به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در کرمانشاه، اثر جدید «سودابه زنگنه» با نام کتاب «نغمه‌های سرزمین مادری» که برگزیده شعر شاعران کلاسیک‌سرای کرمانشاهی است، توجه ادب‌دوستان و قلم‌به دستان را به خود جلب کرده است.

اشعار این کتاب که توسط انتشارات «کتاب هرمز» به‌چاپ رسیده، از سال 1310 با سروده‌های «پرتو کرمانشاهی» آغاز می‌شود و تا سال 1360 و با اشعار «سمیه قبادی» به پایان می‌رسد. نویسنده کتاب وعده داده که در مجموعه بعدی از شاعران 1360 به بعد هم یاد کند.
 
سودابه زنگنه در سال ۱۳۵۱ در کرمانشاه متولد شد و از سال ۱۳۸۹ به سرودن شعر روی آورده و تاکنون علاوه بر مجموعه فوق، اثر دیگری از این بانوی جوان کرمانشاهی به‌نام مجموعه شعر سپید «رنگ آخر جنگ‌ها» توسط انتشارات «هشت» در سال گذشته منتشر شد و آثار دیگر وی تا اوایل سال آینده به‌بازار می‌آید.

زنگنه سال‌هاست در صفحات ادبی نشریات معتبر استان در حال فعالیت است و سابقه خوبی در حوزه شعر و ادبیات دارد. بازخورد این کتاب و نقشی که می‌تواند در معرفی شاعران بومی در سطح ملی داشته باشد، موجب شد به‌همت اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی استان هم نشستی با هدف تحلیل و بررسی این این مجموعه توسط منتقدان برگزار شود.

انتشار این کتاب، بهانه‌ای شد تا پای صحبت‌های سودابه زنگنه، مولف این کتاب بنشینیم و ببینیم سیر تحول شعر کلاسیک کرمانشاه در نیم قرن نخست این شده به چه صورت بوده است.
 
این شاعر کرمانشاهی در ابتدای گفت‌وگوی خود با خبرنگار ایبنا عنوان کرد: در ابتدا باید بررسی کرد که هدف از برگزیده چه هست؟ چراکه برگزیده‌های متعددی در سال‌های اخیر داشته‌ایم که وارد بازار کتاب شده است. هدف از برگزیده، انتخاب بهترین اشعار از شاعران بزرگ است تا بتوان آن را در یک کتاب مرجع برای دوستداران شعر و ادبیات سپید و کلاسیک عرضه کرد، در این کتاب سعی کرده‌ام ویژگی‌های خوبی در نظر بگیرم تا این اثر به این قابلیت برسد.

زنگنه در خصوص برخی از ویژگی‌ها و امتیازات کتاب خود گفت: در این کتاب اشعار 53 شاعر پوشش داده شده که از متولدین 1310 یعنی استاد پرتو کرمانشاهی شروع و به سال 1360 ختم می‌شود، به‌نوعی نیم قرن شعر کرمانشاه تجزیه و تحلیل شده است.

او ادامه داد: معتقدم شعر کلاسیک شعر اصیل ایرانی است چراکه در جهان توسط شاعرانی چون سعدی، حافظ، خیام و مولانا و فردوسی شناخته شده‌ایم، پس متوجه می‌شویم شعر کلاسیک ریشه اصیل ادبیات ایرانی محسوب می‌شود.

زنگنه ادامه داد: تمایل داشتم تا شاعران با انتخاب خود اشعار را برای من ارسال کنند بیشتر برگزیده‌ها توسط گردآورنده انتخاب شده است و این گونه نیست از شاعران دعوت کرده باشم و از آنان شعر دریافت کنم، این کار برعهده شاعران و بزرگان گذاشته شد چراکه این کتاب برگزیده بومی و استانی است ولی می‌تواند در سطح ملی نیز بازتاب داشته باشد چراکه کرمانشاه مهد شعر کلاسیک ایران محسوب می‌شود و به انتخاب شاعران از هر شاعر سه شعر در کتاب آورده شده است.

