احمد خیالی خطیبی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) با بیان اینکه ویژگی اصلی مکتب رئالیسم، توصیف انسان به صورت موجود اجتماعی است، عنوان کرد: شاعران واقع‌گرا صفات نیک و بد را ذاتی نمی‌دانند بلکه آنها را محصول جامعه می‌شمارند.
این عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اینکه مکتب رئالیسم در اواسط قرن نوزدهم در فرانسه شکل گرفت، افزود: پیروان این مکتب به تصویرکشیدن صادقانه زندگی اعتقاد داشتند. اصول این مکتب شامل تحلیل اجتماعی، مطالعه و تجسم زندگی انسان در جامعه و روابط میان فرد و جامعه است.
وی با بیان اینکه شعر معاصر فارسی دارای ویژگی حقیقت‌نمایی است، توضیح داد: به عنوان نمونه شعر «دریچه‌ها» اخوان ثالث با روایتی ساده و واقع‌گرایانه نمایان‌کننده اندیشه اخوان و احساس امید و ناامیدی وی است. «ما چون دو دریچه روبه‌روی هم/ آگاه زهر بگومگوی هم/ هر روز سلام و پرسش و خنده/ هر روز قرار روز آینده/ عمر آینه بهشت اما آه/ بیش از شب و روز تیر و دی کوتاه/ اکنون دل من شکسته و خسته‌ست/ زیرا یکی از دریچه‌ها بسته ست/ نه مهر فسون، نه ماه جادو کرد/ نفرین به سفر که هرچه کرد او کرد» عمر کوتاه و زیباست و تشبیه به آینه بهشت شده؛ دریچه‌ای که استعاره از معشوق است و حالا بسته شده است. اخوان بار این دوری را به دوش سفر می‌اندازد و معشوق را از بی‌وفایی تبرئه می‌کند. در شعر «دریچه‌ها» شاعر رابطه و مناسبات عاشقانه مطلوب و کامل و آرمانی را به وصف می‌نشیند و دستیابی به آن را آینه مینو می‌داند.
خیالی خطیبی به شعر «از مرگ، من سخن گفتم» احمد شاملو نیز اشاره کرد و افزود: «چندان که هیاهوی سبز بهاری دیگر/ از فراسوی هفته‌ها به گوش آمد/ با برف کهنه/ که می‌رفت/ از مرگ/ من سخن گفتم» خواسته یا ناخواسته در خلقت، زندگی و مرگ انسان کاوش می‌کند و از این امور برای خود دستمایه و موضوع شعری فراهم می‌کند. شاملو به زندگی و مرگ توجه خاص و متفکرانه و در عین حال دردمندانه‌ای دارد که در نوع خود متفاوت است. تصاویری که در اشعار شاملو می‌بینیم همه به جزئیات زندگی مردم پرداخته است.
وی در پایان گفت: اغلب شاعران معاصر فارسی واقع‌گرا هستند؛ در عین حال بازتاب شرایط واقعی زندگی در آثارشان از منظر محتوا و زبان بسیار متفاوت است.
دوشنبه ۲۲ اسفند ۱۴۰۱ - ۱۰:۰۳
نظر شما