زندگی در وطن واژه ها
روزنامه ایران در صفحه 8 مطلبی درباره نگاهی به مجموعه شعر «عاشقانههای بعد از گرگ» سید علی صالحی منتشر کرده که در آن می گوید: این شاعر نخستین شعرهایش در سال 1350به همت ابوالقاسم حالت در مجله محلی شرکت نفت به چاپ رسید. او در سالهای 1353 و 1354همراه با چند نفر از شاعران همنسل خود جریان ادبی «موج ناب» را در شعر سپید پیریزی نمود. اومی گوید: «ریشه شعر گفتار به گاتهای اوستا باز میگردد. معمار نخست آن حافظ است و نیما و شاملو هم چند شعر نزدیک به این حوزه سرودهاند.»
سید علی صالحی در مجموعه شعر «عاشقانههای بعد از گرگ» همچون گذشته زبان ساده و زبان گفتار را برای سرایش شعرهایش انتخاب کرده است اما هر چند غالب ِ این شعرها به زبان ساده و گفتار است اما در بخشهایی میتوان به وجهی دیگر از زبان گفتار که لایههای درونی این نوع زبان است برخورد کرد چرا که قالب شعری این مجموعه هر چند سپید است اما رویکردهای مضمونی و شگردی قالبهای کلاسیک شعر فارسی همانند غزل و مثنوی را نیز میتوان در بطن شعرهای این مجموعه جستوجو کرد. حضور کلماتی برخاسته از گویش محلی نیز که نشان از موطن شاعر -خطه جنوب- به رنگآمیزی زبانی آثار غنا میبخشد و تنوع موسیقایی آن را دوام. در این مجموعه حضور کلمات آرکاییک و بعضاً مهجور باعث دوری مخاطب از شعر و محدود شدن دایره مجذوبان شعر شاعر میشود بخصوص اینکه بیشتر این واژهها برای نامگذاری شعرها هم انتخاب شدهاند.
آنجا که نیاز به استناد نیست
روزنامه ایران در صفحه اندیشه مطلبی درباره تأملی پیرامون چیستی «دانش عمومی» ترجمه و تلخیص سید محسن اسلامی منتشر کرده که عنوان میکند: در متنهای آموزشی، دانشجویان را به منابعی راهنمایی می کنند تا هنگام تردید درباره اینکه چه مطالبی دانش «عمومی» است، محل رجوع باشند. اینجاست که مشکل آغاز میشود: چه مطلبی دانش عمومی است؟ گاه گفته می شود: وقتی از ایدهها یا یافتههای کسی استفاده میکنیم، باید به او استناد کنیم. از استثناهای این بحث وقتی است که مطلبمان بیانگر «دانش عمومی» باشد. اگر مطلب مورد بحث را نزد خوانندگان معلوم میانگاریم، دیگر نیازی به استناد نیست.
هیرستون و روسکیویچ دانش عمومی را به این صورت تعریف میکنند: «واقعیات، تاریخها، رویدادها، اطلاعات و مفاهیمی که به طور عمومی به جامعه تحصیلکرده متعلق است. هیچ فرد خاصی صاحب واقعیات تاریخ، فیزیک، رفتار اجتماعی، جغرافیا، رویدادهای جاری، فرهنگ عمومی و غیره نیست.»
بنابراین، برای دانش عمومی نیازی به مستند کردن نیست. مشکل اینجاست که بدانیم در واقع کدام دانشی را به طور گسترده میدانند. پیچیدگی مضاعف این است که هر رشتهای دانش عمومی خودش را دارد.
کتاب در روزنامه شرق
مدافع راستین حقوق اسلامی
روزنامه شرق در صفحه اول یادداشتی درباره استاد کاتوزیان، پدر علم حقوق ایران نوشته که در آن میخوانیم: بهطورکلی در آثار حضرت استاد، رجوع به حقوق اسلامی به بهترین وجه ممکن و در درجه اول اهمیت قرار دارد و بر این پایه، این سخن گزاف نیست که بگوییم مدافع راستین (بینظیر) حقوق اسلامی در عرصه حقوقی (حقوق ایران) و به این جهت، استادی دیگر (دکتر محققداماد که خدا بهسلامت دارش) فرمودند در عرصه حقوقی مدافع اصول و موازین حقوق اسلامی بودند. اگر مرحوم استاد امامی را بنیانگذار نهضت قانونگرایی در حقوق ایران بنامیم، بهطور قطع مرحوم استاد کاتوزیان مروج و مبلغ شهیر این نهضت محسوب میشود؛ نهضتی که شاهبیت غزل آن حق و اجرای عدالت است.
