به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مریوان حلبچه‌ای، مترجم کرد عراقی در صفحه اینستاگرامش، گفت‌وگوی خود با بختیار علی رمان نویس و نویسنده نامدار کُرد را منتشر کرده است؛ گفت‌گویی با محوریت ارتباط ادبیات کُردی و ادبیات فارسی.
حلبچه‌ای در این گفتگو با بیان اینکه ادبیات کُردی در دهەی اخیر بسیار بە زبان فارسی ترجمە و منتشر شدە و مورد استقبال نیز واقع شدە است، از بختیار علی درباره چرایی استقبال از ترجمه آثار این نویسنده و دیگر نویسندگان و شاعران کُرد عراقی به زبان فارسی پرسیده است.
علی در پاسخ به این سوال اظهار کرده است: ادبیات کُردی در طول تاریخ خود رابطه عمیقی با ادبیات فارسی داشته است و بسیار تحت تاثیر آن بوده است. البته برای من رویای بزرگی است که مخاطبان فارسی زبان، رمان، شعر و مقاله‌هایم را بخوانند. ایرانی‌ها ادبیاتی بسیار زیبا دارند و ادبیاتی بسیار عمیق و ستودنی را برای ما خلق کرده‌اند. برای ما هم مهم است بتوانیم اثری زیبا و عمیق را به آنها تقدیم کنیم.
این نویسنده و شاعر کُرد عراقی با بیان اینکه اولین ملتی که ادبیات و هنر فارسی را مطالعه می‌کند، کردها هستند، افزوده است: در آینده هم این تبادل فرهنگی وسیع‌تر می‌شود، اما اثری که به عنوان ادبیات کردی به فارسی زبان ها تقدیم می‌کنیم باید به دور از هر آرایش و اغراقی باشد. نیازی نیست به مخاطب دروغ بگوییم و بگوییم این کتاب به آلمانی و انگلیسی و چندین زبان ترجمه شده است تا آن را به خواندن وادار کنیم.
وی ادامه می‌دهد: اگر متن یا کتابی دربرگیرنده توانایی‌ها و زیبایی‌های ویژه خود نباشد این نوع ترویج و پروپاگاندا نمی‌تواند چیزی به آن اضافه کند. ترجمه بد تصویر زشتی از ادبیات به ما نشان می‌دهد به عنوان مثال شیرکو بیکس در زبان کُردی شاعری بی‌نهایت عمیق و بزرگ و زیباست. اما تعدادی از ترجمه‌های فارسی آثارش لطمه بسیار بزرگی به اشعار او زده‌اند. نزد ما کردها هم ترجمه‌های بسیار ضعیف و بدی از ادبیات فارسی شده است.
بختیار علی، تفاوت میان ترجمه خوب و بد را به مثابه تفاوت میان دکتر خوب و دکتر بد عنوان کرده و گفته است: دکتری که بیمارش را به خوبی معالجه می‌کند و به شرایط عادی برمی‌گرداند و دکتری هم که نمی‌تواند معالجه کند و بیمار را می‌کشد. در ترجمه هم مترجمانی داریم که زندگی بە متن می‌بخشند و مترجمانی هم داریم که متن را می‌کشند. من همیشه پس از چاپ کتاب‌هایم از آن با خبر می‌شوم. سیستم چاپ و پخش در کشور ما این فرصت را به آنها داده است که هر کاری دلشان می‌خواهد انجام دهند چون مکانیزمی وجود ندارد که حقوق مولف را رعایت کنند به همین خاطر خیلی راحت این کارها انجام می‌شود.
حلبچه‌ای در این گفتگو با بیان اینکه ادبیات کُردی در دهەی اخیر بسیار بە زبان فارسی ترجمە و منتشر شدە و مورد استقبال نیز واقع شدە است، از بختیار علی درباره چرایی استقبال از ترجمه آثار این نویسنده و دیگر نویسندگان و شاعران کُرد عراقی به زبان فارسی پرسیده است.
علی در پاسخ به این سوال اظهار کرده است: ادبیات کُردی در طول تاریخ خود رابطه عمیقی با ادبیات فارسی داشته است و بسیار تحت تاثیر آن بوده است. البته برای من رویای بزرگی است که مخاطبان فارسی زبان، رمان، شعر و مقاله‌هایم را بخوانند. ایرانی‌ها ادبیاتی بسیار زیبا دارند و ادبیاتی بسیار عمیق و ستودنی را برای ما خلق کرده‌اند. برای ما هم مهم است بتوانیم اثری زیبا و عمیق را به آنها تقدیم کنیم.
این نویسنده و شاعر کُرد عراقی با بیان اینکه اولین ملتی که ادبیات و هنر فارسی را مطالعه می‌کند، کردها هستند، افزوده است: در آینده هم این تبادل فرهنگی وسیع‌تر می‌شود، اما اثری که به عنوان ادبیات کردی به فارسی زبان ها تقدیم می‌کنیم باید به دور از هر آرایش و اغراقی باشد. نیازی نیست به مخاطب دروغ بگوییم و بگوییم این کتاب به آلمانی و انگلیسی و چندین زبان ترجمه شده است تا آن را به خواندن وادار کنیم.
وی ادامه می‌دهد: اگر متن یا کتابی دربرگیرنده توانایی‌ها و زیبایی‌های ویژه خود نباشد این نوع ترویج و پروپاگاندا نمی‌تواند چیزی به آن اضافه کند. ترجمه بد تصویر زشتی از ادبیات به ما نشان می‌دهد به عنوان مثال شیرکو بیکس در زبان کُردی شاعری بی‌نهایت عمیق و بزرگ و زیباست. اما تعدادی از ترجمه‌های فارسی آثارش لطمه بسیار بزرگی به اشعار او زده‌اند. نزد ما کردها هم ترجمه‌های بسیار ضعیف و بدی از ادبیات فارسی شده است.
بختیار علی، تفاوت میان ترجمه خوب و بد را به مثابه تفاوت میان دکتر خوب و دکتر بد عنوان کرده و گفته است: دکتری که بیمارش را به خوبی معالجه می‌کند و به شرایط عادی برمی‌گرداند و دکتری هم که نمی‌تواند معالجه کند و بیمار را می‌کشد. در ترجمه هم مترجمانی داریم که زندگی بە متن می‌بخشند و مترجمانی هم داریم که متن را می‌کشند. من همیشه پس از چاپ کتاب‌هایم از آن با خبر می‌شوم. سیستم چاپ و پخش در کشور ما این فرصت را به آنها داده است که هر کاری دلشان می‌خواهد انجام دهند چون مکانیزمی وجود ندارد که حقوق مولف را رعایت کنند به همین خاطر خیلی راحت این کارها انجام می‌شود.
نظر شما