به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) رابطه بین خشونت، قدرت و جامعه در اندیشه هابز دیده می‌شود جایی که توانست پیوند عمیق و رابطه نزدیک بین جنگ و دولت را تشخیص دهد. او توانست درک کند که جنگ و دولت اصطلاحات ضد و نقیضی هستند که نمی‌توانند با هم وجود داشته باشند و هر یک بر نفی دیگری دلالت دارد؛ جنگ از دولت جلوگیری می‌کند و دولت از جنگ جلوگیری می‌کند اما خطای بزرگ و تقریباً مهلک هابز در آن برهه این است که معتقد بود جامعه‌ای که بر جنگ همه علیه همه اصرار می‌ورزد واقعاً یک جامعه نیست؛ دنیای وحشی‌ها دنیایی اجتماعی نیست؛ و در نتیجه نهاد جامعه مستلزم پایان جنگ و ظهور دولت به عنوان یک ماشین ضد جنگ تمام عیار است. هابز نمی‌توانست جهان بدوی را به عنوان دنیایی غیرطبیعی تصور کند با وجود این اولین کسی بود که متوجه شد که نمی‌توان بدون دولت به جنگ فکر کرد و باید به آنها در رابط ای مبنی بر طرد و نفی فکر کنیم. از نظر وی پیوند اجتماعی بین انسانها به لطف این قدرت مشترکی که همه آنها را به زور وادار به فرمانبرداری می‌کند بنا نهاده می‌شود دولت علیه جنگ است. در نقطه مقابل جامعه بدوی به عنوان فضای جامعه شناختی جنگ دائمی چه چیزی به ما می‌گوید؟ جامعه بدوی سخنان هابز را با وارونه کردن آن تکرار می‌کند و اعلام می‌کند که ماشین پراکندگی علیه ماشین اتحاد عمل می‌کند. او به ما می‌گوید که جنگ علیه دولت است.
کلاستر در کتاب «انسان شناسی جنگ» این ایده گسترده را زیر سوال می‌برد که خشونت ویژگی ذاتی بشریت است و تمدن مدرن آن را اهلی کرده است. در این اثر کلاستر جوامع قبیله‌ای آمازون و آمریکای جنوبی را تحلیل می‌کند، جایی که او تحقیقات قوم نگاری گسترده‌ای انجام داده است. او استدلال می‌کند که این جوامع مکانیسم‌های خاصی را برای جلوگیری و کنترل خشونت ایجاد کرده‌اند و در نتیجه کنوانسیون‌های غربی را به چالش می‌کشند.
نویسنده نقش اصلی سیاست را در درک خشونت برجسته می‌کند. به گفته وی جوامع قبیله‌ای بر اساس روابط سیاسی برابری طلبانه عمل می‌کنند که در آن از اجبار و سلطه اجتناب می‌شود. او تأکید می‌کند که خشونت صرفاً بیان ماهیت انسانی نیست بلکه پاسخی به اشکال خاصی از سازماندهی اجتماعی است. کلاستر همچنین نقدهای کوبنده‌ای از نظریه دولت ارائه و استدلال می‌کند که پیدایش دولت با میل به کنترل و استثمار دیگران ارتباط تنگاتنگی دارد. او جوامع قبیله‌ای را جایگزینی مناسب برای سازمان دهی دولتی می‌داند زیرا امکان استقلال و آزادی فردی بیشتر را فراهم می‌آورد.
به طور خلاصه در دیرینه شناسی خشونت کلاستر دیدگاهی رادیکال در مورد ماهیت خشونت انسانی ارائه می‌دهد و اشکال زندگی اجتماعی ذاتی در آن را بررسی می‌کند. او بازتابی بدیع در مورد جوامع قبیله‌ای به عنوان منبع الهام برای بازنگری در واقعیت سیاسی و اجتماعی خود ارائه می‌دهد.
متأسفانه مرگ زودهنگام نویسنده جریان پژوهشی را که توسط او آغاز شده بود ناتمام گذاشت. با وجود این فقدان نوشته ها و تأملات او بی تردید در زمره آثار مسلم و بدیع و بنیادی قوم شناسی قرار می‌گیرد. این قوم شناس پرکار تحقیقاتی را آغاز کرد که می توانست گسترده تر باشد و به چاپ آثار بسیار مهم تری از وی با موضوعات متنوعی درباره جوامع بدوی منجر شود. این موضوع را با مطالعه یادداشت‌های او در زمینه‌هایی که قصد کاوش در آن داشت از قبیل ماهیت جنگ سالاران قدرت، جنگ فتوحات در جوامع بدوی، نقش طنان در رابطه با جنگ، اینکاها و … فهمید. با وجود این دستاورد پی یر کلاستر در قوم شناختی درخشان و قابل ملاحظه است و افکار و نظریه‌های او این شایستگی را دارند که بسیاری از گفتمان‌های انسان شناسی را به چالش بکشند.
کتاب «انسان‌شناسی جنگ» نوشته پی‌یر کلاستر با ترجمه حمید مرادی در ۶۸ صفحه به بهای ۸۰ هزار تومان از سوی انتشارات افکار منتشر شده است.
نظر شما