به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، آیین اختتامیه ششمین جشنواره کتابخوانی رضوی، عصر سه‌شنبه 19 مردادماه، با حضور علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، حجت‌الاسلام نصرالله پژمان‌فر، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، حجت‌الاسلام محمدعلی آل هاشم، رئیس سازمان عقیدتی سیاسی ارتش و جمعی از مدیران نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، در سالن همایش‌های سازمان عقیدتی سیاسی ارتش جمهوری اسلامی ایران برگزار شد.

مردم ایران هم به کتابخوانی و هم به امام رضا(ع) علاقه دارند
مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در این آیین با اشاره به استقبال گسترده مردم از مسابقه کتابخوانی رضوی گفت: در این دوره از جشنواره کتابخوانی رضوی چیزی حدود 235 هزار نفر شرکت کردند، در حالی که جایزه این مسابقه به لحاظ مادی جایزه بزرگی نبود. تعداد برندگان این مسابقه هم 313 نفر بود که در ادامه به حدود هزار نفر افزایش یافت، اما باز هم تعداد هزار نفر از تعداد کل شرکت کنندگان تعداد بالایی نیست. این موضوع نشان دهنده این است که مردم ما هم به مطالعه و هم به امام رضا (ع) علاقه دارند.

مشارکت تحسین برانگیز اقشار مختلف مردم در جشنواره وی افزود: وقتی دیروز شنیدم که 48 هزار کودک از سراسر کشور برای این مسابقه نقاشی فرستادند، واقعا ماندم که جواب این کودکان را چه باید بدهیم. البته مسئولان شبکه کودک و نوجوان سیما قول دادند که از این آثار پویانمایی‌هایی را تهیه نمایند. ما نیز به کتابخانه‌های سراسر کشور اعلام کردیم که این بچه‌ها را جمع و آنها را تشویق کنند. اما به واقع این تعداد برای خود ماهم حیرت آور بود.

مختارپور با اشاره به حضور و مشارکت اقشار و گروه‌های مختلف مردم در ششمین دوره جشنواره کتابخوانی رضوی عنوان کرد: در گروه اولی که در این آیین جایزه گرفتند، از برادران اهل سنت هم حضور داشتند که این موضوع نشان دهنده این است که زمینه و ظرفیت مطالعه و فعالیت‌های گروهی در کتابخانه‌های ما، ظرفیت قابل توجهی است و مشارکت اقشار مختلف در این جشنواره قابل تحسین است.

حرم اما رضا (ع) پایگاهی برای بیعت آزادگان جهان
 دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی با اشاره به برخی سخنان خود در جلسات اتاق فکر این جشنواره یادآور شد: امروز حرم امام رضا (ع) تنها زیارتگاهی برای ما ایرانیان و شیعیان نیست، بلکه این حرم امروز به پایگاهی برای بیعت مسلمانان و آزادی‌خواهان جهان برای دفاع از ارزش‌های مقدس بشریت، دفاع از حرم اهل بیت (ع)، دفاع از خردگرایی در برابر تعصب، قشری‌گری و وابستگی به استکبار تبدیل شده است.

وی ادامه داد: چه کسی تصور می‌کرد که یک روزی نه تنها از ایران، بلکه برادرانی از کشورهای پاکستان، افغانستان و عراق به دفاع از حرم برخیزند و شهید شوند؛ بعضی از خانواده‌ها از لحاظ مالی زیر خط فقر هستند و پیش از شهادت شناخته شده نبودند. مقام معظم رهبری هم در بیانات خود فرمودند: «در بین کسانی که برای دفاع از حرم رفتند فقط شیعیان نبودند، ما شهدای اهل تسنن داریم که برای دفاع از حرم عصمت و طهارت و دفاع از اسلام ناب برخاستند.»

استقبال گسترده عمومی در ششمین دوره جشنواره
در ادامه این آیین محمد اله‌یاری، دبیر ششمین جشنواره کتابخوان رضوی، به ارائه گزارشی از روند برگزاری این دوره از جشنواره پرداخت و گفت: بعد از پیشنهاد دبیرخانه جشنواره بین‌المللی امام رضا (ع) مبنی بر اینکه ششمین جشنواره کتابخوانی رضوی توسط نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برگزار شود، موضوع به دبیرکل محترم و در شورای معاونین مطرح و بلافاصله با استقبال این عزیزان مواجه شد.

دبیر ششمین جشنواره کتابخوان رضوی درباره اطلاع‌رسانی این دوره از جشنواره توضیح داد: به کمک روابط عمومی نهاد و روابط عمومی استان‌ها و کمکی که رسانه ملی در تهران و شبکه‌های استانی داشتند، بلافاصله اطلاع‌رسانی مناسبی از نحوه دسترسی به منابع و سوالات مسابقه صورت گرفت و مردم در جریان برگزاری این مسابقه قرار گرفتند و در ادامه همکاران ما در سفر به استان‌های مختلف، بازدید مستمری از چگونگی روند برگزاری این جشنواره در سطح کشور داشتند.

وی با اشاره به ویژگی‌های ششمین دوره برگزاری جشنواره کتابخوانی رضوی اظهار کرد: با کمک سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، فراخوان جشنواره از طریق رایزن‌های فرهنگی ما در خارج از کشور به اطلاع فارسی زبانان و هموطنان عزیزمان رسید و فراخوان جشنواره در برخی جراید کثیرالانتشار خارجی هم منتشر شد. همزمان دسترسی به منابع و سوالات برای عزیزان خارج از کشور به صورت الکترونیک ایجاد شد.

تلاش برای استانداردسازی جشنواره‌های کتابخوانی
اله‌یاری درباره تفکیک گروه سنی در این دوره از جشنواره نیز گفت: در دوره گذشته جشنواره صرفا یک کتاب برای شرکت همه گروه‌های سنی در جشنواره پیش‌بینی می‌شد، اما به تدبیر اتاق فکر جشنواره ششم، برای گروه سنی کودک کتاب «دوست مهربان کبوترها» برای گروه سنی نوجوان، کتاب «اعترافات غلامان» برای گروه سنی بزرگسال و کتاب «امام علی‌بن موسی‌الرضا (ع)» پیش‌بینی شد.

دبیر ششمین جشنواره کتابخوان رضوی ادامه داد: برای اینکه مسابقه مکتوب به سیاق سایر مسابقات کتابخوانی نباشد، نهاد تلاش کرد تا برگزاری مسابقات کتابخوانی در کشور را به نوعی استانداردسازی کند و برای برگزاری آن از مجموعه‌هایی که در کشور متولی برگزاری آزمون‌های بزرگ و استاندارد هستند، برای طراحی سوالات، کلید سوالات و برگزاری استاندارد این مسابقه کمک بگیرد. بر این اساس در بخش الکترونیک شرط داشتن کد ملی برای ورود به مسابقه و ارتباط سامانه از جهت تطبیق کد ملی با سازمان ثبت احوال به عنوان یک شرط تعیین کننده پیش‌بینی شد.

معاون توسعه کتابخوانی و کتابخانه‌های نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، خانواده محور بودن این دوره از جشنواره را مهم‌ترین ویژگی آن دانست و افزود: تأکید اتاق فکر نهاد بر «خانواده محور» برگزار شدن این جشنواره بود. به این ترتیب در جوایز جشنواره بخشی را هم برای شرکت‌کنندگان به صورت خانوادگی پیش‌بینی شد.

مشارکت بیش از 235 هزار نفر در ششمین دوره جشنواره
اله‌یاری در ادامه به ارائه گزارشی آماری از ششمین دوره جشنواره کتابخوانی رضوی پرداخت و گفت: در مجموع 235 هزار و 382 نفر در اولین دوره‌ای که نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور متولی برگزاری این جشنواره شد، در مسابقه شرکت کردند؛ در صورتی که حد نصاب شرکت کنندگان در مجموع پنج دوره قبلی به چیزی حدود 40 هزار نفر می‌رسید. اما از تعداد شرکت‌کنندگان در این دوره 142 هزار و 741 نفر در بخش مکتوب و 92 هزار و 641 نفر در بخش الکترونیک بود. به عبارتی 61 درصد از شرکت کنندگان در بخش مکتوب و 39 درصد در بخش الکترونیک حضور داشتند. همچنین 86 درصد عزیزان به صورت فردی و 14 درصد به صورت خانوادگی در این مسابقه کتابخوانی شرکت کردند.

دبیر ششمین دوره جشنواره کتابخوانی رضوی ادامه داد: از مجموعه 235 هزار شرکت کننده، 42 هزار و 293 نفر به همه 15 سوالی که به صورت تصادفی در اختیارشان بود پاسخ دادند؛ بر این اساس در بخش خانوادگی از مجموع 10 هزار و 12 خانواده‌ شرکت کننده، دو هزار و 907 خانواده و در بخش فردی هم از مجموع 189 هزار و 531 نفر، 42 هزار و 386 نفر به هر 15 سوال مسابقه به صورت صحیح و کامل پاسخ دادند که این موضوع نشان دهنده این است که افراد به صورت اختیاری و داوطلبانه، با اطلاع از مفاد کتاب در این مسابقه شرکت داشتند.

برپایی نمایشگاه نقاشی کودکان از کتاب «دوست مهربان کبوترها»
وی به برپایی نمایشگاه نقاشی کودکان از کتاب «دوست مهربان کبوترها» اشاره کرد و گفت: اتفاق جالب توجهی که در این دوره افتاد این بود که کتاب «دوست مهربان کبوترها» به کمک کتابداران نهاد کتابخانه‌ها و والدین برای کودکان خوانده شد که این اتفاق بزرگ به صورت گروهی در کتابخانه‌های ما رخ داد و کتابداران از اعضای کودک کتابخانه خود خواستند که از هر کدام از داستان‌های این کتاب تصویری را نقاشی کنند که بخشی از این نقاشی‌ها امروز در کنار برگزاری این آیین به نمایش درآمده است.

