سعید‌پور، مترجم رباعیات خیام به زبان انگلیسی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) درباره نسخه چهارزبانه رباعیات خیام گفت: این کتاب به سفارش نشر کتاب پارسه و بر مبنای ترجمه ژیلبرت لازار از رباعیات خیام به زبان فرانسه ترجمه و تدوین شده است.
وی ادامه داد: ۱۰۱ رباعی این کتاب بر اساس سلیقه و گزینش لازار انتخاب شده‌اند. البته مبنای سلیقه لازار با انتخاب دیگر پژوهش‌گرانی که در این زمینه فعالیت کرده‌اند کاملا متفاوت است. به عنوان مثال این انتخاب‌ها با انتخاب‌های صادق هدایت، قاسم غنی، بهاء‌الدین خرمشاهی و محمدعلی فروغی تفاوت دارد و به نظر من این انتخاب‌ها کامل‌تر و بهتر نیز بوده‌اند.
این مترجم یادآور شد: لازار از مترجمان سرشناس فرانسوی است که آثاری در زمینه خیام‌پژوهی نیز در کارنامه ادبی او دیده می‌شود.
وی درباره چگونگی ترجمه ضمایر و یا اصطلاحات به‌کار رفته در زبان شعری خیام اظهار داشت: ترجمه ضمایر و اصطلاحات خیام وابسته به بیتی بود که آن ضمیر یا اصطلاح در آن به‌کار گرفته شده بود. به عبارت دیگر با توضیحات کلی هر بیت که نشان‌گر مفهوم آن بیت بود این رباعیات را ترجمه کردم.
سعید‌پور در پایان افزود: در این اثر ترجمه اصطلاحات ویژه در زبان خیام را براساس بن‌مایه‌های اساسی و جهان‌بینی او انجام داده‌ام.
ترجمه رباعیات خیام بدون تاثیر از اندیشه اروپاییان
فیروزآبادی، دیگر مترجم این اثر، برگردان رباعیات خیام را به زبان آلمانی برعهده داشته است.
وی به ایبنا گفت: حدود ۵۹ ترجمه آلمانی از رباعیات خیام وجود دارد که از این تعداد حدود ۹ ترجمه از زبان فارسی انجام شده و بقیه این ترجمه‌ها بازسرایی هستند.
این مترجم ادامه داد: در ترجمه رباعیات خیام برای این نسخه برخی از رباعیات را براساس ترجمه‌های صورت گرفته در این ۹ اثر انجام دادم که حدود ۵۰ رباعی را دربرمی‌گرفت.
وی با تاکید بر تاثیرنپذیرفتنش از نگرش اروپایی افزود: سعی کردم بقیه رباعیات را که ترجمه مناسبی در میان نسخه‌های ترجمه شده پیشین نداشتند بدون تاثیر پذیرفتن از اندیشه اروپاییان به زبان آلمانی برگردانم.
فیروزآبادی از ترجمه رباعیات خیام به عنوان کاری بسیار دشوار یاد و تصریح کرد: انتقال مفاهیمی که در پشت هریک از الفاظ به‌کار رفته، امری دشوار است؛ اما در ترجمه این رباعیات سعی کردم بیشتر به حال و هوای این شعرها بپردازم.
وی در تشریح چگونگی ترجمه شعر اظهار داشت: ترجمه شعر باید فارغ از ترجمه لغت به لغت باشد. بهترین شیوه برای ترجمه شعر، ترجمه بین الخطی است. به عبارت دیگر باید شعر را یک واحد کلی در نظر گرفت. در ترجمه رباعیات خیام سعی کردم با تاکید بر انتقال حال و هوای شعرها، قافیه‌ها را در زبان آلمانی نیز رعایت کنم.
این مترجم در پایان افزود: در همین زمینه مقاله‌ای درباره وضعیت ترجمه آثار خیام به زبان آلمانی نوشته‌ام که به زودی در مجله پژوهشی دانشکده ادبیات و زبان‌های خارجی دانشگاه شهید بهشتی منتشر می‌شود.
شنبه ۲۳ مرداد ۱۳۸۹ - ۱۲:۵۴
نظر شما