ویترین جنجالی
روزنامه شرق در صفحه آخر گزارشی درباره رونق بازار کتاب در خیابان انقلاب منتشر کرده که می گوید: سوالم را که میپرسم، طلبه جوان تعارف میزند که کنار دیوار و در سایه بایستیم؛ دیواری که پر از آگهی فروش کتابهای ممنوعه است. میگوید: «وضع کتاب باید بهتر میشد. خصوصا اینکه اینجا در انقلاب هرکسی تا کتاب موردنظرش را پیدا نکرده به خانه نمیرود و اگر اصلش نشد، کپی آن را میخرد.» باورش سخت است ولی او هم از وضع سابق چاپ کتاب راضی نیست و میگوید برخی از کتابهای مورد نیاز یک طلبه هنوز بهصورت قانونی چاپ نمیشوند و باید به افست آنها دلخوش بود.
مسوول کتابفروشی «فردا» در بازارچه کتاب خیابان انقلاب میگوید: امروز فقط مشکل ما قیمت بالای کتابهاست و الا بعضی از کتابها که قبلا ممنوع بودند. رسمی و مجوزدار آمدهاند و دارند فروخته میشوند.
از دور میدان انقلاب تا نشر مولی در انتهای راسته کتابفروشهای روبهروی دانشگاه تهران جنبوجوش خرید کتاب به راه است با اینکه هنوز فصل درس و دانشگاه نرسیده و کنکوریها هم دیگر دنبال «قلمچی» و «گاج» نمیگردند. دستفروشها اما هنوز چیزهایی برای فروش دارند؛ کتابهایی که هر روز فهرست و تعدادشان کمتر میشود اما جایی جز کنار خیابان نمیشود آنها را پیدا کرد.
کتاب در روزنامه فرهیختگان
روش تحقیق در میدان ابتکار
روزنامه فرهیختگان در صفحه اندیشه با سعید عدالتنژاد، عضو هیاتعلمی بنیاد دایرهالمعارف اسلامی و مولف کتاب «روش پژوهش دانشگاهی» درباره تالیف همین کتاب گفتوگو کرده که می گوید: من در مقدمه کتاب روش پژوهش دانشگاهی آوردهام که این اثر راهنمای نگارش تحقیق است نه روش تحقیق. به همین خاطر بین روش تحقیق و نگارش تحقیق تفاوت قائل شدهام. زمانی که من در سالهای 73 تا 76 مدیر پژوهش دفتر همکاری حوزه و دانشگاه بودم از فقدان چنین اثرهایی در فضایی علمی- پژوهشی کشور بسیار رنج میبردم. چراکه پژوهشهای ما معیار خوبی برای تشخیص خوبی یا بدی نداشتند.
این دغدغه زمانی که تحصیلاتم به اتمام رسید و به دانشگاه رفتم و مدیر پژوهش دانشگاه آزاد اسلامی شدم نیز همراه من بود چرا که میدیدم چگونه وقت دانشجویان و اساتید برای یادگیری و یاد دادن روش تلف میشود، به همین خاطر سایر تحقیقاتم را کنار گذاشتم تا فارغ از هر گونه فشار نگارش کتاب را پیش ببرم.
