به گزارش خبرگزای کتاب ایران (ایبنا)؛ کتاب «تئاتر زنده: تاريخ تئاتر مدرن» نوشته ادوين ويلسون و الوين گلدفارب ترجمه محمدباقر قهرمانی اثر پژوهشی جامعی در زمینه تاریخ تئاتر مدرن جهان است و نویسندگان آن به صورتی طبقه‌بندی شده تنوع نمایش‌های جهان، از اواخر قرن نوزدهم میلادی تا به امروز را با دقت مورد بررسی قرار می‌دهند.
محمد باقر قهرمانی، مترجم این اثر، استاد گروه هنرهای نمایشی دانشکده هنرهای زیبای تهران است و پیش از این کتابی در همین حوزه با نام «اصول کارگردانی نمایشی» را ترجمه کرده بود. او این بار سراغ ترجمه کتاب جامعی در زمینه تاریخ تئاتر مدرن رفته است.
در توضیح پشت جلد این کتاب آمده است: «تئاتر زنده: تاریخ تئاتر مدرن به‌صورتی کلاسه‌بندی‌شده تنوع نمایش‌های جهان، از اواخر قرن نوزدهم میلادی تا به امروز، را با دقت و هیجان به‌صورتی بیان می‌کند که تاریخ‌نگاری نوین این روزها خواستار آن است و فراتر از صرف ذکر وقایع پیش‌می‌رود و موقعیت انسانی را با نگاه به تاریخ نمایش تفسیر می‌کند. با طرح زندگینامه‌ی افراد در فصول مختلف این کتاب، ریشه‌ها و کسانی که جریان‌های تئاتر نوین را رقم زده‌اند توضیح داده‌می‌شود و این امر با ادبیاتی داستان‌گونه شرح داده می‌شود که به‌یادماندنی‌تر است. باوجود اینکه تحولات تئاتری در جغرافیای جهان هستی با توجه به فرهنگ زمان و مکان، بافتی با نقش‌ونگار ویژه آفریده‌اند، نویسندگان این کتاب از طریق مطرح کردن بحث‌های پژوهشگران و مورخان بر پویایی و ارتباط تنگاتنگ این هنر متعالی تکیه کرده‌اند و شاهد هستیم که چگونه جنبش‌های هنر نمایش از کشوری بر کشور دیگر، قاره‌ای بر قاره‌ی دیگر و از دورانی بر دوران دیگر تأثیر گذاشته‌اند و چگونه با توجه به نیاز روز سنت‌های تئاتری را زنده نگه داشته‌اند یا احیا کرده‌اند.»
اثر پیش رو شامل چهار فصل است. نویسندگان پس از بیان مقدمه‌ای در باب اهمیت تاریخ تئاتر در فصل اول تحت عنوان «نمایش‌های مدرن» به بررسی تئاتر سنتی و چگونگی تبدیل آن به تئاتر مدرن در بستر نوآوری‌ها و تجربیات تئاتری سنتی می‌پردازند. تئاترهای بررسی شده در این فصل شامل نمایش‌های سال‌های 1875 تا 1915 است. نویسندگان یکی از عوامل مهم تحول تئاتر سنتی را تغییر قرن می‌دانند. در این فصل تئاترهایی از نمایشنامه‌نویسان معروف چون هنریک ایبسن، جورج برنارد شاو، آنتوان چخوف، آوگوست استریندبری مورد بررسی قرار می‌گیرد.
همچنین از کارگردانان مهم تئاتری چون کنستانتین استانیسلاوسکی و نقش آن‌ها در این تحولات نام برده می‌شود. در قسمتی از این فصل به نقش زنان در تاریخ تئاتر پرداخته شده و نویسندگان به این پرسش که آیا سهم زنان در تاریخ تئاتر نادیده گرفته شده است یا نه، می‌پردازند.
یکی از ویژگی‌های کتاب پیش رو این است که در این پژوهش به تاریخ تئاتر اروپا و آمریکا بسنده نمی‌کند و به بررسی تاریخ تئاتر آسیا و خاورمیانه نیز در این سالها می‌پردازد.
فصل دوم این کتاب با عنوان «نمایش‌های سال‌های 1915 تا 1945» به بررسی تئاتر در این دوران می‌پردازد و بستر اصلی این نمایش‌ها را آشوب جهانی و جنگ جهانی معرفی می‌کند. «تئاتر آشوب: جنبش‌ها و نوآوری‌های دراماتیک» یکی از عناوین بررسی شده در این فصل است. نویسندگان در این فصل به انواع مختلف هنری از جمله اکسپرسینونیسم و سوررئالیسم می‌پردازند. تئاتر اروپا، آمریکا و آسیا در طول سال‌های جنگ موضوع اصلی این فصل است که به‌طور جدا به هر کدام پرداخته شده است.
فصل سوم «تئاتر زنده» با عنوان «نمایش‌های پس از 1950» پیش زمینه تحولات این دوران را جهان پس از جنگ جهانی دوم معرفی می‌کند. آرتور میلر، دیوید ممت، استیفن سوندهایم و ساموئل بکت از جمله هنرمندان بزرگیاند که در این فصل به آن‌ها پرداخته شده است. همپنین تئاتر موزیکال و روند ظهور آن از سال 1980 موضوع مهم دیگری است که در این فصل از آن سخن به میان آمده است.
نویسندگان در فصل آخر با نام «نمایش پس از 1950: چند فرهنگی و جهانی» به موضوع تئاتر چند فرهنگی پرداخته و موضوع را در تئاتر سیاهپوستان آمریکایی، تئاتر آفریقا و خاورمیانه پی می‌گیرند.
کتاب حاضر چشم‌اندازی جامع و دقیق در زمینۀ تاریخ تئاتر جهان از حدود سال‌های 1870 تا کنون به مخاطب ارائه می‌دهد و مطالعۀ آن به همه علاقه‌مندان هنر تئاتر و نمایشنامه‌نویسی و هنرمندان رشته‌های هنرهای نمایشی پیشنهاد می‌شود.
کتاب «تئاتر زنده: تاریخ تئاتر مدرن» اثر ادوین ویلسون و الوین گلدفارب در 470 صفحه با ترجمۀ محمد باقر قهرمانی از سوی انتشارات قطره با بهای 385 هزار تومان روانه بازار کتاب شده است.
دوشنبه ۳ مهر ۱۴۰۲ - ۱۰:۴۸
نظر شما