شنبه ۲۶ فروردین ۱۴۰۲ - ۰۹:۵۶
استرس یکی از ملزومات زندگی بشر است/ آیا استرس موجب پیشرفت می‌شود؟

گل ورز گفت: استرس یکی از ملزومات زندگی بشر است و در صورت اینکه فردی با هیچ استرسی مواجه نشود دچار رکود خواهد شد. استرس در حد طبیعی موجب حرکت و پیشروی، آمادگی برای مصاحبه شغلی، مطالعه برای امتحان، انجام آزمایش‌های طبی و بسیاری از فعالیت‌های پیشگیرانه و مثبت می‌شود.

ابوذر گل‌ورز مترجم کتاب «راهنمای روان‌شناسی تئوری انتخاب برای استرس: روش‌های مدیریت استرس در زندگی‌تان»  که به تازگی از سوی انتشارات ارجمند منتشر شده در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) درباره این اثر بیان کرد: نویسنده استرس را بیماری نمی‌داند بلکه آن را علامتی قلمداد می‌کند که به ما هشدار می‌دهد یک جای کار می‌لنگد. استرس یک زنگ خطر یا آژیر هشدار است که پس از به صدا درآمدن آن باید علت روشن شدن هشدار خطر را پیدا و رفع کرد. در این زمان ما به‌طور مستقیم به دنبال قطع کردن زنگ خطر نمی‌رویم بلکه منبع و علت صدا را پیدا کرده و با برطرف کردن علت، صدای آژیر نیز خاموش می‌شود.

او ادامه داد: وجه تمایز این کتاب نسبت به بسیاری از کتاب‌های موجود توجه به علل به‌جای علائم است؛ رسیدگی به علائم استرس مثل این است که آتش‌سوزی رخ دهد و ما به‌جای تلاش برای یافتن منبع آتش‌سوزی و اطفای حریق چشمان خود را ببندیم تا آتش را نبینیم.

به گفته گل ورز، لنون تأکید می‌کند که شناسایی علل فقط گام نخست مقابله با استرس است و برای رفع کامل آن باید راهبردهایی را به کار بست؛ در واقع تکنیک‌های ارائه‌شده با توجه به علل مختلف ایجاد استرس تنظیم شده‌اند به این معنا که مثلاً اگر عزت نفس پایین علت استرس باشد و درنتیجه باید برای افزایش عزت نفس راهکارهایی را به کار بست. در این کتاب به چندین علت برای بروز استرس پرداخته شده و برای هر کدام نیز راهبردهایی ارائه شده است.

او با بیان اینکه نویسنده به تبیین علت وقوع استرس از دیدگاه تئوری انتخاب می‌پردازد و معتقد است که یکی از علل بروز استرس عدم ارضای مؤثر نیازهای پنج‌گانه انسان (عشق و احساس تعلق، قدرت، آزادی، تفریح، بقا) است توضیح داد: برآورده نشدن نیازها به معنای ناکامی است. در نتیجه وی خوانندگان را به تأمل درباره زندگی خود و یافتن ناکامی‌های ریزودرشت زندگی دعوت می‌کند زیرا معتقد است که استرس به معنای تلنبار شدن ناکامی‌های ناچیز برای مدت طولانی و یا بروز یک ناکامی بزرگ و تداوم آن است.
استرس قابل کنترل نیست و اصلاً نباید و نمی‌توان اقدام به کنترل آن کرد. فقدان استرس به معنای درجازدن است اما باید بیاموزیم که استرس‌های شدید و مختل‌کننده زندگی و فعالیت‌ها را اداره کنیم به طوری که استرس کار خودش را انجام دهد و ما نیز به کار خود بپردازیم. هدف اصلی کتاب همین است که در ابتدا علت استرس پیدا شود و سپس متناسب با آن علت، تکنیک‌های کاهش استرس در زندگی اِعمال شود.

او یادآور شد: این کتاب مبتنی بر تئوری انتخاب نوشته شده است و نویسنده در بخش‌های ابتدایی مفاهیم کلیدی تئوری انتخاب را توضیح می‌دهد تا خواننده با مبانی این نظریه آشنا شود. لذا برای مطالعه کتاب و کاربرد مهارت‌های موجود در آن نیازی به اطلاعات قبلی نیست و دانش زیربنایی مورد نیاز برای درک مطالب کتاب توسط نویسنده مطرح شده است.

