بار در تاریخ ایران خاطرات علی‌اکبر صالحی وزیر امور خارجه تهیه و تدوین شد و در کتابی با‌عنوان گذری در تاریخ در نمایشگاه امسال عرضه شده است.
 
وی افزود: در حالی فعالیت در زمینه تاریخ شفاهی وزارت امور خارجه صورت می‌گیرد با محدودیت‌هایی به‌دلیل نوع کار دیپلماسی روبه‌روست. اما با وجود این محدودیت‌ها تلاش شده است تا بازهم از نانوشته‌ها، ناخوانده‌ها و پنهان‌مانده‌های حوزه دیپلماسی با تکیه بر تاریخ شفاهی خاطراتی تدوین شود. در حال حاضر کتاب‌های بسیاری با گفت‌وگو با اهل دیپلماسی انجام شده که به‌زودی در دسترس علاقه‌مندان خواهد گرفت.
 
سی‌ویکمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران تا 22 اردیبهشت در مصلای بزرگ امام برپاست.