به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، «رشدي راشد» در مراسم هجدهمين جايزه جهاني و بيست و هشتمين دوره كتاب سال جمهوري اسلامي ايران كه عصر امروز (سه‌شنبه 19 بهمن) در تالار وحدت تهران به زبان‌هاي عربي و فرانسوي سخن مي‌گفت، اظهار داشت: در اين مراسم نمادها و معاني بسياري را مي‌بينم كه به خوبي نشان‌دهنده اهميت جايگاه علم در فرهنگ اسلامي است.
وي اعطاي جايزه كتاب سال را به كتابش، بيانگر اهميت دادن به علوم دقيقه در جهان اسلام دانست و اظهار داشت: جايزه كتاب سال به تعالي و بالندگي علم در جوامع اسلامي كمك مي‌كند.
راشد درباره كتاب «تاريخ علم و فلسفه در جهان اسلام» و انگيزه‌هايش از تصحيح آن گفت: اين اثر، تاريخ علم و فلسفه در قرن نهم هجري را شرح مي‌دهد كه توسط «ثابت بن قره» نوشته است. «ابن قره» مسلمان نبود، اما شخصيتي بود كه توسط جامعه اسلامي و خليفه متوكل پذيرفته شد. او در نجوم، رياضيات و فسلفه فعاليت داشت.
راشد افزود: از من خواسته شده تا درباره تاريخ علم و فسلفه علم در جامعه اسلامي سخن بگويم. در اين بحث بايد دو بُعد را در نظر گرفت؛ نخست نظر عده‌اي كه معتقدند جوامع اسلامي در تاريخ علم در حاشيه قرار دارند. البته چنين تصوري اشتباه است، زيرا علوم مختلف در مساجد، رصدخانه‌ها، بيمارستان‌ها، مدارس نجوم و جبر، پزشكي و ساير علوم در جهان اسلام به صورت كامل جريان داشت. در واقع، بررسي تاريخ جوامع اسلامي بدون نگاه به علم و بررسي‌هاي علمي ممكن نيست. فرهنگ اسلامي را بايد با نگاه به علم پيدا كرد.
راشد يادآور شد: برداشت ديگري درباره نسبت جوامع اسلامي با علم وجود دارد كه معتقدند علم، عنصري وارداتي به اين جوامع است. اين عقيده نيز درست نيست، زيرا علم يك ارزش در جامعه اسلامي محسوب مي‌شود.
وي افزود: پژوهشگران حرفه‌اي تاريخ علم در قرون نوزدهم تا نيمه قرن بيستم مشاركت مسلمانان را در علم و فلسفه، حاشيه‌اي و كمرنگ قلمداد مي‌كردند، اما امروز دريافته‌اند و ما مسلمانان سعي مي‌كنيم آنان را متوجه اين موضوع كنيم كه اگر مشاركت دانشمندان مسلمان را در تاريخ علم حذف كنيم، علم معاصر، فهميدني نيست.
راشد با بيان اين كه «چنين كمبودهايي ايجاب مي‌كند كه تاريخ علم از نو نوشته شود» گفت: اين كار اكنون در غرب در حال انجام است، اما اميدورام چنين كاري در كشورهاي مبدا و مسلمان انجام شود. كار ما در واقع بازيابي وقايع تاريخي آن چنان كه هستند خواهد بود، نه چيزي به آن اضافه شود و نه چيزي كم.
وي ادامه داد: اميد قلبي دارم در يكي از كشورهاي اسلامي مركز مطالعات پيشرفته‌اي تاسيس شود تا در آن بتوان به پژوهش درباره نجوم، رياضيات، تاريخ فلسفه و علم پرداخت. كاركرد اين مركز تنها نبايد به تعليم دانشجويان اختصاص يابد، بلكه بايد عرصه‌اي براي ترغيب پژوهش‌گراني باشد كه پس از تحصيل در خارج از كشور و بازگشت به وطن، دست از پژوهش كشيده‌اند.
راشد دليل ذكر چنين خواسته و پيشنهادي را در مراسم كتاب سال حضور مسوولان فرهنگي ايران در آن ذكر كرد و گفت: روي سخنم با مسوولان فرهنگي ايران است تا با همتي كه به خرج مي‌دهند، چنين پيشنهادي را عملي كنند.
دكتر رشدي راشد، استاد برجسته تاريخ علم، فيلسوف و متفكر مصري است. او از دانشمندان امروز دنياي اسلام به شمار مي‌آيد كه كتاب‌ها و مقالات فراواني به زبان‌هاي عربي، فرانسه، انگليسي و ايتاليايي از وي منتشر شده‌اند.
سه‌شنبه ۱۹ بهمن ۱۳۸۹ - ۱۹:۰۰
نظر شما