سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): مشهد مقدس همزمان با دهه پایانی ماه صفر که با ماه آخر تعطیلات تابستانی نیز منطبق شده است، میزبان میلیون‌ها زائری شد که از جای جای ایران عزیز و سایر کشورهای جهان به قصد زیارت خورشید هشتم راهی خراسان شدند. هرچه به روزهای پایانی ماه صفر و شهادت حضرت ثامن الحجج (ع) نزدیک و نزدیک‌تر شدیم جمعیت ورودی مشهد افزایش یافت. علاوه بر مسیرهای هوایی، زمینی و جاده‌ایی در این زائران با پای پیاده نیز از نقاط مختلف راهی مشهد شدند. موکب‌های پذیرایی و اسکان در مسیرهای منتهی به مشهد خیابان های اطراف حرم مطهر رضوی بسیار زیاد برپا شده است. آنچه در این میان خودنمایی می کند موکب‌ها و ایستگاه‌های فرهنگی میزبان زائران است.
گذر نور؛ ارادتی فرهنگی به شمس الشموس
در کنار فروشگاه‌های متعدد و متنوع کتاب و محصولات فرهنگی که حریم حرم مطهر رضوی بصورت ثابت قرار دارند، در ایام ایستگاه‌های موقت فرهنگی و عرضه کتاب نیز برپا شده اند. در پیاده راه آیت‌الله واعظ طبسی (ره) در چند متری حرم مطهر امام رضا (ع)، نمایشگاهی با عنوان «گذر نور» به همت سازمان علمی فرهنگی آستان قدس رضوی با حضور ۷ موسسه دارالقرآن، به‌نشر، سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، دانشگاه امام رضا (ع)، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، موسسه جوانان و بنیاد فرهنگی رضوی در قالب غرفه‌ها و موکب‌های مختلف از صبح تا پاسی از شب برپا شده تا در این ایام میزبان زائران و مجاوران بارگاه رضوی باشد.
در غرفه‌ای بزرگ، سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی با اجرای برنامه‌های گوناگون فرهنگی، در محل پیاده‌راه آیت‌الله طبسی (ره) پذیرای زائران و مجاوران بارگاه رضوی است. در این غرفه بخش‌های نقاشی کودکان، کتابخوانی، نقالی، معرفی کتاب درباره رسول خدا و امام رضا (ع)، خاطره‌نگاری با حرم مطهر، سامانه هوشمند نمایش اشیای موزه‌ای، بخش وقایع اتفاقیه که شامل روزنامه‌های قدیمی است که تداعی کننده عزاداری‌هایی است که در حرم مطهر انجام می‌شده است، نمایشگاه عکس‌های قدیمی حرم مطهر، سیر تحول خوشنویسی از دوره اول تاکنون، رواق گفت‌وگو و اجرای نمایش‌های آیینی توسط نوجوانان و… فعالیت دارند.
یکی از بخش‌ها شلوغ و نوستالژی و جذاب سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، عکاسی گنبد بارگاهی است که به‌صورت رایگان انجام می شود.
غرفه انتشارات به نشر موکب دیگری است که خدماتی از جنس فرهنگ به زائران اراده می‌دهد. ۲۰۰ عنوان کتاب منتخب با تخفیف ۴۰ درصد در این غرفه به علاقمندان ارائه می شود. همچنین مسابقه کتابخوانی با همکاری رسانه ملی با محوریت کتاب بیانات مقام معظم رهبری در کنگره جهانی امام رضا (ع)؛ برگزار که منبع مسابقه با تخفیف ۵۰ درصدی در این موکب ارائه می‌شود. مسابقه کتابخوانی برای کودکان، ویژه‌نامه به منظور آشنایی کودکان و نوجوانان با اهل بیت (ع) و میز مشاوره کتاب هم از دیگر بخش‌های این غرفه است.
نشست «نگاهی به آیین‌های خطبه‌خوانی و صفه حرم مطهر رضوی» برگزار شد
همزمان با ایام پایانی ماه صفر و به همت اداره اسناد آستان قدس رضوی، نشست «نگاهی به آیین‌های خطبه‌خوانی و صفه حرم مطهر رضوی» در نمایشگاه فرهنگی «گذر نور در محضر عالم آل محمد (ع)»، در جوار این بارگاه ملکوتی، برگزار شد.
این نشست با حضور محمد توکلی، مشاور مدیر عالی حرم مطهر رضوی و جمعی از مدیران و کارشناسان سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی و زائران و مجاوران علاقه‌مند، در رواق «گفت‌وگو» نمایشگاه فرهنگی این آستان مقدس در پیاده‌راه آیت‌الله واعظ طبسی (ره) مشهد برپا شد.
در این نشست، مشاور مدیر عالی حرم مطهر رضوی گفت: حرم مطهر رضوی از جمله معدود اعتاب مقدسه است که آیین‌های آن سابقه دیرینه‌ای دارد و در گذر زمان نیز بر غنای این آیین‌ها و مراسم‌ها، افزوده شده است.
