شنبه ۲۷ خرداد ۱۴۰۲ - ۱۵:۳۲
کودکان می‌توانند نقش اساسی در ترویج فرهنگ پاکیزگیِ محله و شهر داشته باشند

علی‌الله سلیمی، نویسنده کتاب «کوچه را ما جارو می‌کنیم» گفت: کودکان با رعایت پاکیزگی در شهر، می‌‎توانند این رفتار را در وجود خود نهادینه کنند و با این عمل صحیح شهروندی، علاوه‌بر کمک به پاکبانان در تمیز نگه‌داشتن شهر، نقش اساسی در ترویج فرهنگ پاکیزگی در محله و شهر داشته باشند.

علی‌الله سلیمی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره اینکه چرا سوژه پاکبانان را برای کتاب خود انتخاب کرده است، توضیح داد: شناخت من از دنیای پاکبانان به سال‌ها قبل باز می‌گردد که در نشریه «همشهری محله» به سراغ این افراد زحمتکش در شهرداری و محله‌های مختلف شهر می‌رفتیم و از آنها درباره زندگی، مشکلات و خواسته‌هایشان می‌پرسیدیم. اغلب پاکبانان آدم‌های زحمتکش و کم‌توقعی هستند که معمولاً خواسته‌های آنچنانی ندارند و خواسته مهم آنها، همراهی شهروندان در نظافت معابر و محله‌هاست و دوست دارند آن شعار معروف «شهر ما، خانه ما» توسط تک‌تک شهروندان جدی گرفته شود و پاکیزگی شهر به چشم بیاید.
من این مسئله را در ذهن داشتم تا این‌که در انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان موضوع تکریم از برخی گروه‌های خدماتی و زحمتکش، مانند رانندگان، پرستاران، معلم‌ها و کارگران در جامعه مطرح و قرار شد هر نویسنده‌ای درباره یکی از این گروه‌ها برای کودکان داستان بنویسد. به دلیل اینکه من از قبل شناخت کافی و لازم از گروه پاکبانان داشتم پیشنهاد دادم درباره این گروه از شهروندان داستانی برای کودکان بنویسم. این پیشنهاد و طرح داستانی‌‎ام در شورای بررسی سوژه‌ها مطرح و پذیرفته شد و حاصل کار شد کتاب «ما کوچه را جارو می‌کنیم».

این نویسنده در پاسخ به این سؤال که «نمونه‌های مسائل و مشکلات پاکبانان را که در این کتاب اشاره کرده‌اید طبق تجربه و مشاهدات‌تان جمع‌آوری شده یا با صحبت مستقیم به دست آمده‌اند؟» گفت: ترکیبی از مشاهدات میدانی خودم و صحبت‌های مستند خود پاکبانان، موضوع محوری این کتاب شده است. البته برای این که این مشاهدات میدانی و گفته‌های مستند در قالب ادبی داستان بیان شود، یک طرح داستانی بر اساس همان مواد خام اولیه طراحی و اجرا شد و در قالب آن، مشکلات، دغدغه‌ها و مسائل اصلی پاکبانان و انتظاراتی را که از شهروندان دارند و در مقابل، رفتارهای انسانی‌ای که هر شهروندی می‌تواند در مقابل پاکبانان داشته باشد روایت شد. بنابراین، داستان حاضر در عین تخیلی و ادبی بودن، پایه‌های مستندگونه دارد و از یک موضوع شهری که با رفتارهای انسانی عجین‌شده حکایت دارد.

سلیمی درباره اینکه «شهروندان در رفع مشکلات پاکبانان چطور می‌توانند عمل کنند؟» بیان کرد: در داستان «ما کوچه را جارو می کنیم» سعی شده است دقیقاً به این موضوع پاسخ داده شود. در این داستان، شخصیت‌های سپیده و مادرش، مصادیق بارز شهروندان قدردان و وظیفه‌شناسی هستند که وقتی متوجه مشکل پیش‌آمده برای پاکبان پیر محله می‌شوند و می‌فهمند پیرمرد سرماخورده و سرفه‌ها امانش نمی‌دهند، می‌کوشند کمک کنند تا پیرمرد پاکبان بر آن مشکل غلبه کند. سپیده حتی با خرید یک کادو که در این داستان جنبه نمادین هم دارد و شالی است برای محافظت از پیرمرد پاک‎بان در مقابل سرما، می‌خواهد او را خوشحال کند. مادر سپیده هم برای پیرمرد پاکبان آش درست می‌کند تا حالش بهتر شود. آنها حتی پا را از این هم فراتر می‌گذارند و تصمیم می‌گیرند آن روز به اتفاق هم، کوچه را جارو کنند تا پیرمرد پاکبان که سرماخورده و مریض‌احوال است، استراحت کند و حالش خوب شود. به نظرم، هر شهروندی می‌تواند با چنین رفتارهای انسان‌دوستانه‌ای تا حدی از زحمات پاکبان شهر قدردانی کند.
وی دوره کودکی را برای آموختن رفتار درست با پاکبانان مهم دانست و عنوان کرد: با توجه به این که دوران کودکی مقطعی از سن آدمی محسوب می‌شود که انسان همواره در حال آموختن و تجربه‌‎آزمایی است و برخی رفتارها اگر در این مقطع سنی مجال بروز پیدا کند می‌تواند تا پایان عمر در وجود آدمی نهادینه شود، کودکان با رعایت پاکیزگی در شهر، می‌‎توانند این رفتار را در وجود خود نهادینه کنند و با این عمل صحیح شهروندی، علاوه‌بر کمک به پاکبانان در تمیز نگه‌داشتن شهر، نقش اساسی در ترویج فرهنگ پاکیزگی در محله و شهر داشته باشند.

نویسنده کتاب «کوچه را ما جارو می‌کنیم» در پاسخ به این سؤال که «سپیده‌ قصه شما و رفتارش با پیرمرد رفتگر چقدر واقعی است؟» گفت: قصه سپیده و رفتارش با پیرمرد پاکبان، مصداق‌های بیرونی زیادی به شکل‌های گوناگون دارد؛ اما این‌که طرح قصه دقیقاً به همین شکل که در کتاب آمده اتفاق افتاده باشد، نه دقیقاً به این شکل نبوده است.
ولی من بارها دختربچه‌هایی را دیده‌ام که برای پاک‌بان‌های پیر محله خود، رفتارهای مهربانانه‌ای از خود بروز داده‌اند؛ حتی در ‌هم‌صحبتی‌ با پاکبانان هم بارها شنیده‌ام که به ماجراهای مشابه که در این قصه آمده اشاره شده است.

کتاب «کوچه را ما جارو می‌کنیم» به تصویرگری هاله قربانی در ۲۸ صفحه مصور رنگی، شمارگان دو هزار و ۵۰۰ نسخه و به بهای ۱۳ هزار تومان برای گروه سنی بالاتر از ۷ سال از سوی انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان منتشر شده است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها