به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، اين اثر بر آن است تا بحث مولفه‌هاي توسعه انساني را از حيث نظري و كاربردي ‌و همچنين تاثيري كه بر پديده فقر و نابرابري درآمدي در جامعه دارند‌، مورد تحليل قرار دهد.

كتاب حاضر بدليل بداعت موضوعي و داشتن رويكرد راهبردي، از ساير آثار موجود متمايز است و مطالعه آن براي انديشه‌گران و سياست‌گذاران توصيه مي‌شود. افزون بر اين كه توجه به بنيادهاي ديني سرمايه انساني، اين كتاب را در فضاي بومي جامعه ايران مطرح مي‌سازد.

يكي از مهمترين اهداف دين اسلام و بالتبع اقتصاد اسلامي، برقراري عدالت است. در واقع، دستيابي به عدالت اجتماعي ـ‌ اقتصادي، هدف اساسي دولت‌هاي اسلامي به حساب مي‌آيد و به عنوان شاخص فعاليت‌هاي جامعه اسلامي به شمار مي‌رود. بدين معني كه اگر بخواهيم ارزيابي مناسبي از عملكرد دولت‌هاي مختلف داشته باشيم، بايد ميزان تحقق عدالت و شاخص‌هاي آن را مورد توجه قرار دهيم.

همچنين بديهي است كه يكي از مولفه‌هاي عدالت اقتصادي ـ اجتماعي، وضعيت توزيع درآمد و فقر خواهد بود. بنابراين، نمي‌توان در حوزه اقتصاد اسلامي تئوري‌پردازي كرد، اما به مباحث مرتبط با فقر و نابرابري توجه نداشت. از طرف ديگر، تاكيد دين اسلام بر ضرورت علم‌آموزي، آموزش، تحصيل، درآمدزايي و مباحث مرتبط با سلامت و بهداشت بر كسي پوشيده نيست. اين تاكيدات در واقع، بيانگر توجه اين شريعت الهي به مباحثي است كه امروزه از آن با سرمايه انساني ياد مي‌شود. بنابراين، ضروري به نظر مي‌رسد كه دولت‌هاي اسلامي تدابيري اتخاذ كنند كه به تقويت مولفه‌هاي سرمايه انساني، مانند آموزش و سلامت (در گروه‌هاي پايين درآمدي) انجاميده و از اين طريق به كاهش فقر و نابرابري كمك كنند.

مروري بر ادبيات توسعه نيز به وضوح نشان مي‌دهد كه يكي از اهداف توسعه اقتصادي، كاهش فقر و بهبود وضعيت توزيع درآمد است، به طوري كه مي‌توان ادعا كرد كه توسعه كوشش مستمري براي كاهش يا رفع مشكلات و نابساماني‌هاي مختلف زندگي اجتماعي و انساني يا بهبود شرايط مختلف زندگي اجتماعي و انساني است. عوامل و علل توسعه متفاوت و متعددند.

بر اساس مطالب کتاب، تئوري‌ها و سياست‌هاي توسعه در دهه 1950 و 1960 اغلب بر بيشتر كردن نرخ رشد از طريق انباشت سرمايه استوار بود. اين رويكرد ناشي از نياز و شرايط كشورهاي خاص (توسعه يافته) بود و نمي‌توانست مشكلات كشورهاي در حال توسعه را كه با كمبود سرمايه و مازاد نيروي انساني غيرماهر مواجهند، حل كند. از اين‌رو، برخي از نظريه‌ها توجه خود را به نيروي انساني و شرايط كشورهاي در حال توسعه معطوف كردند. پس از آن در دهه 1990، رويكرد انسان‌محوري يا قابليت انساني به صورت يك رويكرد جديد توسعه معرفي شد.

در بخشي از اين کتاب آمده است: «درباره فقر و نابرابري نيز بررسي تاريخي نكات جالب توجهي به دست مي‌دهد. در واقع، با شروع صنعتي شدن به ويژه پس از جنگ جهاني دوم، پديده فقر همواره به نحوي از انحاء افكار جوامع بشري، به ويژه كشورهاي در حال توسعه را به خود مشغول كرد. اين جوامع با توجه به سطح قرارگيري در مدار توسعه، به حل اين معضل پرداخته و با اتخاذ راهبردهايي چون رشد اقتصادي، رشد توام با بهبود توزيع و ... درصدد ارتقاء شرايط زندگي مردم كشورشان برآمدند. اما در بسياري موارد خصوصا در كشورهاي جهان سوم به دلايل مختلف، گروه كثيري از مردم از اثرات توزيعي راهبردهاي رشد، برخوردار نشدند و اين امر منجر به بروز شكاف‌هاي اقتصادي، اجتماعي و گسترش پديده فقر شد.
در دهه 1990 راهبردهاي توسعه، از راهبردهاي رشد محور به راهبردهاي فقرزدايي تغيير يافت؛ لذا اين دهه، دهه جنگ با فقر ناميده شد. نظريات مختلفي در اين دوران در ارتباط با چگونگي همسويي رشد اقتصادي و توزيع درآمد در جهت بهره‌مندي تمام اقشار جامعه از مواهب رشد مطرح شد كه هر يك ضمن ستايش نقش عدالت توزيعي در جامعه به بررسي تقدم و تاخر آنها پرداخته و سعي در تبيين الگويي براي نشان دادن رابطه اين دو با يكديگر داشتند.»

اين تحقيق كه در دو بخش نظري و تجربي تدوين شده است، موضوعات مذکور را مورد توجه قرار مي‌دهد و در بخش نظري، موضوع سرمايه انساني را بدون در نظر گرفتن واقعيت‌هاي موجود در كشورهاي اسلامي مطرح مي‌كند. در واقع، سعي مي‌شود تا اهميت و تاثيرات مولفه‌هاي سرمايه انساني را در متون اسلامي (آيات و روايات) و در ديدگاه متفكران اسلامي بررسي كند. اين اثر ضمن بررسي مفصل، نشان مي‌دهد كه دين اسلام به تقويت مولفه‌هاي سرمايه انساني در بين مسلمانان توجه زيادي كرده است. متابعت از اين دستورات منجر به دستيابي به رشدي همه‌جانبه خواهد شد و به يقين يكي از اين جنبه‌ها، بُعد اقتصادي است كه يكي از جلوه‌هاي مهم آن كاهش فقر و نابرابري در جامعه اسلامي خواهد بود.

احاديث بسياري در مذمت فقر و نابرابري اجتماعي وارد شده است و همچنين رواياتي كه در باب علم آموزي و دستورات بهداشتي ذكر شده، همگي حاكي از اهميت اين مباحث در اسلام‌اند. سيره پيامبر اسلام(ص) و ائمه هدي(عليهم‌السلام) نيز شاهدي گويا بر اين ادعاست. بنابراين، به نظر مي‌رسد اگر كشورهاي اسلامي به مباحث مرتبط با سرمايه‌ انساني توجه كنند، مي‌توانند برخي از مشكلاتي كه در حوزه فقر و نابرابري دارند را حل كنند.

چاپ نخست كتاب «فقر، نابرابري درآمدي و مولفه‌هاي سرمايه انساني از ديدگاه اسلام» در شمارگان 1000 نسخه، 189 صفحه و بهاي 30000 ريال راهي بازار نشر شد.