به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مجموعه چهارده جلدی با عنوان چهارده معصوم نوشته زهرا عبدی از سوی انتشارات جمکران منتشر شده است. این مجموعه دربردارنده داستان‌های کوتاهی از زندگانی چهارده معصوم (علیهم‌السلام) برای گروه سنی کودک و نوجوان است. یکی از این جلدها امام سجاد (ع) است. در این کتاب به رفتار فردی و اجتماعی و سبک زندگی این امام معصوم پرداخته شده است.
به مناسبت سالروز تولد امام سجاد (ع) با عبدی درباره این کتاب و چالش‌های موجود در تالیف کتاب های دینی صحبت کردیم که در ادامه می‌خوانید:
مجموعه چهارده جلدی «چهارده معصوم» به چه بعدی از زندگی معصومین پرداخته است و کتاب «امام سجاد (ع)» درباره چیست؟
کتاب امام سجاد (ع) یک جلد از مجموعه 14 جلدی با عنوان کلی «چهارده معصوم» است. در این مجموعه هر جلد، وقایع کلی زندگی یک امام را از زمان تولد تا شهادت با جملاتی بسیار کوتاه و ساده و شیرین برای گروه سنی نو‌نهال بیان می‌کند.
تعدادی از ناشران کتاب‌هایی مانند قرآن، نهج‌البلاغه و مفاتیح‌الجنان در قالب داستان و متناسب با سن کودکان و نوجوانان بازنویسی کرده‌اند. یکی از کتاب‌هایی که از معصومین برای ما جامانده، صحیفه سجادیه است؛ آیا به درستی به این کتاب پرداخته‌اند؟
به نظرم صحیفه سجادیه را باید در قالب‌های مختلف به مخاطب ارائه داد. یک مدت مدیر تولید یکی از انتشارات کودک بودم. مفاهیم فرازهایی از صحیفه را در قالب داستان رئال برای کودکان چاپ کردیم. از آن کتاب‌ها استقبال خوبی شد؛ اما آن مجموعه کافی نیست. نیاز است که در قالب‌های متنوع به مخاطب ارائه شود.
چه کمبودها و نیازهایی در حوزه کودک و نوجوان به خصوص درباره پرداختن به امام سجاد (ع) وجود دارد؟
نیاز است تا مجموعه کتاب‌هایی که به روش غیرمستقیم مفاهیم دینی را انتقال می‌دهند، مناسب نسل امروز تولید و منتشر شود.
آیا کودکان در همان بدو تولد اعتقادات مذهبی پدر و مادر خود را دارند؟ کار نویسندگان برای پرورش روحیه معنوی کودکان چیست؟
کودک، از همان بدو تولد سرشار از روحیه معنویست و به صورت فطری خداپرست؛ اما به مرور هر چه بزرگ‌تر می‌شود اطرافیان آموزش‌های مختلفی به او می‌دهند تا بتواند زندگی بهتری داشته باشد. درس بخواند و مدرک بگیرد تا بتواند شغل مناسبی داشته باشد. بیشتر پول در بیاورد تا بتواند زندگی بهتری فراهم کند. ترس‌های مختلفی او را فرا می‌گیرد. او برای رهایی از این ترس‌ها ناگزیر با اهداف جامعه همسو می‌شود تا آنجا که خود و نیازهای فطری‌اش را از یاد می‌برد. تلاش خوب است اما اگر روحیه معنوی ضعیف باشد به هر موقعیت، یا جایگاهی که برسد عملکرد شایسته‌ای نخواهد داشت؛ و دچار تضادهای ذهنی و فکری متعددی خواهد شد.
در سال 1671میلادی کشیشی به نام «جیمز جانی وین» در انگلستان نخستین کتاب کودک را با عنوان «یادگاری برای کودکان» نوشت. این کشیش، در این کتاب، عقاید مذهبی را به عنوان بهترین ابزار برای جلوگیری از «ترس» معرفی کرد. از آن زمان تا امروز کشورهای مدرن دنیا کتاب‌های دینی مختلفی برای کودکان خود منتشر می‌کنند تا به حفظ و پرورش این روحیه معنوی کمک کند.
باید بدانیم بین پرورش روحیه معنوی و آموزش اعمال و مناسک تفاوت است. اعمال و مناسکی مثل نماز و روزه از کودکی بسیار تاکید می‌شوند؛ اما به پرورش روحیه معنوی در کودکان به ندرت و گاهی اصلا پرداخته نمی‌شود. راه‌های مختلفی برای رسیدن به این هدف وجود دارد. یکی از این راه‌ها تدبر در خلقت است. در قرآن آیات مختلفی به تفکر درباره حیوانات، گیاهان و طبیعت اشاره دارد.
کتابی در کتابخانه کانون خواندم که پرفروش‌ترین کتاب آمریکاست و در آن نوشته بود: برای پرورش روحیه معنوی در کودکان حیوانات در خانه نگه‌داری کنید؛ مثلا آکواریوم یا پرنده‌های کوچک خانگی! و در فرهنگی سنتی ایران نیز مشهود است: نگه‌داری ماهی در حوض فیروزه و قناری!
ما برای انتقال مفاهیم به کودکان، باید در همه ابعاد گام برداریم. برای زندگی در دنیای معاصر، کودکی چند بُعدی نیاز است نه تک بعدی! هدف از ادبیات کودک افزودن چیزی به درون کودک نیست بلکه حفظ و بقای همان ویژگی‌های فطری کودک است: پاکی، شادابی، مهربانی، دوستی، محبت و کمک به دیگران. هر زمان خودمان هم به کودک درون‌مان برگشتیم، فردی دینی با روحیه معنوی خواهیم بود.
چه پیشنهادی در این زمینه دارید؟
حفظ و تقویت نویسنده‌هایی که در این زمینه فعالیت دارند. شناسایی، جذب و پرورش نسل جدید نویسنده برای تولید محتوا.
یکشنبه ۷ اسفند ۱۴۰۱ - ۱۰:۱۷
نظر شما