خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)-
عبدالحسن بصیره: دکتر محمود حسابی در اسفندماه 1281 خورشیدی در تهران زاده شد. به دلیل شغل پدر از چهارسالگی همراه پدر و مادر و برادر خود به بیروت عزیمت کردند. تحصیلات ابتدایی، دبیرستان و دانشگاهی خود را به ترتیب در مدرسه مسیحی فرانوسیان، کالج امریکایی بیروت، کالج پروتستان لبنان، و دانشگاه آمریکایی بیروت گذراند. رشته‌های مختلفی را همچون ادبیات، راه و ساختمان، برق، معدن و مختصری پزشکی آموخت. سپس عازم فرانسه شد و زیرنظر پروفسور فابری (فیزیکدان معروف فرانسوی) در سال 1306 (1927م) دکترای فیزیک گرفت. پایان‌نامه ایشان پژوهش روی «حساسیت سلولهای فوتوالکتریک» بود. در مدت اقامت در فرانسه با توجه به تحصیلات مهندسی که در بیروت کرده بود به چند شغل پرداخت. پس از آن به ایران بازگشت و عهده‌دار مشاغل مختلف و بنیانگذار نهادهای علمی و آموزشی گوناگونی شد که شرح مفصلی می‌طلبد. ایشان در وزارت طرق و شوارع عامه (راه و ترابری)، دارالمعلمین عالی، دانشسرای عالی، شرکت ملی نفت ایران، مجلس سنا، وزارت فرهنگ، فرهنگستان ایران، و دانشگاه تهران کار کرده‌اند و سمت‌های مهمی داشته‌اند.
در پی تدریس اکثر درس‌های علوم پایه در دارالمعلمین عالی و دانشسرای عالی و شرکت در طرح تأسیس و تدوین اساسنامه دانشگاه تهران، از 1313 تا پایان عمر خویش، استاد تمام وقت فیزیک دانشکده علوم دانشگاه تهران بودند، تا اینکه در 12 شهریورماه 1371 خورشیدی در بیمارستان دانشگاه ژنو، چشم از جهان فروبستند و به خواست ایشان در شهر تفرش، زادگاه خانوادگیشان، به خاک سپرده شدند. از آرامگاه ایشان در تفرش بسیاری از دانشجویان پیشین و علاقه‌مندانشان بازدید می‌کنند.
عبدالحسن بصیره
از منظر علمی و آموزشی، نقش و اهمیت کارهای دکتر محمود حسابی را باید در عصر و زمانه خودش نگریست و به تاثیرگذاری آنها پی برد. دکتر حسابی با استعداد علمی و تسلط به چند زبان در دهه بیست و سی میلادی از اروپا به ایران آمدند که دوره اوج و شکوفایی فیزیک نوین در اروپا بود. می‌توانستند همانجا بمانند و به تحقیق و پژوهش و تدریس بپردازند. به ایران بازگشتند و منشأ خدمات علمی و آموزشی شایانی شدند. شیوه آموزشی در آن زمان در ایران آموزش محور بود و نیاز به تربیت معلم و استاد احساس می‌شد.
ایشان بار درک این شرایط به اعزام دانشجو به خارج برای ادامه تحصیل همت گماشتند و استادانی را برای تدریس رشته فیزیک در دانشگاه تهران بار آوردند.
از جمله کارهای ارزشمند ایشان تشویق استادان به تألیف کتاب‌های درسی (فیزیک) دانشگاهی بود که خود از آغاز گران بود؛ تألیف کتاب‌های «دیدگانی فیزیک» (اپتیک) در سال 1340، «نگره کاهنربایی» در سال 1345 «فیزیک حالت جامد» پس از نگارش آن به زبان انگلیسی و فرانسه در سال 1348 نگارش آن به فاسی در سال 1358، راه‌اندازی آزمایشگاه آموزشی و پژوهشی اپتیک، و دو اثری که در زمان حیاتشان چاپ نشد درباره «الکترودینامیک» و درباره «گره الکترونیکی». ایشان در سال 1318 فیزیک دوره اول دو دوم دبیرستان را نیز تالیف کردند.
دکتر محمود حسابی سالیان زیادی صرف تهیه واژه‌نامه تخصصی فیزیک و واژه‌های فارسی کردند. اهمیتی را که ایشان به ادبیات و زبان فارسی قائل بودند انگیزه برخی از دانشجویانشان در گرایش به مطالعه ادبیات در کنار رشته تخصیصشان شد.
«یادش گرامی باد»
نظر شما