نحوه مواجهه با هایدگر در ایران
روزنامه فرهیختگان در صفحه اندیشه مطلب دیگری درباره کتاب «هایدگر در ایران» منتشر کرده که می گوید: «هایدگر در ایران» درصدد نقد و بررسی چگونگی نفس حضور و نیز نحوه حضور تفکر هایدگر در ایران و تاثیر آن بر تاریخ تفکر معاصر ما ایرانیان و بحث و گفتوگو درباره پرسشهای بسیار متعددی است که پیرامون این موضوع وجود دارد. اما شاید بتوان گفت ضروریترین و بنیادیترین پرسش در لابهلای خطوط این اثر این است: چگونه می توان در جهان معاصر به درک شایستهای از جهان و هستی دست یافت که به تعارضات، آشفتگیها و بیسروسامانی درونی عالم ویران شده ما وحدت و انتظام بخشد؟
کتاب «هایدگر در ایران» میکوشد بسیاری از مسائلی را که در جامعه ما حول و حوش تفکر هایدگر و اندیشههای اولین مفسر ایرانی او وجود دارد، در گفتمانی فلسفی، نه سیاسی، جامعهشناختی و ایدئولوژیک مورد تامل قرار دهد.
کتاب در روزنامه شاپرک
حافظ معاصر
روزنامه شاپرک در صفحه ادبیات نوجوان مطلبی درباره زندگي و آثار اميرهوشنگ ابتهاج منتشر کرده که در آن میخوانیم: ارادت و جان نثارى ابتهاج به حافظ را مى توان در كتاب ژرف و گرانبارش "حافظ به سعى سايه" ديد كه در آن نگاه پژوهنده يك شاعر مسلط و بسيط بر غزل و قصيده وكلام را مى بينيم كه توانسته با اعراب گذارى هاى دقيق و مطنطن و قياس نسخه هاى متعدد خطى اختلاف ميان نسخ گوناگون را كشف كند و با درك و آشكار ساختن واژه هاى مشكوك موضوعات پيش پا افتاده حافظ شناسان را رفع و رجوع كند و نگاهى تازه به همراه درايتى تمام ناشدنى و زوال ناپذير حافظ پژوهان عرضه كند. از اين نظر "حافظ به سعى سايه" نقطه پايانى براى بسيارى از مباحث حافظ پژوهشى و نقطه آغازى براى مباحث تازه است.
کتاب در روزنامه آرمان
شاهکار ادبیات جنگ را نسلی خواهد نوشت که جنگ را ندیده!
روزنامه آرمان در صفحه ادبیات امروز با حسن محمودی به مناسبت انتشار«روضه نوح» گفت وگو کرده که می گوید: من مطمئن هستم از این به بعد ادبیات داستانیمان درباره حواشی جنگ زیادتر خواهد شد. دلیلش هم فاصلهگرفتن از واقعه جنگ است و باور دارم شاهکار ادبیات جنگ را نسلی خواهد نوشت که جنگ را از نزدیک ندیده است ولی به خوبی درکش کرده است. این را هم بگویم که امروزه بسیاری از داستاننویسانی که به داستاننویسان جنگ مشهور بودهاند، رویکردشان را عوض کردهاند و از نوشتن درباره جنگ فاصله گرفتهاند و داستانهای اجتماعی مینویسند یا ترجیح میدهند جغرافیای داستانهای جنگیشان را به خاک کشورهای همسایه ببرند و جنگ را از زاویههای دیگر بنویسند. دیگر اینکه در جنگ هشتساله یک کشور درگیر جنگ بوده است و زندگیاش مدتها و همچنان تحتتاثیر آن بوده است. داستاننویس هم از تجربه زیستیاش مینویسد. این تجربه زیستی الزاما همیشه مربوط به مشاهدات عینیاش نیست و شنیدهها و خواندههایش هم در داستانش منعکس میشود. جایی گفتهام و اینجا هم میگویم که کمتر نویسندهای را در دهههای اخیر خواهید یافت که داستانی نداشته باشد که تحتتاثیر جنگ تحمیلی باشد.
پس از جنگ
روزنامه آرمان در صفحه ادبیات یادداشتی درباره رمان «روضه نوح» حسن محمودی منتشر کرده که در آن عنوان میکند: رمان «روضه نوح» در بیستویک قسمت از دیدگاه دانای کل و با تمرکز بر شخصیت اصلی و محوری(نوح) بدون رعایت خط توالی زمان از چگونگی عزیمت نوح به جبهه غرب و عواقب جنگ تحمیلی بر زندگی مردم عادی پشت جبهه روایت میکند. نویسنده با تمرکز بر روستایی نزدیک شهر اصفهان به نام «دیار نون» نهتنها به آداب و رسوم روستایی این خطه توجه میکند بلکه به شرایط زیستی دوران جنگ در دهه شصت نیز میپردازد. بیان پیامدهای جنگ بر جنگزدگان از دیگر محاسن کار است. به تصویرکشیدن برخورد گاه نامهربانانه مردم با این گروه مهاجر؛مهاجرانی که مبهم به نظر میرسند و بهتر است با آنان رفتوآمدی نداشت. چرا که مردم دیارنون مانند یونس از روز اول به این خانواده بدبین هستند.
