به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در یزد، کتابخانه وزیری یزد یادگار به جامانده از حجت‌الاسلام و المسلمین سیدعلی‌محمد وزیری است؛ مردی که به دلیل خیراندیشی‌اش و اعتماد مردمی نسبت به او، توانست حجم وسیعی از کتاب‌های خطی و چاپی را در این کتابخانه جمع‌آوری کند و در نهایت، این گنجینه در سال ۱۳۴۸ با 3300 نسخه کتاب خطی و 17 هزار و 967 جلد کتاب چاپی، وقف آستان قدس رضوی شد.
امروز کتابخانه وزیری یزد، مأمن پژوهشگران است؛ محققانی از علوم مختلف و از جمله ادبیات. وجود 507 نسخه خطی ادبی در این کتابخانه، آن‌قدر کِشش برای اهل ادب دارد که خود را از هر نقطه یزد به جوار مسجد جامع این شهر برسانند و در این کتابخانه، ساعتی غرق دنیای ادب شوند؛ مجموعه‌ای از دیوان‌ها و جُنگ‌ها و داستان‌ها و هزار نکته ناب از ادیبان کهن؛ از حافظ و مولوی و نظامی و سعدی و شیخ بهایی و ادیبانِ جای‌جای وطن گرفته تا شاعرانی که پسوند یزدی‌شان، افتخاری مضاعف است برای یزد و مردمانش؛ همچون فرخی یزدی، قضائی یزدی، شهلای یزدی، فدائی یزدی، جیحون یزدی، شوکت یزدی، حیران یزدی، شارق یزدی و مضطر یزدی.
اما شاهکار خطی هنری دوره صفویه را نیز باید در این میان یافت: دیوان خطی حافظ شیرازی که آن را نفیس‌ترین دیوان‌های حافظ موجود در کتابخانهها و مراکز اسنادی کشور می‌دانند؛ کتابی از مکتب صفوی و اصفهان و مزین به 14 مجلس مینیاتور که مینیاتورهای آن با گذشت سال‌ها، همچنان رنگ و ترکیب‌بندی خود را حفظ کرده است.
«کتاب‌های ادبیات این کتابخانه به زبان‌های فارسی و عربی، به خط‌های نسخ، نستعلیق و شکسته‌نستعلیق بر روی کاغذهای سمرقندی، اصفهانی و فرنگی کتابت شده است.» این را منوچهر آرسته، کارشناس‌مسئول کتب چاپ‌سنگی و مطبوعات این کتابخانه می‌گوید. او درباره قدیمی‌ترین نسخه ادبی این کتابخانه هم عنوان می‌کند: «نزهه الانفس و روضه المجلس» کتابی در ادبیات عرب که به سال 590 قمری به دست ابوسعید محمد‌بن‌‌علی‌بن‌عبدالله العراقی معروف به ابن حمدان کتابت شده است و کهن‌ترین نسخه خطیِ تاریخ‌دار این کتابخانه در حوزه ادبیات است.
اما قدیمی‌ترین نسخه ادبی فارسی‌زبان «المختارات من الرسائل من انشا، الصدور» است که برمی‌گردد به سال 693 قمری. آرسته می‌گوید: «این نسخه بی‌نظیر به شیوه نثر فنی مصنوع رایج در قرن هفتم است و محمودبن بختیار اتابكی آن را گردآوری کرده است. دو رساله منثور فراق‌نامه و داستان پیل و چکاو با 479 نامه، مثال، منثور، حکم، محضر، فرمان، عهدنامه و... در موضوعات گوناگون دارد و آن را می‌توان از آثار ملی و اسناد تاریخی ایران دانست که نسخه دیگری از آن به جا نمانده است.»
«لوامع یا شرح قصیده میمیه ال‍خ‍م‍ری‍ه فارضیه»، «سلسله‌الذهب: مثنوی اول از دیوان هفت اورنگ جامی» و «مفاتیح‌الاعجاز فی شرح گلشن راز» که به ترتیب در سال‌های 875 ، 952 و 975 قمری کتابت شده است نیز هر یک به تنهایی سندی است بر شکوه این مجموعه.
کتابخانه وزیری یزد پس از آنکه وقف بارگاه رضوی شد، به رشد خود ادامه داد و گواه آن بیش از 4800 نسخه خطی و افزون بر 5400 کتاب چاپ‌سنگی است؛ کتابخانه‌ای با مخزن‌های مجزای نُسخ خطی، چاپ‌سنگی، کتب چاپی، تالار مطالعه، تالار محققان، آرشیو مطبوعات، تالار اینترنت، مرکز اطلاع رسانی، بخش مرمت کتب خطی، موزه، سالن نمایشگاه، تالار اجتماعات و... که هر روز شاهد حضور پژوهشگران و اهل علم از گوشه‌گوشه ایران و دارالمؤمنین است.
سه‌شنبه ۱۴ اسفند ۱۳۹۷ - ۰۸:۳۶
نظر شما