این شاعر کرمانشاهی از رزومه هر شاعر به عنوان دومین ویژگی این مجموعه یاد کرد و افزود: برای اینکه بتوانیم شاعران و بزرگان خود را به سراسر کشور معرفی کنیم، احتیاج داریم رزومه بیشتری داشته باشیم؛ ولی به این دلیل که تعداد صفحات این مجموعه 340 صفحه است، اگر می‌خواستم رزومه بیشتری از این بزرگان ارائه دهم، تقریبا به بیش از 700 صفحه می‌رسید و در انتشارات نیز نمی توانستم آن را به چاپ برسانم. از همین رو، رزومه مختصری از شاعران در کتاب چاپ شده که می‌تواند شناسنامه‌ای را در اختیار مخاطبان قرار دهد.

وی معتقد است: باید دید که سیر تحول شعر کرمانشاه در این چندساله به چه صورت بوده است از نظر کیفی می‌توانیم تغییر و تحولات را در این کتاب مشاهده کنیم، این کتاب چراغی برای راهنمایی و هدایت به سمت راه درست‌تر است.

زنگنه با بیان اینکه همه شاعران انتخاب شده در این مجموعه در قید حیات هستند و دسترسی به آنان مقدور است، افزود: هنگامی که این کتاب را به انتشارات تحویل دادم، با کمال تاسف متوجه شدم که دو تن از این بزرگان، عباس رنجوری و ماشاله عبدالمالکی از دنیا رفته‌اند.

اگر تریبون بود، شاعران کرمانشاهی بیشتر شناخته می‌شدند
وی عنوان کرد: بزرگانی در کرمانشاه وجود دارند که تریبونی برای مطرح شدن و معرفی در سطح ملی ندارند ولی اگر این فرصت برای آنان مقدور بود، چه بسا شعر کرمانشاه در جایگاه بالاتری مطرح می‌شد و من این کتاب را از این رو چاپ کردم تا در نمایشگاه کتاب تهران عرضه شود تا استان‌های دیگر با شاعران کلاسیک این دیار آشنا شوند.

این شاعر یادآور شد: انتخاب طرح روی جلد «نغمه‌های سرزمین مادری» توسط «لیلا صفری» صورت گرفت و به‌گونه‌ای است که بدون اینکه کتاب باز شود هویت کرمانشاه در مقابل دیدگان مخاطب قرار می‌گیرد.

وی از انتشارات کتاب به عنوان دیگر ویژگی مثبت یاد کرد و ادامه داد: انتشارات باید در سطح کیفی اثر را به چاپ برساند که این ویژگی‌ها باعث می‌شود تا برگزیده یک المان کتاب مرجع را داشته باشد. هدف از برگزیده باید این باشد که در راه اعتلای ادبیات ایران و استان گام های خوبی برداریم.

زنگنه با بیان اینکه مراحل چاپ کتاب چندان آسان نبوده است، افزود: عزیزانی تکیه‌گاه محکمی برای چاپ این کتاب بوده‌اند، چهارماه تمام برای جمع‌آوری و ویرایش کتاب زحمت کشیده‌ام و افرادی همچون استاد غلامرضا نوری‌علا، ثریا صفری و مرحوم ماشاله عبدالمالکی و منوچهر پروینی یاری‌رسان من شدند.
 
«نغمه‌های سرزمین مادری» مرجعی برای معرفی شعر ملی
منوچهر پروینی دبیر محفل‌های ادبی کتابخانه‌های عمومی کرمانشاه هم درباره این کتاب به خبرنگار ایبنا گفت: در این ایام که مقداری اقبال به کتابخوانی کمتر شده، فرهیختگانی هستتند که رویکرد مردم به مطالعه را به هر نحوی افزایش می‌دهند و چاپ و تالیف برخی از کتاب‌ها که علاقمندان زیادی در جامعه دارد از راه‌هایی است که می‌تواند سرانه مطالعه را بالا ببرد.

وی با بیان اینکه یکی از کتاب‌هایی که مورد توجه اهل قلم قرار می‌گیرد مجموعه شعرهایی است که چاپ می‌شود، ادامه داد: از سال 1360 در کرمانشاه تا این تاریخ تقریبا چند مجموعه شعر از شاعران کرمانشاه چاپ شده است. برای نمونه استاد فرشید یوسفی مجموعه‌ای با عنوان «باغ هزارگل» را از شاعران گذشته و حال کرمانشاه، تدوین کرده است.

