به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در قم، محمد دانش‌زاده قمی مشهور به محمد مؤمن، در سال ۱۳۱۶ در قم به دنیا آمد. وی در سال ۱۳۳۲ به تحصیل علوم دینی روی آورد و در دوران تحصیل خود در علوم مختلف از محضر استادان برجسته‌ای از جمله حاج شیخ محمد واعظ زاده، آیت الله مشکینی، آیت الله شاه آبادی، شیخ ابوالفضل خوانساری، آیت الله سلطانی، آیت الله حاج میرزا محمد مجاهدی تبریزی، حضرت امام خمینی، آیت الله بروجردی، آیت‌الله محقق داماد، آیت‌الله حاج آقا مرتضی حائری، حاج آقا مصطفی خمینی و علامه سیدمحمد حسین طباطبایی بهره برده است.  
 
او از مجتهدین معاصری بود که از اواسط دوره اول شورای نگهبان از سال ۱۳۶۲ با حکم امام خمینی به عضویت فقهای شورای نگهبان منصوب شد و تا پایان حیات خود در این شورا عضویت داشت و آخرین بار در ۲۵ تیر ۱۳۹۲ با حکم حضرت ایت الله خامنه‌ای در سمت خود به عنوان فقیه شورای نگهبان ابقاء شد. 
 
از جمله مهم‌ترین مسئولیت‌های ایشان پس از پیروزی انقلاب اسلامی می‌توان به مسئولیت انتخاب و اعزام قضات شرع دادگاه‌های انقلاب در سراسر کشور به دستور حضرت امام خمینی، ریاست دادگاه عالی انقلاب اسلامی، عضویت در شورای عالی قضایی، مدیریت حوزه علمیه قم و عضویت در شورای عالی سیاستگذاری حوزه علمیه قم از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۴، عضویت در دوره چهارم شورای عالی حوزه علمیه قم، نماینده مردم سمنان در دوره اول و دوم مجلس خبرگان رهبری، نماینده مردم قم در دوره سوم مجلس خبرگان رهبری و ریاست مجمع فقه اهل بیت (ع) اشاره کرد.
 
آیت الله مؤمن علاوه بر مسئولیت‌های سیاسی و اجتماعی آثار فراوانی در مطبوعات به چاپ رسانده است و در زمینه علوم اسلامی کتاب‌هایی مهمی را تالیف کرده که در ادامه به بررسی برخی از آن‌ها می‌پردازیم.
 

1- «کلمات سدیده»
«کلمات سدیده» نام كتابى است كه آیت‌الله مؤمن آن را به زبان عربى در بيان چند مسئله مبتلا به و مستحدثه شرعى تأليف نموده‌اند. این کتاب از سوی  انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی به چاپ رسیده است. مباحث اين كتاب حول دوازده مسئله شرعى تنظيم گرديده كه عبارتند از: 1- اقدامى كه حكومت اسلامى راجع به حقوق شخصى افراد انجام مى‌دهد 2- مسئله تنظيم خانواده 3- تلقيح مصنوعى 4- تغيير جنسيت 5- تشريح ميت در آموزش‌هاى پزشکى 6- پيوند اعضا 7- سفارش ساخت كالا 8- عقد اختيار 9- كارت‌هاى اعتبارى 10- حكم عده زنان بدون رحم 11- حكم جهاد 12- حكم محارب و مفسد فى الارض.
 
اين مسائل از آن‌جايى كه مسائل روز بوده و كمتر از سوى ساير فقها به آن‌ها پرداخته شده، از اهميت بسيار بالايى برخودارند. اين  تلاش مؤلف را مى‌توان در رديف كارهاى ابداعى دانست كه اثرات بسيار ارزش‌مندى در ميان محققان و مدرسان حوزه مى‌تواند بر جاى بگذارد.
 
2- «مبانی تحریر الوسیله للامام الخمینی - القضاء و الشهادت»
«مبانی تحریر الوسیله - القضاء و الشهادت» با موضوع قضاوت، گواهی و گواهان از سوی موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی به زبان عربی در 609 صفحه به چاپ رسیده است.  این کتاب ترجمه و تفسیری از دو مقوله «قضا‌ و شهادت» کتاب «تحریر الوسیله» امام خمینی است. روش ارائه مباحث در این کتاب به این صورت است که ابتدا متن اصلی تحریر الوسیله می‌آید و سپس نویسنده به شرح و تفسیر آن می‌پردازد. طلاب علوم دینی از مخاطبان این کتاب به شمار می‌آیند.
 

3- « مبانی تحریر الوسیله للامام الخمینی (ره) - کتاب الحدود»
«مبانی تحریر الوسیله للامام الخمینی - کتاب الحدود» با موضوع حدود از سوی موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی در 410 صفحه به چاپ رسیده است.  در کتاب حاضر که به زبان عربی تدوین شده است بخشی از کتاب «تحریرالوسیله امام خمینی(ره)» با عنوان «الحدود»، به رشته تحریر در آمده است. در این کتاب نگارنده مباحثی چون، حدّ مسکر، حدّ سرقت، حدّ محارب و...  را مطرح و به نقد بررسی آن‌ها می‌پردازد. متن کتاب همچون «مبانی تحریر الوسیله للامام الخمینی - القضاء و الشهادت» به این صورت تدوین شده است که ابتدا متن اصلی تحریر الوسیله می‌آید و سپس نویسنده به شرح و تفسیر آن می‌پردازد. طلاب علوم دینی از مخاطبان این کتاب به شمار می‌آیند.
 
