حجت‌الاسلام والمسلمین رسول جعفریان، رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، اظهار داشت: در سه ماهه اخیر ۶۰۰۰ نسخه خطي از آثار اين مركز اسکن شده‌‌اند و قرار است طی ماه‌های آینده، صفحات اول و آخر نسخه‌های اسکن شده، روی سایت کتابخانه قرار گيرند تا علاقه‌مندان و پژوهشگران بتوانند آن را ببينند و از اين طریق درخواست‌های خود را سفارش دهند.
وی تأکید کرد: در نظر داریم زمانی که اسکن تمامی نسخه‌هاي خطی به پایان رسید، یک نسخه کامل از آن را در مخزن بانک مرکزی نگهداری کنیم تا دربرابر هر حادثه‌ای ایمن باشد و برای آیندگان باقی بماند.
مسوول كتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی درباره تسهیلاتی كه براي مراجعان به اين مركز فراهم شده است، گفت: با توجه به حذف صدور کارت کتابخانه، مراجعان مي‌توانند با ارائه کارت ملی نيز از خدمات این مرکز استفاده کنند. این كار موجب افزایش آمار مراجعان به اين مركز شده است.
وی گفت: در بخش مرجع، از فرهنگ‌ها و منابع دست اول استفاده کرده‌ایم و باز هم در صدد توسعه آن هستیم. اكنون قسمتي از بخش مرجع را با تجهیز پایگاه دیجیتالي و قراردادن برنامه‌های مختلف، برای استفاده عموم آماده كرده‌ايم.
ريیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، از برنامه دردست اقدام اين مركز به اسكن متن کامل ۵۴۰۰ جلد کتاب چاپ سنگی، که بالغ بر دو میلیون صفحه است، اشاره كرد و گفت: از دیگر فعالیت‌های تکمیلی این مرکز، مي‌توان انتشار اینترنتی مشروح مذاکرات هشت دوره مجلس شورای اسلامی را نام برد. مراجعان می‌توانند هر يك از صفحات مشروح مذاکرات را به صورت pdf مشاهده كنند.
مسوول کتابخانه مجلس از آماده‌شدن متن مكتوب مشروح مذاکرات ۲۴ دوره مجلس شورای اسلامی خبر داد و خاطر نشان کرد: امیدواریم این اثر تا اواسط سال آینده روی سایت قرار گیرد.
وی اسکن کامل نسخه‌های خطی را از جمله برنامه‌هاي دوره دوم طرح‌هاي این مرکز نام برد و اظهار داشت: به دلیل اهمیت حفظ و نگهداری این آثار ارزشمند و در دسترس عموم قراردادن آنها، به اسکن نسخ خطی توجه ویژه‌ای شده است.
رئیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، تصريح كرد: اسنادی که ما اکنون در اختیار داریم، متعلق به ۲۴ دوره شورای ملی است که تنها ۲ درصد آنها نیز اسناد متفرقه‌اند و ۹۸ درصد اسناد ما را اسناد مربوط به ۲۴ دوره مجلس شورای ملی تشکیل می‌دهد.
وی با تاکید بر اهمیت معرفی این اسناد متذکر شد: برای هر سندی یک کاربرگ تعریف شده که در نوع خود یک طرح عظیم محسوب و پیش‌بینی می‌شود فعالیت تهیه کاربرگ برای تمامی اسناد، تا پایان سال آینده به اتمام برسد.
مسوول کتابخانه ملی، انتشار فهرست نسخه‌های خطی را از دیگر اولویت‌های در دست اقدام این مرکز دانست و افزود: تاکنون مجلس ۳۲ جلد فهرست از این نسخه‌ها را چاپ کرده است که نیمی از نسخه‌ها موجودند و ۱۲۵۰۰ نسخه هنوز فهرست‌بندي نشده‌اند.
وی با بيان این که «نسخه‌هاي خطی، میراث ملی ما به شمار می‌روند و غیر از فهرست‌بندی، راهی برای شناخت و معرفی این میراث نداریم»، اظهار داشت: این فعالیت دشوار، زمان بسیاری را به خود اختصاص می‌دهد زیرا در معرفی هر کاربرگ علاوه بر نام کتاب، بايد به عنوان مولف، تاریخ و رساله‌‌هایی که در آن اثر به آن اشاره شده است، توجه کرد.
در حال حاضر 9 نفر فهرست‌نویس مشغول فهرست‌بندي نسخه‌های خطی‌اند که طی سه ماه گذشته 1900 نسخه را فهرست‌بندي كرده‌اند.
حجت‌الاسلام والمسلمین جعفریان، درباره اقدامات حوزه پژوهش و انتشار کتاب این کتابخانه متذکر شد: با توجه به این که کتابخانه مجلس از ۱۴ سال پیش تنها به چاپ متن‌هاي تخصصی خود(همراه با فهرست نسخه‌هاي خطی) می‌پرداخت، در حال حاضر طرح‌هایی برای انتشار برخی از متن‌ها در دست اقدام داريم.
وی اظهار داشت: طرح‌های پژوهشی کتابخانه ملی اکنون در ساختمانی مستقل و جدا از کتابخانه ملی در خیابان انقلاب انجام می‌شود.
ريیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، با اشاره به این که در چند ماهه اخیر، بیش از ۲۰ مورد قرارداد انتشار اسناد و کتاب در کتابخانه ملی منعقد شده است، بیان کرد: ما همواره با مشکل عرضه کتاب‌ها مواجه بوده‌ایم به این دلیل که بخشی برای عرضه و فروش آثارمان نداشتیم، اما اكنون بخشی از ساختمان پژوهشی این مرکز را به فروش و عرضه آثار این مرکز اختصاص داده‌ایم که در آن به علاقه‌مندان و مراجعان، تخفیف‌های ویژه‌ای نیز ارائه می‌شود.
