امیررضا اصنافی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، درباره ایفلای هلند 2023 عنوان کرد: هشتاد و هشتمین دوره نشست سالانه فدراسیون بین‌المللی انجمن‌ها و مؤسسات کتابداری، امسال در شهر روتردام کشور هلند برگزار شد. امسال با وجود اینکه افراد واجد شرایط زیادی برای حضور در ایفلا وجود داشت، دو نفر بیشتر از ایران به ایفلا اعزام نشدند. دکتر معصمومه نیک‌نیا، دکترای علم اطلاعات و دانش‌شناسی از دانشگاه خوارزمی با ارائه پوستر و خانم دکتر مومنی از کتابخانه ملی به ایفلا رفتند. محمد حسن‌زاده رئیس ایرانداک، مریم مقدمی، کتابدار کتابخانه عمومی از شهر تبریز نیز مهمانان آنلاین هشتادو هشتمین فدراسیون بین‌المللی انجمن‌ها و مؤسسات کتابداری در این رویداد بودند.
وی ادامه داد: در این کنگره بین‌المللی کتابداران، رئیس ایفلا، باربارا لیسون، شهردار روتردام، وزیر آموزش فرهنگ و علم هلند در افتتاحیه ایفلا شرکت کرده بودند و شعار امسال ایفلا «بیایید با همدیگر کار کنیم و کتابخانه را به اهدافش برسانیم» بود. افتتاحیه ایفلا همیشه جذاب است و کسانی که داوطلبانه در این انجمن بین‌المللی فعالیت می‌کنند با لباس خاصی قابل تشخیص هستند.
عضو هیئت علمی گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه ایفلا برای کسانی که نخستین‌بار است به ایفلا می‌آیند، نشستی را برگزار می‌کند، عنوان کرد: هشتادوهشتمین کنفرانس ایفلا و کنگره جهانی کتابداری و اطلاع‌رسانی از 21 تا 25 آگوست ۲۰۲۳ (۳۰ مرداد‌ماه تا ۳ شهریور ۱۴۰۲) برگزار شد. امسال 193 کشور در ایفلا شرکت کردند و در مدت زمان برگزاری این نشست جهانی، 50 کمیته تخصصی، 80 پنل ارائه علمی و 18 بخش تخصصی که فقط افراد اصلی و هیات امنای ایفلا در آن حضور دارند، برگزار شد. بحثی که امسال در نشست ایفلا بسیار نمود پیدا کرد، مبحث استفاده از هوش مصنوعی در کتابخانه‌ها بود.
اصنافی افزود: اهمیت هوش مصنوعی از آن جهت است که بیم آن می‌رود، هوش مصنوعی موجب شود تا کابران کمتر به کتابخانه مراجعه کنند و کتابخانه‌ها خلوت‌تر شوند؛ البته رسالت کتابداران در دوره هوش مصنوعی باید تغییر کند و کتابداران تلاش کنند با استفاده از این فناوری خدمات کتابخانه‌ای خود را توسعه دهند.
این استاد دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به اینکه بخش پوسترها بخش جذابی در ایفلا است، اظهار کرد: با وجود برپایی نشست‌های متعدد شفاهی و امکان پرسش و پاسخ، بخش پوستر نیز قسمت جذابی است زیرا نقطعه کانونی برای پیدا کردن شرکای علمی، بخش پوستر است. در این قسمت دستارودهای جدید، اشتراک تجربیات و خلاقیت‌ها در طراحی پوسترها بروز پیدا می‌کند. امسال 200 پوستر از همه دنیا ارائه شد. این پوسترها در طول دو روز ارائه می‌شود و در نهایت این پوسترها در سایت ایفلا به نمایش درمی‌آید. امسال از ایران فقط پوستر خانم دکتر معصومه نیک‌نیا ارائه شد.
اصنافی با بیان اینکه ایفلا کمیته‌های مختلفی در قاره‌های گوناگون دارد، اظهار کرد: در زمینه مارک، آرشیو، کتابخانه دیجیتال، مجموعه‌سازی ایفلا کمیته‌های مختلفی دارد و در مجموع بیش از 10 کمیته در ایفلا فعال است. تعدادی کارگروه ویژه‌ای مانند کارگروه ویژه کتابداران خاورمیانه نیز در ایفلا فعال هستند؛ مانند کارگروه مجموعه‌سازی، کتابخانه دیجیتال، سازماندهی اطلاعات و کارگروه آرشیو و نسخه‌های خطی.
وی با بیان اینکه ایفلا یکسری جوایز نیز دارد که در روز پایانی اهدا می‌شود، اظهار کرد: این جوایز برای انجام فعالیت‌های درخشان کتابخانه‌ای به افراد اعطا می‌شود. مثلا فردی به نام «هری صحاورتا» که در حوزه مشارکت کتابخانه‌ها، ترویج علم و حفظ محیط زیست و توسعه پایدار فعالیت کرده بود، امسال جایزه «کتابخانه‌ها، محیط زیست و توسعه پایدار» را دریافت کرد. مدال ایفلا نیز هر سال به کسانی اعطا می‌شود که در عرصه بین‌المللی، ارائه و طراحی ساختمان‌های کتابخانه‌ای، راهنمای نویسندگان و ایده دادن به ایده‌‌پردازان مشارکت کرده باشند. ایران امسال در هیچ‌کدام از این جوایز حضور نداشت.
اصنافی درباره جوایز دیگر ایفلا گفت: امسال در ایفلای هشتاد و هشتم، جایزه بهترین پوستر از دیدگاه داوران به کشور هلند و جایزه بهترین پوستر از دیدگاه شرکت‌کنندگان به کشور مالزی اختصاص پیدا کرد. جایزه توسعه و رهبری کتابخانه نیز امسال اعطا شده است.
عضو هیئت علمی گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه مهم این است که نماینده ایران در ایفلا چه چیزی را از این رویداد کسب می‌کند و چه دستاوردی را با خودش به همراه می‌آورد، گفت: مراوده علمی و تعامل با کتابداران و مسئولان کتابخانه‌های جهان میتواند تجربه خوبی باشد. باید جهانی فکر کردن و محلی عملی کردن را تمرین کرد، این تبحر را می‌توان از حضور در ایفلا کسب کرد.
اصنافی درباره نمایشگاهی که هرسال همزمان با برگزاری ایفلا برگزار می‌شود، گفت: هرساله نمایشگاهی در ایفلا برگزار می‌شود و کتابخانه‌های ملی کشورهای مختلف، ناشران بزرگ و انجمن‌های علمی تخصصی هرسال در این نمایشگاه می‌توانند غرفه بگیرند و آخرین دستاوردهای خود را در حوزه انتشار انواع محصولات مرتبط با کتابخانه‌ها عرضه کنند. حاضران در این نمایشگاه محصولی برای فروش ندارند اما دستاوردهای خود را عرضه و تبلیغ می‌کنند. شرکتی مانند «اوسی ال سی» که در زمینه فهرست‌‌نویسی فعالیت می‌کند و با کتابخانه کنگره آمریکا ارتباط دارد هر سال در این بخش نمایشگاهی ایفلا حاضر می‌شود.
وی افزود: کتابخانه ملی قطر، مالزی، ناشران بزرگی از کشور ژاپن، چین، هند و آمریکا و حتی انجمن‌های علمی تخصصی در این بخش نمایشگاهی حاضر می‌شوند. ناشرانی مانند اسپرینگر یا ناشر معتبر الزویر(Elsevier) که در این کشور قرار دارد، ناشری که یکی از اسپانسرهای اصلی ایفلا است، زبان جریان علم تحت اختیارش است و در زمینه مطالب علمی، فنی و پزشکی تخصص دارد و بیش از 180 کشور جهان از محصولات علمی این ناشر استفاده می‌کنند.
عضو هیئت علمی گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی ادامه داد: هرسال ناشران بزرگ و معتبر در این نمایشگاه حاضر می‌شوند و آخرین محصولاتی مانند اسکنر، چاپ‌های سه بعدی، دوربین و هر آنچه که قابلیت حضور در کتابخانه‌ها را داشته باشد که قابلیت انتشار عمومی داشته باشند را عرضه می‌کنند. انجام فعالیت مارکتینگ و بازاریابی از دیتا‌بیس پایگاه‌های اطلاعاتی، مجله، کتاب و محصولات الکترونیکی بخشی از این محصولات است.
اصنافی درباره حضور ایران در بخش نمایشگاهی ایفلا اظهار کرد: باید دید حضور در این بخش نمایشگاهی چه دستاوردی برای ایران دارد حضور ناشران ایرانی در این بخش، زمانی مفید است که ناشر بتواند با ناشران کشورهای دیگر تعامل و ارتباط برقرار کند، سفارش بگیرد و محصولی برای ارائه داشته باشد.
وی افزود: ایران میتواند در این بخش نمایشگاهی، محصولاتی مانند اپلیکیشن‌های کتابخوان و الکترونیکی خود را که محصولات کتابخوانی هستند، عرضه کند یا شرکت‌های استارت‌آپی و تولید‌کننده نرمافزارهای کتابخانه‌ای ایرانی می‌توانند حضور در این بخش از ایفلا را تجربه و با جهان تعامل کنند؛ همچنین نرم‌افزارهایی مانند نوسا و پارس آذرخش و حتی شرکت‌های مسافربری اینترنتی با ارائه فعالیت‌های خلاقانه در حوزه کتاب می‌توانند در این بخش حاضر شوند. این شرکت‌های حمل ؤ نقل اینترنتی می‌توانند با افزودن طرح «راننده کتابدار» یا «راننده کتابخوان» سوژه خوبی برای حضور در ایفلا باشند.
اصنافی افزود: حتی طرح کتابخانه سیار نیز میتواند سوژه خوبی برای حضور در ایفلا باشد. به خاطر دارم یک مقاله درباره ایستگاه‌های مطالعه که سال 2018 یک مقاله‌ای در ایفلای مالزی ارسال شد، بسیار مورد استقبال قرار گرفت.
وی با اشاره به اینکه ایران تاکنون با ارائه مقاله و پوستر در ایفلا شرکت کرده است، اظهار کرد: در ایفلا دنبال فعالیت‌های نو و خلاقانه هستند و بهتر است تعادلی برای حضور در بخش‌های مختلف ایفلا داشته باشیم؛ به‌عنوان مثال در انتخابات هیئت مدیره‌های کمیته‌های مختلف حضور فعالی داشته باشیم و این امر مستلزم مشارکت در تدوین نظام‌نامه‌ها، حضور مستمر در برنامه‌های مختلف ایفلا است. ارائه نرمافزارهای کتابداری و محصولات نرمافزاری ایرانی یا سایر حوزه‌های کتابخانه‌ای علاوه بر حضور کتابداران با ارائه مقاله و پوستر نیز میتواند راهگشا و مثمر ثمر باشد.
عضو هیئت علمی گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به وجود کتابخانه ملی و عمومی متعددی که در کشور هلند وجود دارد، گفت: در فرودگاه اسخیپول آمستردام یک کتابخانه به نام ایرپورت لایبرری وجود دارد، گفت: این کتابخانه که در بخشی از فرودگاه به اسم بلوار هلندی قرار گرفته و آثار این کتابخانه بیشتر شامل معماری، هنرهای تجسمی، طراحی، آداب و رسوم و تاریخ هلندی است.
اصنافی اظهار کرد: علاوه بر کتاب تعدادی ipad هم وجود داره که افراد می‌توانند موزیک، ویدیو و عکس‌هایی مرتبط با فرهنگ هلندی را ببینند و گوش کنند. این کتابخانه هیچ کتابدار، مسئول یا نگهبانی ندارد و مسافرها می‌توانند کتاب‌هایی را از قفسه‌ها بردارند و با خودشان به بخش‌های دیگر فرودگاه ببرند.
سه‌شنبه ۱۸ مهر ۱۴۰۲ - ۱۰:۴۷
نظر شما