احمدرضا حجارزاده در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره کتاب «حرف» گفت: این کتاب شامل مجموعه داستان‌های کوتاهی با ذهنیت فیلمنامه‌ای است. نگارش این مجموعه داستان از آغاز برای من به صورت تصویری بوده که از ذهنم می‌گذشت.

او درباره تولید فیلم کوتاه «حرف» بر اساس داستانی از این کتاب افزود: من در ابتدا فیلمنامه کوتاه حرف را نوشتم و اثری نیز با همین نام در سال ۱۳۹۰ ساختم. فیلم کوتاه حرف در بیست‌وهفتمین جشنواره فیلم کوتاه تهران شرکت کرد و در ششمین جشنواره دوربین دات‌نت موفق به کسب جایزه شد. برای من همیشه حوزه ادبیات و سینما در پیوندی نمادین بودند.

حجارزاده درباره مولفه‌های مشترک در فیلمنامه نویسی و حوزه ادبیات داستانی، اضافه کرد: به نظر من هر داستانی لزوماً قابلیت فیلمنامه شدن را ندارد. فیلمنامه بر تصویر و موقعیت‌هایی که قابلیت تصویری شدن دارد، استوار است. اما ادبیات تمام احساس خود را در چینش کلمات خلاصه می کند و این کلمه است که باید حس را برانگیزاند. با این وصف در اقتباس و فیلمنامه‌نویسی سر و کار ما با متنی است به تصویر تبدل می‌شود. مثلاً در همین مجموعه داستان حرف، ۸ داستان کوتاه نوشته ام. دو داستان آن از همان ابتدا فیلمنامه بودند که من از روی آنها داستان «حرف» و «صبح روز بد» را به نگارش درآوردم.

این فیلمساز دلیل گرایش خود را به سینما این‌گونه توضیح داد: از دیرباز به اقتباس‌های ادبی در سینما بسیار علاقه‌مند بودم و دنبال کننده فیلم‌هایی هستم که بر اساس رمان‌ها و داستان‌ها ساخته شده‌اند.

او درباره این‌که چطور می‌توان تشخیص داد یک متن ادبی قابلیت فیلمنامه شدن را دارد، افزود: اول اینکه داستان بر اساس یک واقعه دراماتیک باشد، یعنی نقطه ثقلی که مرکز روایت می‌شود و باقی حوادث در زنجیره‌ای حول همان محور پدید می‌آید. به این شکل ما به عنصر تعلیق در فیلمنامه‌نویسی دست پیدا می‌کنیم. دوم اینکه در متن داستانی جنبه‌های بصری ویژه‌ای وجود داشته باشد به نحوی که به جای داستانی پرگو و دیالوگ محور، داستانی توصیفی و پر از موقعیت های بصری خاص داشته باشد.

حجارزاده با اشاره به رمان گاوخونی اثر جعفر مدرس صادقی اضافه کرد: این رمان یک اثر خوب برای بازنویسی فیلمنامه است. البته فیلمی را که بر اساس این کتاب ساخته شده، نپسندیدم. اما خود رمان جنبه‌های تصویری بسیار زیبایی دارد. همین طور مجموعه داستان «عزاداران بیل» اثر غلامحسین ساعدی نیز پر از جنبه‌های تصویری نو و موقعیت‌های بدیع است و نمونه جذاب دیگری در همین موضوع داستان «داش آکل» صادق هدایت است که مسعود کیمیایی فیلم خوبی را بر اساس آن تولید کرده است. همچنین داستان کوتاه «موضوع موقت» به نویسندگی جومپا لاهیری نمونه موفق دیگری است که کاوه صباغ زاده فیلم زیبای «ایتالیا ایتالیا» را از روی این داستان ساخته شده است.

او درباره نمونه‌های شکست خورده در اقتباس ادبی از فیلم «کوری» نام برد که بر اساس رمانی به همین نام از ژوزه ساراماگو است.

حجارزاده گفت: فیلم کوری در نقطه مقابل این رمان قرار دارد. همان طور که کوری یک شاهکار ادبی و ماندگار است اما فیلمی که از روی این اثر ساخته شده به شدت ضعیف است و با اقبال خوبی هم در جهان مواجه نشد.

این نویسنده در پایان اضافه کرد: امسال در نمایشگاه با چاپ دوم کتاب «حرف» حضور دارم، خوشبختانه چاپ اول این کتاب با استقبال خوانندگان مواجه شد.

مجموعه داستان «حرف» به قلم احمدرضا حجارزاده، در انتشارات نفیر به مدیریت سمانه رازقی در راهرو ۲۵، واقع شده در شبستان اصلی نمایشگاه بین المللی کتاب تهران ۱۴۰۳ میزبان بازدیدکنندگان است.

اطلاعات کامل نمایشگاه کتاب ۱۴۰۳ تهران را اینجا بخوانید.