 
4- «تسدید الاصول»
کتاب «تسدید الاصول» با موضوع اصول فقه شیعی از سوی  انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی در 578 صفحه به چاپ رسیده است. این کتاب یک دوره کامل اصول فقه استدلالی است. كتاب حاضر ذیل یك مقدمه و پنج بخش به زبان عربی فراهم آمده است. عناوین بخش‌ها عبارت‌اند از : اوامر، نواهی، مفاهیم، عام و خاص و مطلق و مقید. دربخش‌های یاد شده، مسائل مختلف علم اصول برای طلاب علوم دینی شرح و تفسیر شده است.
   
5- «الولایه الالهیه الاسلامیه، او الحکومه الاسلامیه زمن حضور المعصوم و زمن الغیبه - جلد 1و2و3»
 این مجموعه با موضوع حاکم و حکومت اسلامی و مسائل مربوط به آن از سوی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی به چاپ رسیده است. در مقدمه مراد از ولى امر و ولایت امر مشخص شده و مسئله ولايت امرى مسئله‌اى غير از نبوت و رسالت دانسته شده است. نگارنده به ادله قرآنى و روايى ولايت معصومان (ع) اشاره كرده و دو طايفه از آيات قرآن مبنى بر ولايت معصومين (ع) و وجوب اطاعت از آنان را نقل و شرح و تفسیر مى‌كند.
 
آيه‌هاى ولايت، اطاعت، اولويت، آيات غدیر و روايات متعدد نبوى از جمله مستندات وى در اين بخش مى‌باشد. نويسنده با توجه به آيات و روايات معتبر ادعا مى‌كند كه براساس آن‌ها مسئله ولايت معصومان امرى الهى است و ايشان از جانب خداوند منصوب شده و امر ولايت آنان متوقف بر بيعت مردم نيست. اگرچه بیعت كردن با ولى امر بر مردم واجب است. وى در ادامه به وسعت دايره ولايت ولى امر از جهت كشورها و امكنه اشاره كرده و معتقد است كه ولايت ولى امر منحصر به كشورى خاص نيست و بر همه مردم لازم است كه از ولى امر اطاعت كنند.
 
در بخش ديگرى از كتاب، به اختيارات ولى فقيه و منابع مالى براى اعمال ولايت او اشاره نموده و شئون ولى امر را براى وضع قوانين حكومتى، مراقبت از اعمال مردم و كارگزاران حكومتى، روانه كردن مردم به حج، اجراى حدود و تعزيرات، تصدى امر قضا و نصب قضات، اقامه نماز جمعه و نمازهاى عید قربان و عيد فطر، حکم به ثبوت هلال ماه‌هاى رمضان و شوال، تأسيس ادارات مختلف و نصب مسئولان مختلف مملكتى، امر كردن به جنگ و جهاد و صلح، تعيين تكليف روابط با كشورهاى اسلامى و غيراسلامى و نظارت برهزينه كردن اموالى كه در اختیار اوست مورد شرح و بررسى قرار داده است. در اين زمينه‌ها نگارنده از ادله قرآنى و روايى متعددى استفاده نموده و اقوال برخى از فقهاى معتبر شیعه را نيز منعكس كرده است.
 
در همين راستا نگارنده اين اموال را دو قسم كرده و قسمى از آن را مال ولى امر و قسم ديگر را براى مسلمانان در نظر گرفته است. يكى ديگر از اموالى كه نگارنده آن را مخصوص ولى امر دانسته انفال است كه وى ادله قرآنى و روايى مربوط به انفال و مالكيت ولى فقیه بر آن را بررسى نموده و مصاديق مختلف انفال مانند اراضی موات، كوه‌ها، معادن، دارايى اموات بلا وارث، اراضى بدون مالك، اموال مجهول المالك، غنايم جنگى، درياها و ساير موارد انفال را بيان كرده است.
 
در بخش ديگر، به اختيارات ولى امر در مالكيت خمس و خرج كردن آن اشاره شده و ادله وجوب پرداخت خمس به ولى امر و امام معصوم (ع) بيان گرديده است. ضرورت پرداخت زكات به ولى امر و تصرف او در خمس و زکات و ادله روايى و اقوال فقها در اين زمينه از مباحث بعدى اين كتاب است.

در بخش ديگر به بحث درباره اموال مخصوص مسلمين پرداخته و در اين زمينه اراضی مفتوحه عنوه، جزيه، غنايم جنگى، اسيران، و اموال زياده از احتياج مردم از جمله اموالى دانسته شده كه اختصاص به مسلمانان دارد و ولى امر متصدى پرداخت آن است.
 
6- «خاطرات آیت الله محمد مومن»
کتاب حاضر از سوی انتشارات  مرکز اسناد انقلاب اسلامی در سال 1387 در 240 صفحه با موضوع خاطرات روانه بازار شد. «خاطرات آیت الله محمد مومن»حاوی خاطرات ایشان در سه بخش است: بخش اول به شرح وضعیت خانواده و تحصیلات و معرفی اساتید ایشان اختصاص یافته است. در بخش دوم به خصوصیات علمی و اخلاقی امام خمینی اشاره گردیده و در پایان به برخی از موضوعات پس از انقلاب از جمله عضویت ایشان در شورای نگهبان و مسالۀ انتخابات دورۀ سوم مجلس شورای اسلامی پرداخته شده است.