محرم در آیینه استانها -30
ارادت نویسندگان اهل سنت کردستان به ائمه اطهار(ع)/ نگاهی به اشعار شاعران کُرد در وصف امام حسین(ع)
کردستان- ارادت مردم اهل سنت استان کردستان به امام حسین(ع) انکارناپذیر است و منابع و کتابهای نویسندگان و شعرای این منطقه به روشنی گویای این حقیقت است.
روشن کردن شمع و دعا و نیایش در امامزاده هاجره خاتون سنندج در شب عاشورا، طشتگذاری، گلگیران، تشکیل حلقه عزا در مقابل مساجد تکایا و حسینیهها با ذکر حسین وای، برپایی مجالس روضهخوانی و تعزیهخوانی که از واپسین روزهای ماه ذیالحجه آغاز و تا پایان دهه نخست محرم، قربانی کردن گوسفند در جلو دستههای عزاداری و پخش شیر، شربت و خرما، گهواره حضرت علیاصغر (ع)، زینبخوانی و پخش نذورات از جمله آیینهای ماه محرم در استان کردستان است.
علاوه بر این مراسمها، اشعار شاعران کُرد در وصف امام حسین(ع) گواه روشنی بر ارادات مردمان این دیار و اهل سنت به سرور و سالار شهیدان است.
کتاب «شعاع مهر حسین (ع)» در ادب کُرد اهل سنت که به قلم شاعر و داستان نویس کردستانی مرحوم «شاهرخ اورامی» نوشته شده، گوشههایی از ارادت اهل تسنن کردستان نسبت به ساحت مقدس امام حسین (ع) را در ادبیات، شعر و عرفان منطقه بازتاب داده است. اين کتاب شامل پيشگفتار و شعر اقبال لاهوري در خصوص امام حسين(ع) و معرفي بيست و پنج شاعر کرد زبان اهل سنت همراه با اشعار آنها در وصف اهل بيت(ع) بوده که نشانه ابراز ارادت آنها به اهل بيت پيامبر(ص) است.
اشعار، تفاسیر و نوشتههایی از ارادت اهل سنت به زبانهای فارسی، کردی و عربی در این کتاب منتشر شده است و نويسنده در اين کتاب قصد دارد، نشان دهد که در ادبيات کُرد اهل سنت تا چه اندازه عشق به امام حسين (ع)، واقعه عاشورا و کربلا، فرهنگ شهادت، حقجويی و حقخواهی امام حسين (ع) انعکاس دارد. از جمله شاعران معرفی شده در اين کتاب ميتوان به «ميرزا عبدالرحيم معروف به وفايي»، «سيد عبدالرحيم معروف به مولوي کرد»، « استاد گلشن کردستانی»، «مرحوم سيد محمد باقر حيرت سجادی»، « مرحوم شيخ محمد دولاشي»، «ماموستا ميرزا عبدالمجيد»، « شيخ رضا کرکوکي»، « شيخ محمد آيت الله مردوخ کردستانی»، «مرحوم ملا خضر متخلص به ماموستا نالي»، «ملامحمود متخلص به بیخود»، « مولانا خالد نقشبندی شهرزوری» و... اشاره کرد.
شیخرضا طالبانی شاعر پارسیگوی کرد اهل سنت در مدح امام حسین(ع) چنین میسراید:
لافت از عشق حسین است و سرت برگردن است عشقبازی، سر به میدان وفا افکندن است
گر هواخواه حسینی، ترک سرکن چون حسین شرط این میدان به خون خویش بازی کردن است
از حریم کعبه کمتر نیست دشت کربلا صد شرف دارد بر آن وادی، که گویند ایمن است
ای من و ای من فدای خاک پاکی کاندرو نور چشم مصطفی و مرتضی را مسکن است
زهره زهرا نگین و خاتم خیرالوری زور زهر مرتضی و حیدر خیبرکن است
سُنیم، سنی ولیکن حب آل مصطفی دین و آیین من و آباء و اجداد من است
شیعه و سُنی ندانم، دوستم با هرکه او دوست باشد، دشمنم آن را که با او دشمن است
این شاعر کُردزبان اهل سنت همچنین در قطعهای دیگر در وصف عاشورا روایت میکند:
در ماتم آل علی، خون همچو دریا میرود تیغ است بر سر میزند، دست است بالا میرود
از عشق آل بوالحسن، این تیغ زن و آن سینه زن داد و فغان مرد و زن، تا عرش اعلی میرود
از ابن سعد بیوفا، شامی و شمر پرجفا بر آلِ و بیت مصطفی، چندین تعداد میرود
من سُنیم نامم رضا، کلبِ امام مرتضی درویش عبدالقادرم، راهم به مولا میرود
سیدمحمد باقر حیرتسجادی از شاعران بزرگوار کردستان است که اشعار زیادی به زبانهای فارسی و عربی سروده است.
