دوشنبه ۲۴ دی ۱۳۹۷ - ۰۹:۴۰
سیر تحول ادبیات نوجوانان در ۵۰ سال گذشته

در این مطلب به بررسی سیر تغییر و تحول در ادبیات نوجوانان در ۵۰ سال اخیر از «بیگانگان» تا «هری پاتر» و «گرگ و میش» پرداخته شده است.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) به نقل از واشینگتن‌پست - ژانری که در میان خوانندگان خود از همه سنین به ادبیات نوجوان معروف است بسیار جوان است: این واژه در دهه ۱۹۶۰ ساخته شد و شیوه‌ای رسمی برای توصیف کتاب‌های کودکان ۱۲ تا ۱۸ سال را معرفی کرد. در زمان کوتاهی پس از آن، تغییرات یکی یکی ظاهر شدند. در آغاز هدف واقع‌گرایی وجود داشت که نسبتا استوار باقی ماند، اما در طول راه رمان‌های رمانتیک و داستان‌های تخیلی هم شکل گرفتند.
تری اس. لسسن، استاد علوم کتابداری در دانشگاه ایالتی سم هوستون می‌گوید: «این یک تکامل بسیار سریع است. فکر می‌کنم از چیزی که در سرزمین بزرگسالان می‌بینیم به مراتب فراتر رفته است.»
در اینجا نگاهی به تکامل ادبیات نوجوانان می‌اندازیم که با این کتاب‌ها در طول ۵۰ سال اتفاق افتاده است.

بیگانگان، اس.ای هینتون (۱۹۶۷)
هینتون هنگامی که این داستان جاودانه و جسورانه از درگیری‌های طبقاتی و رها کردن والدین را نوشت، خودش نوجوان بود. داستانی که به‌طور گسترده به عنوان اولین رمان واقعی نوجوانان شناخته شد. میشل آن ابیت، استاد ادبیات کودکان و نوجوانان دانشگاه ایالتی اوهایو می‌گوید: «ظهور بیگانگان نقطه عطف و تغییر الگوی ادبیات نوجوانان بود. کاری که هینتون سعی داشت انجام دهد تهیه کتاب برای خوانندگان جوانی بود که درباره موضوعات واقعی که بر زندگی‌شان اثر می‌گذارد آشکارا و صادقانه صحبت کند.»

برو از آلیس بپرس، بئاتریس اسپارکس (۱۹۷۱)
واقع‌گرایی به خوبی انجام شد و پس از آن بود که موج رمان‌های اجتماعی در دهه ۱۹۷۰ به راه افتاد. کلیشه‌ای درباره یک موضوع واحد مثل اختلال خوردن، قلدری یا در مورد «برو از آلیس بپرس» اعتیاد به مواد مخدر در نوجوانان. تمرکز همیشه بر یک موضوع واحد بود، نه داستان‌سرایی ماهرانه و نه شخصیت‌های پرداخته شده. اگرچه منتقدان، رمان‌های اجتماعی را مسخره می‌کردند اما بسیاری مثل «برو از‌ آلیس بپرس» در میان نوجوانان که از خواندن درباره مشکلات دیگران خوشحال می‌شدند، محبوب بودند.

مجموعه بلندای دره قشنگ، فرنسین پاسکال (۱۹۸۴)
دهه ۱۹۸۰ ادبیات عامه‌پسند را با خود به همراه داشت که بیشتر شامل مجموعه‌های چندین جلدی عاشقانه و ترسناک می‌شد. «بلندای دره قشنگ» یکی از محبوب‌ترین‌ها بود. اولین کتاب از این مجموعه در سال ۱۹۸۴ منتشر شد که قرار بود مجموعه‌ای شش-جلدی باشد اما تبدیل به حدود ۱۵۰ جلد شد. در ۱۹۸۵ یک نسخه فوق‌العاده از این مجموعه به نام «تابستان محشر» تبدیل به اولین رمان نوجوانان شد که در لیست پرفروش‌های نیویورک‌تایمز قرار گرفت.

مجموعه هری پاتر، جی کی رولینگ (۱۹۹۷)
وقتی «هری پاتر و سنگ جادو» در سال ۱۹۹۷ منتشر شد چیزی شبیه به جادو اتفاق افتاد: پسر محبوب جادوگر خوانندگان تمام سنین را جادو کرد و تبدیل به یک پدیده خارق‌العاده شد. مجموعه هفت جلدی رولینگ یکی از دلایلی است که نیویورک‌تایمز فهرست پرفروش‌ترین‌های کودکان را ایجاد کرد؛ با آن‌همه کتاب هری پاتر که در فهرست بزرگسالان بود جای کافی برای دیگر عناوین باقی نمی‌ماند.

مجموعه گرگ‌ و میش، استفان میر (۲۰۰۵)
پس از موفقیت بی‌سابقه هری پاتر، تنها کمی زمان لازم بود تا خوانندگان دیوانه مجموعه بعدی ادبیات نوجوانان شوند. در سال ۲۰۰۵ «گرگ‌ و میش» وارد شد، یک داستان عاشقانه خون‌آشامی از نویسنده رمان-اولی، استفان میر. این داستان دنباله‌دار چهارجلدی روند دیگری را نشان داد –داستان عاشقانه فوق‌طبیعی- و و مثل کتاب‌های پاتر هم در عرصه کتاب و هم بر پرده سینما موفقیت‌ فراوانی کسب کرد.

سه‌گانه بازی‌های گرسنگی، سوزان کالینز (۲۰۰۸)
بازی‌های گرسنگی همراه با هری پاتر و گرگ و میش، سه‌گانه مجموعه‌هایی که ادبیات نوجوان سال‌های اخیر را متحول کردند تکمیل می‌کند. داستان سوزان کالینز از جنگ‌های نوجوانان برای کشتن یکدیگر در سرزمینی پسارستاخیزی به نام پانم، موضوعات اجتماعی و سیاسی را می‌کاود. این رمان برای قهرمان زن داستان قوی و پیچیده‌اش که ارزشش به علاقه‌های عاشقانه گره نخورده مورد ستایش قرار گرفت. این مجموعه الهام‌بخش ظهور داستان‌های پادآرمان‌شهری شد. لسسن می‌گوید: «ادبیات نوجوانان بازتابی واقعی از آن چیزی است که در جامعه در حال روی دادن است. حتا یک رمان پادآرمان‌شهری».

نفرتی که می‌دهی، انجی توماس (۲۰۱۷)
ادبیات نوجوانان مدت‌های طولانی مشکل تنوع داشته که بخشی به خاطر صنعت نشر تحت سلطه سفیدپوستان بوده. اما دلیلی برای خوش‌بینی وجود دارد. لسسن می‌گوید: «حالا کارکترهای رنگین‌پوست بیشتری می‌بینیم. هنوز کافی نیست، اما این جریان شروع شده». مثال چشمگیر اخیر آن «نفرتی که می‌دهی» از انجی توماس است که از جنبش «جان سیاه‌پوستان مهم است» الهام گرفته. این کتاب که به فیلم هم تبدیل شد، خشونت پلیس از نگاه یک نوجوان سیاه‌پوست را به تصویر می‌کشد که دو دوست دوران کودکی خود را در خشونت با اسلحه از دست می‌دهد و موفقیت آن جنبشی در جهت پیشرفت نویسندگان و کاراکترهای سیاهپوست است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها