خداداد اسکندری، رئيس‌آموزش‌‌وبرنامه‌ريزی نيروی انسانی شرکت نفت و گاز پارس و مولف کتاب «اصول طراحی و اجرای پالایشگاه مدرن گازی» در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره اصلی‌ترین رویکرد کتاب گفت: مدیریت دانش یکی از مهم‌ترین فرایند‌ها در سراسر دنیا است که برای کاربردی شدن دانش تخصصی در پروژه‌های گوناگون فنی و مهندسی آن را طراحی می‌کنند؛ هدف از تالیف کتاب این بود که تمام مراحل مدیریت دانش به صورت جامع و مفصل شرح داده شود. این فرایند در دنیا تا سطح چهارم تعریف می‌شود و شرکت‌های مختلف حتی دولت‌ها توجه ویژه‌ای به آن دارند؛ در حالی که این فرایند در ایران در سطح مقدماتی و اول خود باقی‌مانده است.
 
وی در ادامه گفت: اینکه بتوان دانشی استخراج کنیم که در آینده بتوانیم آن را به صورت کاربردی پیاده‌ کنیم، هدفی مهم است. شرکت‌های ایرانی تنها پذیرنده سطحی‌ترین لایه مدیریت دانش هستند. شرکت‌هایی هم که به طور خاص به این امر توجه داشتند و تا حدی فراتر در این زمینه پیش رفتند سند و مدرک مربوطی نداشتند که بتوان از آن‌ها بهره جست به همین دلیل زمانی که تصمیم به شرح کامل مدیریت دانش در این کتاب گرفتم مجبور به تعریف آن از ابتدا شدم. در این اثر مخاطبان می‌توانند به فرایند ایجاد و به‌کارگیری یک پالایشگاه از ابتدا تا انتها دسترسی داشته باشند.
 
یک زبان واحد میان مهندسان صنایع
اسکندری درباره موضوعاتی که در فصل‌های گوناگون کتاب آورده شده است گفت: کتاب «اصول طراحی و اجرای پالایشگاه مدرن گازی» در سه فصل تدوین شده است که فصل اول اصطلاحات و تعاریف رایج در پالایشگاه‌ها و حتی در مشاغل مرتبط صنعتی آورده شده است. هدف از درج این اصلاحات ایجاد یک زبان مشترک میان افراد است که بتوانند با این زبان مشترک در جلسات در توصیف پروژه‌ها قصد و منظور یکدیگر را به راحتی دریافت کنند.  
وی ادامه داد: در بخش دوم از همین فصل، نحوه تولید نفت و گاز به صورت کامل توضیح داده شده است؛ اینکه فلسفه ایجاد شدن آن چیست و چگونه با گذشت زمان نفت و گاز تشکیل می‌شود؟ از آنجایی که پارس جنوبی یک میدان مشترک با کشور قطر است و 48.5 درصد کل گاز کشور را تامین می‌کند و بزرگترین میدان گازی مشترک و مستقل جهان است؛ در این بخش به توضیح کامل این میدان گازی پرداخته شده است. در واقع در این کتاب توضیحی کامل از یک میدان گازی یا نفتی، روش‌های حفاری برای رسیدن به چاه‌های نفت و گاز، روش‌های نصب سکو و روش قرارگیری خطوط لوله گاز یا نفت در دریا به مفصل درج شده است.
 
اسکندری افزود: در بخش دیگری از کتاب، درباره استفاده و برداشت صیانتی از یک میدان که اهمیت فراوانی دارد آورده شده و به موضوعاتی اشاره شده است که از برداشت اشتباه مخزن یا چاه جلوگیری شود چراکه حفاری مجدد حدود صدمیلیون دلار هزینه دارد. بنابراین باید دقت زیادی در برداشت نفت و گاز از چاه یا مخازن به خرج داد.  
وی ادامه داد: در فصل دوم کتاب، ابتدا و انتهای پالایشگاه خشکی تشریح شده است. فرایند‌های ذکر شده در کتاب به طور ویژه و کامل در فاز بیست و بیست و یک شرکت پارس پیاده شده است که خوشبختانه به مشکلاتی برخورد نکردیم که در گذشته با آن‌ها مواجه می‌شدیم. همچنین در انتهای هر بخش چند پروژه تحقیقاتی تعریف شده است که مخاطبان و مهندسان می‌توانند به راحتی این پروژه‌ها را برای خود به عنوان الگویی در نظر بگیرند و زمان زیادی را مانند گذشته صرف تعریف پروژه نکنند.
 
اسکندری با اشاره به فصل سوم کتاب گفت: لازم به ذکر است که اگر فردی زمان کافی برای مطالعه تمامی کتاب را ندارد، می‌تواند تنها با مطالعه فصل سوم آن اشرافی تا حدی کامل به کل کتاب پیدا کند؛ چراکه چکیده‌ای کامل از کل کتاب در فصل سوم درج شده است. این اثر برای تمامی گروه‌ها در پالایشگاه‌های نفتی و گازی از مدیران تا کارکنان می‌تواند سودبخش باشد؛ به طور کل در این کتاب از ابتدا تا انتهای یک پروژه نفتی شامل طراحی، اجرا، انجام، تست و آزمایش، تحویل و بهره‌برداری نهایی آورده شده است. بنابراین مخاطبان این اثر و دانشجویان رشته‌های گوناگون مهندسی می‌توانند از این کتاب بهره بگیرند و به صورت خلاصه کلیه موارد و نکات کتاب در فصل سوم به صورت دسته‌بندی شده آورده شده است.
 
تالیف کتاب هنوز جای کار دارد
وی با اشاره به وضعیت تالیف در حوزه نفت و گاز گفت: در زمینه تالیف کتاب ضعف‌هایی بارزی وجود دارد و غالب کتاب‌ها در این زمینه کتاب‌های ترجمه‌ای است. در برخی ترجمه‌ها چون مترجم خود فردی بوده است که در این زمینه فعالیت داشته است کتاب با کیفیت بالایی ترجمه شده است؛ اما در برخی کتاب‌ها که تعداد آن‌ها هم کم نیست، چون مترجم تجربه کافی در این زمینه نداشته است، کیفیت کتاب مطلوب نیست و حتی از اصل موضوع افتاده است.
 
این مولف افزود: همانگونه که پیش‌تر اشاره کردم در حوزه تالیف هنوز جای کار بسیار است. یک مشکل اصلی که در این زمینه وجود دارد؛ حلقه مفقوده میان دانشگاه و صنعت است که سالیان سال وجود داشته و دارد. این حلقه مفقوده یک طرح جامع را می‌طلبد تا بتوان مشکلات بنیادی کشور را هم با استفاده از آن حل کرد.
 
اسکندری با اشاره به لزوم مکتوب شدن تجربه افراد با تجربه در صنعت گفت: متاسفانه افرادی که تجربه زیادی در فضای صنعتی کشور دارند، تجربیات خود را مکتوب نمی‌کنند. مکتوب شدن این تجربیات قطعا باعث خلاقیت نسل بعدی در صنعت کشور می‌شود.
 
با تجربه‌ها نمی‌نویسند
وی دو دلیل عمده را برای این امر مورد توجه قرار داد و گفت: این امر می‌تواند دو دلیل عمده داشته باشد. شاید یکی از آن دلایل این باشد که فرد از اینکه دارای تاریخ مصرف شود هراس دارد به همین دلیل از قراردادن اطلاعات برای دیگران امتناع می‌ورزد. دلیل دوم این است که برخی افراد دلیلی برای مکتوب شدن اطلاعات خود نمی‌بینند که این امر به همان سطوح مدیریت دانش بازمی‌گردد. مشکل اصلی این است که با تجربه‌ها نمی‌نویسند و در نهایت فارغ‌التحصیلان مجبورند این جاده خاکی را دوباره طی کنند. انباشت دانشی باعث می‌شود از بسیاری از اشتباهات گذشته توسط نسل جدید کاسته شود؛ چه بسا کتاب می‌تواند مهم‌ترین نقش را در این زمینه ایجاد کند.