این شاعر کُرد اهل سنت در در وصف امام حسین(ع) چنین سروده است:
ای مظهر جمال حق ای حضرت حسین ای نقد عشق خاک تو بر کائنات دین
ای آنکه بارگاه تو چون همت رسول برتر ز وهم بی و بعد مشرقین
در ذات توست هر چه بخواهی مگر که عجز ز اوصاف توست هر چه بخواهی گر که غین
باشد وجود عالی اعلی نظام تو چون ذات کردگار منزه بود زشین
بهر شهادت تو شهادت زجان بسی بر عرصه خیال برانداخت کعبتین
از استماع قصه تو بود نینوا یا بد مذاق خلق بهر حین، طعم حین
والاتری ز قوم شهیدان چو در عدد برتر ز حرف ابجد در رتبه حرف غین
خیزد حنین به حشر زبدخواهت آن چنان گز بد سگال حیدر برخاست در حنین
با تو خلاف بد گهران هست خود خلاف با صانع دو عالم و با شاه مغربین
گر باد کوی دشمن تو بر جهان وزد چون سبزه دیو سر زند از خاک خافقین
کوبند سر بخاک پدر مرده سان همی اندر فراق روی تو هر شام، نیرین
از هجر جانگداز تو ابروی تو، هلال گردید قد خمیده و لاغر چو حاجبین
بیداغ ماتم تو بود نقد قلب، قلب چون بیقبول خسرو صاحبقران، حسین
شد قطرههای اشک من اندر عزای تو بحری که شد حباب بر آن عرش چون نطین
در ماتم تو آیه قرآن چو نظم من بر خویش جامههای سیه کرده فرض عین
در کتاب شعاع مهر حسین(ع) در ادب کُرد اهل سنت مرحوم شاهرخ اورامی شاعر کرد سنندجی نیز چنین آمده است…
بنگر ز روی زردم همه اشک همچو کوکب بشنو ز سینه من همه شب نوای یا رب
شده از غمم سنندج هم غرق آتش و تب ز نوای مرغ یاحق بشنو تو در دل شب
همچنین ماموستا شیخ نافع مظهر معروف به امینی از شاعران کرد اهل سنت سقز نیز به زبان کُردی شعری زیر را در مورد عاشورا سروده که ترجمه آن در زیر هر بیت آورده شده است:
روژی عاشورا ئاسمان و زهمین/ ههر دو به جوته دهکهن زاری و شین
روز عاشورا آسمان و زمین/ هر دو با هم گریه و زاری میکنند
زهمین بیقهرار به گریه و نالین/ ئاسمان کهسهر و عاجز و خهمین
زمین بیقرار است و گریه و ناله میکند / آسمان هم عاجز و کسل و غمگین شده است
دائم داد ئهکهن به دلی بهتین/ له درگای خوای رهب العالمین
مدام با دلی گرم داد میزنند / از درگاه خداوند ربالعالمین
دهلین خوای گهوره خوت ئاگاداری/ چون پیک هینهر و پهروهردگاری
میگویند ای خدای بزرگ خودت آگاهی داری/ چون خودت آفریننده و پرورگار هستی
وا حهفتاو دو کهس یارانی دین دار/ کهوتونه داوی یهزیدی خوین خوار
اینکه 72 نفر از یاران دیندار/ به دام یزید خونخوار افتادهاند
شاعران دیگری همچون سیدابراهیم ستوده سقزی، عبدالله سنندجی، ملکالکلام مجدیسقزی و گلشن کردستانی نیز در وصف عاشورا و شهادت امام حسین سرودههایی دارند که هر کدام به نوعی ارادت اهل سنت را به پیامبر و خاندان آن حضرت به اثبات رساندهاند.
نظر شما