با برگزيدگان هفتمين دوره جايزه كتاب فصل(پاييز)/1
ميرمحمد صادق:«ظفرنامه» بيانگر تاريخ تيموريان و به قدرت رسيدن گوركانيان است
مصصح «ظفرنامه» كه در هفتمين دوره جايزه كتاب فصل( ويژه پاييز) به عنوان برگزيده انتخاب شده، گفت: «ظفرنامه» يكي از متون كهن قرن 9 هجري است كه درباره تاريخ تيمور و فرزندانش سخن گفته و به قدرت رسيدن تيمور گوركاني را به تصوير ميكشد.»/
مدير مركز پژوهشي كتابخانه مجلس شوراي اسلامي در ادامه سخنانش افزود: «ظفرنامه» در محافل علمي و مراكز دانشگاهي با استقبال خوبي مواجه شده و دربردارنده اطلاعاتي است كه ميتواند براي تاريخپژوهان مفيد واقع شود.»
وي به شادروان «عبدالحسين نوايي» اشاره كرد و گفت: «در سال 80 مراحل نسخهبرداري و مقابلهنامه تصحيح اين اثر را با زنده ياد «نوايي» آغاز كردم ولي در سال 83 با فوت اين استاد گرانقدر، استخراج نمايههاي گوناگون، تهيه تعليقات و استنتاج به تنهايي انجام شد.»
اين مصحح به مقالههاي «ظفرنامه» اشاره كرد و گفت: «در ابتدا قرار بود اين متن در 3 مقاله نوشته شود كه مقاله نخست به «تيمور»، مقاله دوم به «شاهرخ» و مقاله سوم به «ابراهيم ميرزا» اختصاص داشته باشد ولي نويسنده تنها موفق به نوشته مقاله نخست ميشود.»
وي به مقاله نخست اشاره كرد و گفت: «ظفرنامه در بردارنده مقاله نخست با نام «تيمور» است و تا حدودي مقاله دوم، كه به «شاهرخ» اختصاص دارد نيز در آن آورده شده است.»
به عقيده مصحح كتاب، مقاله دوم به دليل كشتاري كه در شهر ري عليه شيعيان ميشود و همچنين فوت «ابراهيم ميرزا» كه پشتوانهاي نداشته است، متوقف ميماند.
نويسنده «دو گنجينه بهارستان تاريخ» به برخي از مورخان اشاره كرد و گفت: «برخي از مورخان مانند «عبدالرزاق سمرقندي» در كتاب «مطلع السعدين» وقايع دوره شاهرخ را بر اساس يادداشتهاي «شرفالدين علي يزدي» نوشته است.»
وي به مقدمه ارزشمند اين كتاب اشاره كرد و گفت: «ظفرنامه» مقدمهاي دارد كه «شرفالدين علي يزدي» نام اين مقدمه را «تاريخ جهانگير» گذاشته و در صدد اين بوده است كه جايگاه تيمور را به لحاظ خانوادگي مشخص كند زيرا در گذشته كسي كه در دسته حاكمان قرار ميگرفته، داراي حسب و نسب نيز بوده است.»
مصحح «اسناد اولتيماتوم روسيه و ايران» به انگيزه نامگذاري مقدمه كتاب به نام «تاريخ جهانگير» اشاره كرد و گفت: «اين مقدمه تاريخ جهانگير نام دارد زيرا پيش از سرگذشت تيمور، شكلگيري حكومت، شيوه فرمانروايي و فتوح كشور، بايد خواننده كتاب اطلاع يابد كه تيمور از چه نسبي برخوردار بوده و چرا از نام تاريخ جهانگير بهره گرفته شده است.»
وي به زندگي «شرفالدين علي يزدي» نيز اشاره كرد و گفت: «در مقدمه اين كتاب ارزشمند، زندگينامه علي يزدي و آثارش آورده شده است، همچنين يادداشتي در انتهاي كتاب درباره شخصيتها و برخي از اتفاقات كه در كتاب ذكر شده، ولي لازم بوده كه از منابع ديگر نيز استفاده شود بيان شده است.»
اين مصحح در ادامه سخنانش افزود: «واقعهها و رويدادهايي كه «علي يزدي» سربسته و از نگاه دروني به آن پرداخته است من بر اساس منابع بيروني به آن اشاره و توضيحات بيشتري كه بتواند به مورخان و تاريخپژوهان ياري رساند ذكر كردهام.»
مولف «ژنرال و سمينو در خدمت ارتش ايران و جنگ هرات» در ادامه افزود: «در مقدمه اين كتاب نسبنامهاي درباره تيمور آوردهام و آن را از «آلان قوا» شروع كرده و تا «قره جارنويان» ادامه دادهام .سپس 12 فرزند قره جارنويان را دستهبندي و هر يك از فرزندان را بخشبندي كردهام تا به تيمور رسيده است.»
وي به ويژگي اين شجرهنامه اشاره كرد و گفت: «در اين شجرهنامه افرادي كه در هند فرمانروايي كرده تا دوره صفويه و نوادگان تيمور آورده شده است و ميتواند به عنوان شجرهنامهاي كامل مطرح شود تا كساني كه در زمينه تاريخ تيمور فعاليت ميكنند، بتوانند از اين منبع بهره گيرند.»
وي به يادداشتهاي پاياني كتاب اشاره كرد و گفت: «اگر فردي در كتاب معرفي شده، همه شخصيتهاي مربوط به آن توضيح داده شده تا خواننده اطلاعات كافي در آن زمينه كسب كند و ميتوان گفت كتابي است كه درباره چند مملكت سخن گفته است.»
مولف «مراسلات تهران» در ادامه سخنانش افزود: «فتح تيمور در شامات، فتح تيمور در امپراتوري عثماني، فتح تيمور در شمال غرب ايران، فتح تيمور در منطقه شرقي ايران مانند افغانستان و پاكستان و شهرهايي كه تا هند فتح كرده است، در اين كتاب آمده و در هر منطقه از شخصيتهايي كه نام برده شده، در يادداشتهاي پاپاني كتاب آورده شده است.»
مولف «سرگذشت شاه عباس اول» به فرهنگ لغت اين كتاب اشاره كرد و گفت: «براي اين كتاب يك فرهنگ لغت تهيه شده كه همراه آوانگاري ميتواند براي خواننده مفيد واقع شود زيرا مخاطب به هر لغت مشكلي كه در متن برسد، ميتواند به فرهنگ لغات اين كتاب مراجعه كند.»
مولف «سرگذشت سلطان محمد خدابنده» به برگزاري كتاب فصل اشاره كرد و گفت: «كتاب فصل جشنوارهاي است كه به بررسي كتاب خاص آن فصل ميپردازد و نشان ميدهد كه دقت داوري در كتاب فصل بالاست زيرا كتابهاي هر حوزه در يك دوره خاص بررسي ميشوند.»
مولف كتاب «سرگذشت قيام توابين» تأكيد كرد: «به دليل اينكه حجم كتابهاي فصل نسبت به كل سال كمتر است، دقت داوران را بالاتر ميبرد و ميتواند در گزينش كتاب سال نيز به داوران ياري رساند.»
به گفته مصحح «ظفرنامه» هر قدرداني كه در حوزه فرهنگ از نويسنده و اهل قلم صورت گيرد، ميتواند انگيزه نويسندگان و ناشران را بالا ببرد تا به سمت انتشار يك اثر خوب و شايسته گام بردارند.»
هفتمين دوره جايزه كتاب فصل ( ويژه پاييز) به همت موسسه خانه كتاب و با حمايت معاونت امور فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي عصر دوشنبه 19 اسفند ماه سالجاري در تالار انديشه حوزه هنري برگزار شد.
نظر شما