وی انتشار دو مجله "پیام بهارستان" و "نامه بهارستان" را از فعالیت‌های اطلاع‌رسانی این مرکز برشمرد و متذکر شد: مجله پیام بهارستان که سال‌ها از انتشار آن می‌گذرد، بیشتر جنبه عمومی و خبرنامه‌ای داشته، اما قرار است با هدف احياي ادبيات جُنگ‌نويسي، از اين پس به صورت یک «جُنگ علمی» حاوی مقالات کوتاه، اسناد و عکس و ... منتشر شود.
وی خرید کتاب برای اين کتابخانه مرجع را از دیگر اهداف بلندمدت مرکز نام برد و گفت: از نظر داشتن منابع چاپی فارسی، عربی و لاتین فقیریم. هم اکنون تنها ۳۰ هزار عنوان کتاب لاتین و ۱۰۰ هزار عنوان کتاب عربی و فارسی در کتابخانه داریم که اين تعداد کم است. البته این کتاب‌ها، آثاري ارزشمند به حساب مي‌آيند که بسیاری از آنها در جای دیگري وجود ندارند، اما در مقايسه با کتابخانه‌های بزرگ دنیا که تعداد كتاب‌هاي آنها به میلیون عنوان كتاب مي‌رسد، اين تعداد كم است و باید جبران شود.
مسوول کتابخانه مجلس با اشاره به این که بخش فراهم‌آوری این کتابخانه با جست‌وجو در نمایشگاه‌ها، مراکز نشر و عرضه کتاب‌ها، درصدد تکمیل آثار این مرکز است، اظهار داشت: در چند ماه اخیر ۱۰ هزار نسخه کتاب به این مجموعه اضافه شده و پیش‌بینی می‌شود تاپایان سال یا تا زمان برپايي نمایشگاه بين‌المللي كتاب تهران در سال آینده، ۵۰ هزار عنوان کتاب نیز به آن اضافه شود.
وی درباره دیجیتالی‌کردن کتاب‌ها گفت: دیجیتالی‌کردن کتاب‌های چاپی در ایران به صورت نامنظم صورت می‌گیرد و در سایت‌های گوناگون و بر اساس علایق متفاوت، نمونه‌هایی از اين كار به چشم می‌خورد. به عنوان مثال، کتابخانه مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی، 125 هزار کتاب را اسکن کرده است ولی نمی‌دانیم اين مركز چه برنامه‌ای برای دیجیتالی‌کردن آنها دارد و استفاده از آنها عمومی خواهد بود یا نه؟ این کاری است که باید کتابخانه ملی انجام بدهد و با کمک به کتابخانه دایره‌المعارف، آنها را قانع کند تا این حجم عظیم را برای استفاده عموم، دراختيار بگذارند.
وی معتقد است: به طور کلی در ایران، سیاست‌های کتابخانه‌ای به صورت غیر متمرکز و پراکنده اجرا مي‌شود و نیازمند سیاستگذاری و ايجاد تشکیلاتی درباره همه کتابخانه‌ها هستیم. حتی اگر بگویيم که وزارتخانه‌اي برای کتاب و کتابخانه لازم است، حرف بی‌راهی نزده‌ايم.
حجت‌الاسلام والمسلمین جعفریان با اظهار این که کتابخانه در کنار آموزش،دومين رکن تعلیم و تربیت است، گفت: هیچ سیاستگذاری واحدي در این زمینه وجود ندارد.
وی یکی از راهکارهای افزایش مراجعان به کتابخانه‌ها را معرفی کامل این مراکز دانست و افزود: متاسفانه اسناد، نسخه‌هاي خطی و کتاب‌های چاپ‌های قبلی کتابخانه مجلس، به ویژه بخش ایران‌شناسی آن، با وجود این که از منابع غنی و ارزشمندی برخوردارند، به خوبی معرفی نشده‌اند و مراجعان با آن آشنایی زیادی ندارند.
مسوول کتابخانه مجلس در ادامه گفت: کتابخانه مجلس برای آگاهی بیشتر مراجعان، به چاپ و انتشار بروشورهایی از فعالیت‌ها و معرفی بخش‌های گوناگون این مرکز اقدام کرده است.
وی از بازنگری و چاپ مجدد «فهرست نسخه‌های خطی مجلس شورای اسلامی» که در گذشته چاپ مجموعه ۳۲ جلدی آن به پایان رسید و هشت جلد دیگر آن نیز در مرحله چاپ است، خبر داد و بیان داشت: این کتابخانه در نظر دارد این مجموعه ۴۰ جلدی را در ۱۵ جلد همراه با اصلاح و ویرایش چاپ کند. دست‌کم سه جلد این مجموعه، هر يك در ۱۲۰۰ صفحه، تا پایان سال یا تا زمان برگزاري نمایشگاه بين‌المللي كتاب تهران منتشر خواهد شد.
ريیس کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی در پایان با تاكيد بر ضرورت توجه به امور رفاهی کارمندان کتابخانه و مراجعان، افزود: بايد امکاناتی فراهم كرد تا افرادی که ساعت‌های متوالی در این مركزند، بتوانند با آسایش بیشتر به مطالعه بپردازند. شاید این پیشنهاد، شوخی به نظر آید، اما بهتر است در كنار کتابخانه‌هایی که ساخته می‌شوند، سالن وزرشی هم ایجاد شود تا افراد بتوانند دقایقی، اعصاب خود را آرام و بدن خویش را آماده کنند.
یکشنبه ۱۵ دی ۱۳۸۷ - ۱۰:۰۰
نظر شما