این پیشکسوت شعر و ادبیات استان ادامه داد: بعد از وی، کیومرث عباسی با همکاری مرحوم جلیل قریشی دو کتاب «غزل کرمانشاه در قلمرو شعر معاصر» و «غزل در قلمرو شعر معاصر» از شاعران کرمانشاه را چاپ کرده است و اداره‌کل بنیاد حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس نیز از شاعرانی که درباره دفاع مقدس شعر سروده‌اند، مجموعه‌هایی را به چاپ رسانده است.

پروینی ادامه داد: اکنون نیز «سودابه زنگنه» شاعر توانمند کرمانشاهی زحمت بسیاری کشیده و کتاب خوب «نغمه‌های سرزمین مادری» را چاپ کرده است، این کتاب بی‌شک در آینده به عنوان یک کتاب مرجع برای دانشجویان و محققینی که می‌خواهتد شعر کشور را مورد تحلیل و بررسی قرار بدهند کتاب بسیار معتبری است.

وی گفت: امیدوارم این کتاب آخرین کتاب گردآوری مجموعه شعر شاعران کرمانشاه نباشد همانطور که گردآورنده این کتاب قول داده است، اشعار شاعران جدیدتر در مجموعه دیگر تداوم می‌یابد.

 

محمود امینی از دیگر شاعران پیشکسوت کرمانشاهی نیز در نقد و بررسی این کتاب، گفت: تدوین و جمع آوری آثار شاعران از دیرباز رایج بوده است. آنچه که مشهود است جمع آوری و انتخاب اولویت‌ها و مسائل مهم است که این امر از عهده هرشخص برنمی‌آید.

وی ادامه داد: زنگنه با ظرافت بالا و نگرش وسیع و نگرش استادانه اولویت‌ها را با سن شاعران سنجیده است و گمان می‌کنم جایی برای ایراد و گله گذاری وجود ندارد.

وی که مسئولیت انجمن ادبی آفتاب را برعهده دارد، افزود: آنچه در این کتاب چشمگیر است، مقدمه و دیباچه استاد میرجلال الدین کزازی تحت عنوان «جنگ جان پرور» است که بسیار ارزشمند است.

امینی یادآور شد: عکس شاعران اغلب توسط شاعر ارایه شده است؛ هرچند که بعدا اشکالاتی در چاپ پیش آمده است، در صفحه آرایی کتاب چندان نظر مثبتی ندارم چراکه با وجود گرانی کاغذ شاهد به هدر دادن برخی از این صفحات ارزشمند هستیم.
 
مجذوب طراحی جلد کتاب شده‌ام
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان کرمانشاه نیز در رابطه با همین کتاب به خبرنگار ایبنا، گفت: این کتاب ادای دِینی به شاعران این دیار و سرزمین است. ایران کشور شاعران بزرگ است و این چشمه جوشان در این سرزمین هرگز نخشکیده است و ما هم در این سال‌ها سعی کرده‌ایم از شاعران متعدد کرمانشاهی تجلیل کنیم.

«معصومه حسنی‌خونسار» افزود: هنگامی که این کتاب به دستم رسید، طراحی جلد آن نظرم را جلب کرد؛ فوق العاده، ظریف و زیبا است. نویسنده خیلی روان محتوای کتاب را در پشت جلد عنوان کرده است. این کتاب گزیده‌ای از شاعران کلاسیک است؛ شاعرانی که در قید حیات هستند و دسترسی به آنان میسر است و در این مجموعه می‌توان گفت بر اساس سنوات شاعران، صفحه‌بندی انجام شده است.
 
تجلیل از «راویان بالندگی» در دهه فجر
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان کرمانشاه افزود: سلسله جلسات تجلیل از شاعران پیشکسوت و شاخص کشور با عنوان «راویان بالندگی» در تهران آغاز شده که تا 30 بهمن در استان‌های مختلف ادامه دارد. در این نشست نیز 40 چهره شاخص کشوری و 31 چهره فعال استانی تجلیل می‌شوند که نشست استانی امروز سه‌شنبه برگزار می‌شود.