مصطفی قلیزاده‌علیار، مسئول واحد آفرینش‌های ادبی حوزه هنری استان آذربایجان‌غربی، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران‌(ایبنا) در آذربایجان‌غربی، گفت: این ترجمه فارسی از کتاب «حدیقة السعداء» ترکی فضولی بغدادی، در نوع خود ترجمه‌ای فاخر، روان و دقیق است که 500 سال بعد از تالیف این کتاب از سوی «یحیی فغانی» از ادبای تبریز طی سال جاری انجام گرفته و ترجمه‌ای ارزشمند است.

وی افزود: کتاب «حدیقة السُعداء» حکیم فضولی بغدادی نخستین مقتل ترکی در 10 باب است که از باب اول تا باب ششم آن به مصائب انبیاء، حضرت فاطمه زهرا‌(س)، امام علی‌(ع) و امام حسن‌(ع) پرداخته و چهار باب آخر کتاب به حادثه کربلا و مصائب امام حسین‌(ع) اختصاص یافته است.

قلیزاده علیار در ادامه گفت: «حدیقة السُعداء» نخستین کتاب مقتل ترکی، پنج قرن پس از تالیف آن، به تازگی از سوی ادیب تبریزی «یحیی فغانی» به فارسی ترجمه شده است. یکی از ویژگی‌های شاخص آن ترجمه اشعار ترکی کتاب در قالب منظوم به فارسی است.

وی ادامه داد: محفل فضولی‌خوانی واحد آفرینش‌های حوزه هنری آذربایجان‌غربی از مهرماه سال ۱۳۹۶ شمسی فعالیت خود را در ارومیه با هدف معرفی آثار ملا‌محمد فضولی بغدادی و سبک ادبی این شاعر برجسته قرن ۱۰ هجری آغاز و تا‌کنون ۵۴ برنامه ادبی را با حضور علاقه‌مندان برگزار کرده است.

مسئول واحد آفرینش‌های ادبی حوزه هنری استان آذربایجان‌ غربی افزود: حکیم ملامحمد فضولی بغدادی شاعر، عارف و دانشمند بزرگ شیعه سه زبانه قرن دهم هجری است که آثار و اشعارش را به سه زبان فارسی و ترکی و عربی سروده و دیوان فارسی، ترکی و عربی دارد. وی در شعر ترکی سرآمد همه شاعران ترک زبان است.

قلیزاده‌علیار ادامه داد: فضولی در اشعار فارسی هم از شاعران نوآور و از بنیانگذاران سبک هندی و نازک‌خیالی محسوب می‌شود و صائب تبریزی از تربیت‌شدگان مکتب فضولی است و برخی ابیات ناب ترکی فضولی را به فارسی ترجمه کرده و نزدیک ۲۰ غزل ترکی از صائب تبریزی مانده که همه را تحت تاثیر فضولی و نظیره به اشعار وی سروده است؛ البته شاعران فارسی‌نویس و ترکی‌نویس بعد از فضولی، از او تاثیر پذیرفته‌اند.

مسئول واحد آفرینش‌های ادبی حوزه هنری استان آذربایجان‌غربی با بیان اینکه فضولی در قصیده‌ای فارسی که به سلطان سلیمان عثمانی‌(قانونی) سروده، خود را ایرانی نامیده است، گفت: یکی از کتاب‌های ماندگار فضولی بغدادی، کتاب حدیقه‌السعداء است، نخستین مقتل ترکی. که اخیرا از سوی شاعر تبریزی یحیی فغانی به فارسی ترجمه شده و شایان تحسین و تقدیر است.
 
وی در ادامه با اشاره به تاریخچه محفل فضولی‌خوانی گفت: من از ۳۰ سال پیش اشعار و آثار فضولی را می‌خواندم و از چاپ‌های مختلف دیوان ترکی او از سوی افراد مختلف با سلایق مختلف و حتی گاه هدفدار و تحریف‌آمیز در دهه‌های اخیر، آگاه بودم و در سال‌های اخیر احساس کردم که محفلی برای خوانش درست و شرح آثار این شاعر و عارف و دانشمند بزرگ شیعی- ایرانی ضروری است.

قلیزاده علیار با بیان اینکه ۲۵ عضو واقعی فضولی‌خوان در این محفل عضو هستند، افزود: در این محفل استادان فضولی‌شناس ازجمله سعید سلیمان‌پور، بهرام اسدی، غلامرضا دانش‌فروز، رسول اسماعیل‌زاده دوزال و شاهرخ نخعی تبریزی نیز عضو هستند.
 
وی گفت: همچنین چند شرح بر غزل‌های ترکی فضولی در ۱۰ سال اخیر در ایران و باکو از سوی ادبای فضولی‌شناس انجام گرفته و منتشر شده که مفید و روشنگر معانی عمیق غزل‌های عرفانی فضولی‌اند؛ از‌جمله شرح‌شاهی اردبیلی، مرحوم حاج علمدار ماهر باکویی، فارسی ترکی سعیدعصر اُرموی.

به گزارش ایبنا؛ مصطفی قلیزاده علیار چندین مقاله پژوهشی درباره ملامحمد فضولی بغدادی از‌جمله «شاعرالحسین، فضولی» نیز نوشته است.