اله‌یاری درباره استقبال و شرکت گسترده عمومی در این مسابقه عنوان کرد: برابر مصوبه اتاق فکر جشنواره کتابخوانی رضوی و پیرو اعلام رسمی در فراخوان جشنواره مقرر بود که از 313 نفر از برگزیدگان بخش فردی و هشت خانواده برگزیده شرکت‌کننده قدردانی شود. اما به دنبال استقبال گسترده علاقه‌مندان، اتاق فکر جشنواره تعداد منتخبان را به میزان دو درصد برگزیدگانی که در هر استان به تمامی سؤالات پاسخ صحیح داده و نمره کامل را کسب کردند، افزایش داد. بر این اساس اتاق فکر جشنواره تصمیم گرفت تا این تعداد را به 60 خانواده و در بخش فردی به حدود هزار نفر افزایش داد.

دبیر ششمین دوره جشنواره کتابخوانی رضوی ادامه داد: همچنین با مساعدت دبیرکل محترم نهاد، تصمیم بر این شد که به یُمن مبارکی عدد «هشت» از میان تمامی کتابداران شرکت کننده در این مسابقه، در هر استان از هشت نفر از کتابداران عزیز که به تمامی سوالات پاسخ صحیح دادند، تقدیر شود. یعنی چیزی حدود هفت درصد از کتابدارانی که در مسابقه شرکت کردند و پاسخ صحیح دادند، در این جشنواره تقدیر می‌شوند.

وی با اشاره به تکلیف اتاق فکر جشنواره کتابخوانی رضوی مبنی بر تهیه کتابشناسی آثار موجود در کتابخانه‌های عمومی کشور با موضوع امام رضا (ع) گفت: همکارانم طی مدت کوتاهی در خلال برگزاری این جشنواره، این کار را به انجام رساندند و بسیار قابل توجه است که 820 عنوان کتاب با موضوع امام رضا (ع) در کتابخانه‌های عمومی کشور وجود دارد.

ایجاد عادت به مطالعه از دوران کودکی
محسن پرویز، از اعضای اتاق فکر ششمین جشنواره کتابخوانی رضوی، از دیگر سخنرانان این آیین بود که با اشاره به انتشار آمار متناقض در خصوص سرانه مطالعه در کشور، طی سخنانی اظهار کرد: در سال 1353 مطالعه‌ای در خصوص رفتار فرهنگی ایرانیان انجام شده بود که در آن سرانه مطالعه هر ایرانی دو دقیقه در شبانه روز اعلام شده بود. بعد از انقلاب در سال‌های گذشته یکی از مسئولان فرهنگی به اشتباه و بدون اشاره به اینکه این آمار در سال 1353 منتشر شده، آمار مطالعه در کشور را همان دو دقیقه اعلام کرد.

وی ادامه داد: بر این اساس بود که این عدد دو دقیقه سرانه مطالعه در کشور بر سر زبان‌ها افتاد و در کارهای تحقیقاتی که بعد از آن انجام شد، این عدد اصلاح نشد. بعد از انقلاب چند تحقیق جامع در خصوص کتابخوانی صورت گرفته که در آخرین مطالعات انجام شده، اعداد 15 دقیقه، 18 دقیقه و 20 ثانیه، 18 دقیقه و 48 ثانیه و همین‌طور 21 دقیقه استخراج شده است. اما اینکه این اعداد کافی است یا خیر، از دید ما کافی نیست، اما باید توجه کنیم که اعداد پایینی هم نیست.

عضو اتاق فکر ششمین جشنواره کتابخوانی رضوی درباره راهکارهای رونق کتابخوانی در جامعه گفت: ما باید فرزندان‌مان را از کودکی به کتاب و کتابخوانی عادت بدهیم. بر این اساس بود که دوستان ما در نهاد کتابخانه تلاش کردند و با توجه ویژه به بخش کودک و نوجوان کتابخانه‌های عمومی، این بخش‌ها را تقویت کردند و امیدوار هستیم تا مجموع این اقدامات با همکاری وزارت آموزش و پرورش به رونق کتابخوانی در جامعه برسیم.

لزوم گسترش کتابخوانی مفید در جامعه
پرویز هدف اصلی کتابخوانی را بالابردن سطح دانش افراد عنوان کرد و افزود: وقتی ما کتابی را مطالعه می‌کنیم، مطالب مستندی را که مدت‌ها برای آنها وقت‌ صرف شده و فکر شده را می‌خوانیم و این حرکت بسیار متفاوت از سایر فعالی‌هایی است که یک انسان می‌تواند اوقات فراغت خود را با آن پُر کند. وی تأکید کرد: اگر می‌خواهیم کتابخوانی در کشور را رونق دهیم، باید کتابخوانی مفید در جامعه گسترش دهیم و کتابخوانی مفید یعنی اینکه افرادی که با مطالعه این کتاب‌ها در جشنواره کتابخوانی رضوی شرکت کرده‌اند، دری به روی آنها باز شود تا پس از پایان این جشنواره به دنبال تکمیل دانش خود در این حوزه بروند و این نکته‌ای است که در اتاق فکر این جشنواره به آن فکر شده بود.