محمد توکلی گفت: آیین صفه، از جمله مراسم‌های قدیمی حرم مطهر است که از سال ۱۲۷۶ قمری، هر روز در دو نوبت، صبح‌ها پس از مراسم خطبه‌خوانی تحویل کشیک و شب‌ها بلافاصله پس از اقامه نماز مغرب و عشاء، برگزار می‌شود.
وی با اشاره به چگونگی اجرای آیین صفه، افزود: این آیین بر اساس موقوفه آن در رواق توحیدخانه برگزار می‌شده است و به دلیل حالت سکومانند این رواق، «صفه» نام‌گذاری شده است.
در ادامه، سخنران این نشست بیان کرد: آیین خطبه‌خوانی نیز باشکوه‌ترین و کامل‌ترین مراسم معنوی حرم مطهررضوی است که در سال، در دو نوبت، در شب شهادت امام رضا (ع) و یک‌بار دیگر در شب عاشورای حسینی با حضور تولیت آستان قدس رضوی، جمعی از مدیران برجسته کشور، تمامی خدمه و جمع گسترده‌ای از زائران و مجاوران، با نظم خاصی اجرا می‌شود.
برپایی نمایشگاه مطبوعات «وقایع اتفاقیه رضوی»
به مناسبت ایام پایانی ماه صفر، نمایشگاه مطبوعات «وقایع اتفاقیه رضوی» توسط اداره مطبوعات آستان قدس رضوی در پیاده‌راه آیت‌الله واعظ طبسی (ره) مشهد برپا شد.
این نمایشگاه با نمایش ۹ تابلو از نشریات نفیس تاریخی موجود در آرشیو اداره مطبوعات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، در محل غرفه این سازمان در نمایشگاه فرهنگی «گذر نور در محضر عالم آل محمد (ع)» در مشهدمقدس، برگزار شده است.
در تابلوهای نمایشگاه وقایع اتفاقیه رضوی، تصویر صفحات نشریات نفیسی نظیر روزنامه وقایع اتفاقیه، روزنامه اردوی همایون، روزنامه ایران و روزنامه اختر که در آن‌ها اخبار و مطالب مهمی از آداب و رسوم و برگزاری شعائر مذهبی حرم مطهر در دوره قاجار چاپ شده است، به چشم می‌خورد.
در این تابلوها، سیر تمدنی مطبوعات دینی مرتبط با حرم مطهر رضوی و امام رضا (ع) به تصویر کشیده شده است، همچنین این تابلوها روایتگر مطالبی با محوریت شفایافتگان و معماری و بافت حرم مطهر است.
ششمین شماره از ویژه‌نامه‌های «نقاره خونه» و «گلدسته» منتشر شد
به همت گروه تولید انتشارات به‌نشر، در آستانه شهادت امام رضا (ع)، ششمین شماره از ویژه‌نامه‌های «نقاره خونه» و «گلدسته» منتشر شد.
ویژه نامه «نقاره خونه» ویژه کودکان و «گلدسته» ویژه نوجوانان، به همت گروه تولید انتشارات به‌نشر و همکاری جمعی از نویسندگان و شاعران فعال حوزه رضوی تولید و منتشر شده است.
این مجلات با شمارگان ۱۰ هزار نسخه در دهه پایانی صفر بین کودکان و نوجوانان به صورت رایگان در غرفه انتشارات به‌نشر در گذر راه آیت الله طبسی (ره) و حرم مطهر رضوی توزیع می‌شود.
مطالب این شماره از فصلنامه گلدسته و نقاره خونه با آثار نویسندگان، شاعران و هنرمندانی چون نسیم نوروزی، مسلم حیدر جهان کهن، طیبه شامانی، حمید بابایی، سعید رزاقی، رامونا میرحاجیان، کلر ژوبرت، سید محمد مهاجرانی، آزاده سالمی، آذر صادقیان، سمیه تورجی، فرشته ابراهیمی‌نیا، شقایق پای رنج، یاسمن مجیدی در قالب شعر، داستان امروزی و تاریخی، پی‌نما، بازی، جدول و سرگرمی تهیه شده است.
ارائه ویژه کتاب‌های رضوی و رمان‌های دینی
انتشارات به‌نشر در کنار سایر مراکز علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی در یک غرفه با شعار «ارادتی از جنس کتاب و کلمه» حضور دارد و به ارائه جدیدترین کتاب‌های رضوی و رمان و داستان‌های زندگی ائمه معصومین (ع) می‌پردازد.
با توجه به انتساب انتشارات به‌نشر به ساحت قدسی حضرت رضا (ع)، یکی از موضوعات اصلی تاکید شده در این انتشارات، تولید اثر درباره حضرت رضا (ع) و آموزه‌های ایشان است. در این نمایشگاه ۲۰۰ عنوان کتاب در قالب شعر، قصه، داستان، رمان، پی‌نما و… در رده‌های سنی خردسال، کودک. نوجوان و بزرگسال به مخاطبان عرضه می‌شود.
آثار منتشر شده انتشارات به‌نشر در موضوع معارف رضوی، سیره امام حسن مجتبی (ع) و پیامبر اکرم (ص) در نمایشگاه «گذر نور؛ در محضر عالم آل محمد (ع)» در معرض دید زائران و علاقه‌مندان به رمان و داستان رضوی قرار دارد و با تخفیف ۴۰ درصدی به فروش می‌رسد.
میز ویژه آثار رضوی در نمایشگاه «گذر نور»
به همت بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، همزمان با ایام دهه پایانی ماه صفر، آثار رضوی در قالب میز ویژه ای در نمایشگاه «گذر نور» پیاده راه آیت‌الله طبسی (ره) به مخاطبان ارائه شده است.
علاوه بر تخفیف ۴۰ درصدی آثار بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، ۹۲ اثر نیز از آثار این مرکز و موسسه آفرینش های هنری آستان قدس رضوی با محوریت سیره و زندگانی امام رضا (ع) به مخاطبان عرضه شده است.
همچنین ۵ اثر از تازه‌های نشر بنیاد با عناوین «امام هشتم (ع) و بازی بزرگ عباسیان» «دومین بازی بزرگ در تاریخ اسلام»، «نهاد امامت، عباسیان و امام هشتم (ع)»، «امام هشتم (ع) پایائی و پویایی انقلاب جهانی اسلامی» و «خیانت‌های عباسیان» معرفی و به صورت ویژه عرضه می‌شود.
از دیگر برنامه‌های بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی برگزاری نشست‌های علمی در رواق گفت‌وگو واقع در نمایشگاه پیاده راه آیت‌الله واعظ طبسی (ره)، است این نشست‌ها با موضوعات «هجرت امام رضا (ع) و آثار تمدنی آن در ایران»، نشست پژوهشی با موضوع پیامبر (ص) و امام حسن مجتبی (ع)، «با امام رضا (ع) از مدینه تا مرو»، «نگاهی درباره حرز امام رضا (ع) و ضامن آهو» و نشست پژوهشی «مناظره امام رضا (ع) با علمای مسیحی» تدارک دیده شده است.
همچنین پژوهشگران و محققان در رشته های مختلف علوم اسلامی با حضور در این نمایشگاه پاسخگوی سوالات و شبهات مخاطبان هستند.
رونمایی از نسخه خطی «صحیفه الرضا (ع)»
به مناسبت روز شهادت امام رضا (ع)، دویست و پانزدهمین برنامه سه‌شنبه‌های علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی با محوریت رونمایی از نسخه خطی «صحیفه الرضا (ع)» موجود در کتابخانه رضوی، در نمایشگاه فرهنگی ایام پایانی ماه صفر در پیاده‌راه آیت‌الله واعظ طبسی مشهد، برگزار شد.
حسن‌علی فریدونی، کارشناس مرکز نسخ خطی کتابخانه آستان قدس رضوی در این مراسم اظهار کرد: صحیفه الرضا (ع)، نام مجموعه احادیثی است که از امام رضا (ع) در موضوعات مختلف و بدون چینش و دسته‌بندی، نقل شده است.
وی افزود: طبق تحقیقات تاریخی، امام رضا (ع) در سال ۱۹۴ هجری قمری، جلسات متعددی در مدینه تشکیل دادند و روایاتی را با سلسله سند کامل از حضرت رسول اکرم (ص) بیان فرمودن و حاصل این جلسات، مجموعه احادیثی به روایت «احمد بن عامر طائی» است که به صحیفه الرضا (ع) معروف شده است. این اثر دربردارنده، ۲۴۰ حدیث است.
فریدونی با ذکر سخنانی از علمای برجسته همچون علامه مجلسی، درباره اهمیت صحیفه الرضا (ع)، گفت: ۱۲۸ نسخه خطی از این کتاب در ایران وجود دارد که ۲۵ نسخه آن در مرکز نسخ خطی کتابخانه رضوی نگهداری می‌شود که ۲۳ اثر از این آثار کتابخانه به روایت شیخ طبرسی و ۲ اثر دیگر نیز به روایت عبدالعلی بن عبدالحمید سبزواری، مزین است.
وی گفت: نسخه‌ای از صحیفه الرضا (ع) به شماره ثبت «۲۶۱۳۶»، موجود در گنجینه کتابخانه رضوی در این مراسم رونمایی شد که آن را امین الا سلام فضل بن حسن طبرسی، صاحب مجمع البیان، نقل کرده و راوی آن نیز ابوالقاسم عبدالله بن احمد بن سلیمان طائی، است.
این کارشناس مرکز نسخ خطی افزود: این اثر نفیس به خط نسخ ۱۱ سطری توسط امرالله بن نعمت الله، در ۳۶ برگ در سال ۹۷۷ هجری قمری، کتابت و با تیماج قهوه‌ای، مجلد شده و توسط جعفر زاهدی در سال ۱۳۷۷ وقف حرم مطهر رضوی شده است.
نظر شما