این مترجم گفت: این کتاب هم مانند سایر کتب مجموعه تئوری انتخاب در عمل در جهت آموزش تئوری انتخاب به عموم مردم است اما در عین حال متخصصان نیز می‌توانند از آموزه‌های کتاب برای کمک به مراجعانی که با استرس و نگرانی مواجه هستند استفاده کنند. در حقیقت می‌توان محتوای کتاب را به شکل یک بسته آموزشی یا پروتکل درمانی برای کاهش استرس یا درمان استرس مزمن در اتاق درمان به کار برد.

گل ورز افزود: با توجه به اینکه استرس خواه‌ناخواه برای هر فرد و در هر سنی رخ می‌دهد عموم افراد جامعه باید با عوامل ایجاد استرس و راه‌های مدیریت آن آشنا شوند. استرس حل‌نشده و مداوم مشکلات جسمی (مثل بیماری قلبی)، روانی (مانند انواع اضطراب) و رابطه‌ای (همچون تعارض با همسر/فرزندان) متعددی را به وجود می‌آورد یا مشکلات موجود را تشدید می‌کند.

او با بیان اینکه هر روز با افراد بسیاری مواجه می‌شویم که با استرس دست‌وپنجه نرم می‌کنند و یا خود ما و اطرافیان‌مان دچار استرس هستیم عنوان کرد: استرس جزء لاینفک زندگی روزانه بشر است و ممکن است از هر منبعی اعم از مثبت یا منفی ناشی شود، مثل کارهای عقب‌افتاده، تولد فرزند، فقدان عزیزان، پذیرش مسئولیت‌های شغلی جدید، از دست دادن شغل و... بسیاری از اوقات به علت ناآگاهی از نحوه مدیریت صحیح و مؤثر استرس، افراد ممکن است دست به واکنش‌های افراطی بزنند و مشکل را بدتر کرده و استرس‌ها و نگرانی‌های جدید به وجود بیاورند، گاهی اوقات نیز ممکن است هیچ کاری به ذهن‌شان نرسد و دست روی دست بگذارند و در این صورت نیز با تجمع استرس‌های جورواجور مواجه خواهند شد لذا ضروری است که افراد فنون مقدماتی و اورژانسی اداره استرس را فرابگیرند تا در مواقع بروز استرس مغلوب آن نشوند و از عهده آن بربیایند.

به گفته این محقق، امروزه بنا به دلایل متعدد اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و... گاه با اوقات سخت و دشوار و پیش‌بینی‌نشده‌ای مواجه می‌شویم و ناکامی را تجربه می‌کنیم. استرس به معنای یک ناکامی جدی است که در طول زمان ادامه داشته و برطرف نشده است. بنابراین تجربه استرس با شدت و ضعف‌های متفاوت یک تجربه جهانشمول است و همه با آن روبرو می‌شوند. اما بنا به همان دلایل اشاره شده بسیاری از اوقات افراد فرصت فراگیری مهارت‌های مقابله با استرس را پیدا نمی‌کنند و یا منبع مورد اطمینانی در دسترس ندارند.

گل ورز در پایان با بیان اینکه شیوه مقابله نامؤثر با استرس می‌تواند بهزیستی و شادکامی ما را مختل کند تأکید کرد: اما لازمه آن شناسایی علت زیربنایی استرس است. پس استرس یکی از ملزومات زندگی بشر است و در صورت اینکه فردی با هیچ استرسی مواجه نشود دچار رکود خواهد شد. استرس در حد طبیعی موجب حرکت و پیشروی، آمادگی برای مصاحبه شغلی، مطالعه برای امتحان، انجام آزمایش‌های طبی و بسیاری از فعالیت‌های پیشگیرانه و مثبت می‌شود. از سوی دیگر استرس مزمن و برطرف‌نشده نیز موجب به صدا درآمدن زنگ خطر می‌شود و ممکن است فرد را فلج و کارکرد طبیعی او را مختل کند. بسیاری از ما روش دوم را انتخاب می‌کنیم اما نباید فراموش کرد که زندگی با استرس حل‌نشده شیوه رنج‌آوری برای زندگی است. کتاب راهنمای روان‌شناسی تئوری انتخاب برای استرس در پی این است که گام‌به‌گام از شناسایی علت تا مرحله کاربست تکنیک‌های آموخته‌شده در زندگی روزمره خواننده را همراهی کند.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها