به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، دكتر سجاد آيدنلو استاد دانشگاه اروميه در نشست رونمايي «نسخه خطي علي نامه» گفت: چنين برداشتي ناشي از تلقي نادرست تقابل انديشه‌هاي ملي و پهلواني با انديشه‌هاي ديني است. اين تلقي مختص شيعيان نيست و اهل تسنن هم به اين گونه رودررويي‌ها و نكوهش‌نامه‌ها پرداخته‌اند. 

مولف كتاب «از ارسطو تا حماسه هفت گفتار در شاهنامه‌پژوهی» خاطرنشان كرد: بايد سپاسگزار دكتر محمدرضا شفيعي كدكني بود كه براي نخسنين بار منظومه «علي نامه» را به تفصيل معرفي كرد. اما پيش از او، دكتر خيام‌پور در سال 1334 در مجله دانشكده ادبيات تبريز ترجمه مقاله‌اي از احمد آتش؛ دانشمند ترك، را منتشر كرد كه درباره همين منظومه «علي نامه» بود. 

وي افزود: ربيع؛ شاعر «علي نامه»، آنجايي كه به نقش كراميان در شاهنامه‌سرايي اشاره مي‌كند، از منظومه‌اي به نام «حمزه نامه‌» ‌نيز نام مي‌برد كه به استنباط من احتمال دارد كه اين كتاب هم تأليف خود او بوده است. از سويي ديگر با انتشار «علي نامه» قديمي‌ترين سندي هم كه به افسانه سرودن شاهنامه به دستور سلطان محمود اشاره مي‌كند، دست يافته‌ايم.

مولف كتاب «آفتابی در ميان سايه‌ای: جشن نامه استاد دکتر بهمن سرکاراتی» يادآور شد: با اين همه ربيع بسيار از شاهنامه تأثير پذيرفته است. انواع اين تأثيرات را مي‌توان در هفت بخش برشمرد. نخست آوردن خطبه در آغاز مجالس به شيوه فردوسي است. در اين خطبه‌ها، ربيع همانند فردوسي، به ساليان عمر خود اشاره مي‌كند. دومين مسأله خردستايي ربيع است که تقليدي از فردوسي است. 

وي در ادامه سخنانش افزود: استناد به منابع كار شاعر باز برگرفته از شيوه فردوسي است، گريزهاي تعليمي در ميان و پايان روايات از شاهنامه تقليد شده است. فردوسي به گونه داناي كل، مسايلي را ذكر مي‌كند كه اين شيوه را در «علي نامه» هم دقيقا مي‌بينيم. پنجمين مسأله اين است كه در «علي نامه» مصراع‌هايي عينا از شاهنامه گرفته شده است. اين كار شايد به سبب انس فراوان شاعر منظومه با اثر فردوسي بوده است. 

نويسنده كتاب «پهلوان نامه گرشاسپ: تلخيص و بازنويسی کتاب گرشاسپ نامه» گفت: تأثيرپذيري از لغات شاهنامه در «علي‌نامه» آشكار است. اين منظومه گنجينه‌اي از واژگان كمياب است. اصطلاحاتي هم كه به‌كار رفته تنها در شاهنامه مي‌توان ديد. براي نمونه اصطلاح «كاغذين جامه» را تنها در اثر فردوسي مي‌توان ديد اما در «علي نامه» هم به‌كار رفته است. توجه به صور خيال يكي ديگر از اثرپذيري‌هاي ربيع از فردوسي است «مشبه به»هاي شاهنامه در «علي نامه» هم استفاده شده است. 

مولف كتاب «رستم نامه: داستان منظوم مسلمان شدن رستم به دست امام علی (ع) به انضمام معجز نامه مولای متقيان» افزود: استفاده‌هاي جانبي هم از منظومه «علي نامه» مي‌توان كرد كه براي بررسي شاهنامه مفيد است. در ضمن اشاره‌هايي كه به كراميان مي‌كند، ارزش تاريخي دارد.
 
وي به شاهنامه‌خواني كراميان اشاره كرد و گفت: اشاره ربيع به شاهنامه‌خواني كراميان، بسيار مهم است. از آن اشاره‌ها به رابطه محمود غزنوي با كراميان پي مي‌بريم. در منابع ديگر، همانند «چهار مقاله» نظامي عروضي هم به ارتباط فردوسي با كراميان اشاره شده است. 

اين استاد دانشگاه اروميه به تفاوت افسانه و اسطوره در اين منظومه كهن اشاره كرد و گفت: افسانه و اسطوره در منظومه «علي نامه» قابل بررسي است؛ اما جنبه تاريخي اين منظومه بسيار بيش‌تر از افسانه است. اين جنبه افسانه‌اي در منظومه ديني مثل «خاوران نامه» چشمگيرتر از منظومه ربيع است. 

در پايان نشست نيز دكتر مهدي محقق در سخنان كوتاهي گفت كه ساليان پيش بانويي به نام سروري، در خارج از ايران، قصد تصحيح و چاپ «علي نامه» را داشته است اما با درگذشت او اين كار به سرانجام نمي‌رسد. پس مي‌توان گمان برد كه نسخه خطي ديگري از اين منظومه وجود دارد كه بايد پيدا شود و از آن در تصحيح متن استفاده شود. دكتر محمود عابدي و دكتر علي‌اشرف صادقي نيز به كوتاهي سخناني درباره واژه‌هاي «علي نامه» بيان كردند.