دردی به نام فقدان «كاتوزیان»
روزنامه آرمان در صفحه آخر یادداشتی درباره استاد کاتوزیان از محمدرضا گران، وكیل دادگستری منتشر کرده که می گوید: استاد پس از دریافت درجه دكتری از دانشگاه تهران و پس از سالها قضاوت و سابقه مؤثر در برقراری عدالت قضایی، به فرانسه و آمریكا سفر كردند، با حقوق این كشورها از نزدیك آشنا شدند و با استادان آنها به بحث و تبادل نظر پرداختند. این بود كه وقتی با تسلط بر فقه و حقوق ایران و جهان، بیش از ده سال تمام را صرفاً به تألیف پرداختند، نتایج آن آثاری درخشان شد كه در بین جامعه حقوقی ایران، به عنوان تألیفاتی نادر و برجسته برشمرده میشوند. «عقود معین»، «قواعد عمومی قراردادها» و بازنگری در «فلسفه حقوق» ثمره همین دورهاند.
کتاب در روزنامه خراسان
زندگي و ميراث کاتوزيان
روزنامه خراسان در صفحه اندیشه مطلبی درباره استاد کاتوزیان منتشر کرده که می گوید: دکتراميرناصر کاتوزيان تا پايان عمر دست از پژوهش و تحقيق نکشيد. رهاورد سال ها تحقيق و تتبع استاد در علم حقوق، ده ها عنوان کتاب فاخري است که هر يک گنجينه اي ناب از معارف حقوقي است. از آثار مشهور او مي توان به «فلسفه حقوق» (کتاب مورد علاقه استاد، در سه جلد و درباره رابطه علم حقوق با منطق و هدف اصلي اين علم در برقراري عدالت)، «دوره بيست جلدي حقوق مدني» (بررسي دقيق و استادانه در تمام ابواب حقوق مدني و يکي از کامل ترين آثاري که در اين زمينه منتشر شده است)، «قانون مدني در نظم حقوقي کنوني» (که تاکنون چهل بار تجديد چاپ شده است) و «مقدمه علم حقوق» (درباره فلسفه علم حقوق و مباني استدلال و استنباط در اين علم که بيش از چهل و پنج سال است در دانشگاه ها تدريس مي شود) اشاره کرد.
سفرها و آثار عطاردي
روزنامه خراسان در صفحه اندیشه مطلبی درباره استاد عزيزا... عطاردي منتشر کرده که میخوانیم: استادعطاردي براي تدوين «فرهنگ خراسان»، وجب به وجب مناطق مختلف خراسان بزرگ را زير پا گذاشت. وي در سال ۱۳۴۴ و در زمان سفر حج نيز فرصت را غنيمت شمرد و در کتابخانه هاي مکه و مدينه به تحقيق و پژوهش پرداخت. استادعطاردي از سال ۱۳۴۴ تا ۱۳۶۶ طي بيش از بيست سال، به سفرهاي تحقيقاتي فراواني رفت و با وجود مشکلات و تنگي معيشت، با کمک جمعي از فرهنگ دوستان کشور، اين کار مهم و ارزشمند را ادامه داد. حاصل اين سال هاي پربار، آثار پرشمار استادعطاردي است. تاريخ تمدن خراسان بزرگ، شاهکار پژوهشي اوست که در ۵۴جلد نوشته شده و تنها تعدادي از مجلدات آن به چاپ رسيده است. اين اثر سترگ دربرگيرنده تاريخ و فرهنگ خراسان بزرگ از منطقه ده نمک گرمسار تا دره فرغانه و از رود جيحون و سيحون تا منطقه نهبندان است. اثر ديگر او مجموعه «مسانيد اهل بيت(ع)» در بيش از ۷۰جلد است.
نظر شما