به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، در دو هفته اخیر، صنعت نشر همه توان خود را به کار بست تا نتیجه یکسال تلاشش را به بزرگترین آوردگاه کتاب و کتابخوانی در کشور بیاورد،‌ نمایشگاهی که طی 32 دوره برگزاری یکی از پرمخاطب‌ترین نمایشگاه‌های فرهنگی کشور به شمار می‌آید.
 
ناشران در طول سال همواره به دنبال آثار پرفروش و پرمخاطبی هستند که به افزایش نقدینگی و فروش آن‌ها برای به حرکت در آمدن چرخ‌های مستهلک این صنعت کمک کند و در این میان اغلب به سراغ کتاب‌هایی می‌روند که با اقبال خوبی از سوی مردم روبه‌رو شده‌اند. در این گزارش نگاهی کوتاه به آماری داریم که توسط کمیته اطلاعرسانی در اختیار ایبنا قرار گرفته است.
 
در طول یازده روز برگزاری نمایشگاه کتاب تهران، 117 هزار و 421 بار جستجوی ناشر در سایت ثبت شده است که جستجوی کتاب در کل حدود 207 هزار و 620 بار، جستجوی نام کتاب شامل 153 هزار و 151 عبارت، جستجوی نویسنده یا مترجم 50  هزار و 429 عبارت و جستجوی موضوع شامل 18 هزار و 316 عبارت بوده است.
 
آمار زیر در بردارنده اطلاعات بیشترین جستجوی نام مولف، نویسنده و مترجم، بیشترین جستجوی موضوعی، بیشترین جستجوی نام کتاب، بیشترین جستجوی نام ناشر است که در سایت نمایشگاه ثبت شده است.
 
نگاهی به آمار بیشترین جستجوی نام مولف، نویسنده و مترجم نتایج شگرف و جالبی در پی دارد، به عنوان مثال نخستین نام در این فهرست «فاضل نظری» است که در سال‌های اخیر به واسطه انتشار مجموعه‌ شعرهایش به شهرت زیادی دست پیدا کرده است، پس از او نام «سیمین دانشور» قرار دارد و مقام سوم به «هوشنگ ابتهاج» اختصاص دارد. مقام‌های چهارم تا نهم هم در اختیار صادق هدایت، نادر ابراهیمی، محمود دولت آبادی، کریم زمانی، برایان تریسی و میشل اوباما قرار دارد.
 
بیشترین جستجوی موضوعی
یکی از گزینه‌هایی که در بازاریابی می‌تواند کمک خوبی برای ناشران باشد، علاقه‌مندی مردم به جستجوهای موضوعی است، زمانی که مردم در جستجوهای خود به سراغ موضوعی می‌روند، نشان‌دهنده میزان علاقه‌مندی مخاطبان کتاب است، بحثی که می‌تواند مورد توجه جدی ناشران حرفه‌ای یا ناشرانی که قصد دارند مسیر حرفه‌ای شدن را انتخاب کنند قرار گیرد.
 
به گزینه بیشترین جستجوی موضوعی در سایت نمایشگاه می‌رسیم، در این بخش موضوعات مختلف توسط مردم در سایت اطلاعرسانی نمایشگاه ثبت شده است که بیشترین جستجوی موضوعی به رمان اختصاص دارد، پس از آن هم موضوعات روانشناسی و شعر رتبه‌های دوم و سوم را از آن خود کرده‌اند. همچنین موضوعاتی مثل حقوق، پزشکی، موسیقی، بورس، عاشقانه، معماری و فلسفه از دیگر موضوعاتی به شمار می‌آیند که بیشترین جستجو را داشته‌اند.
 
بیشترین جستجوی نام کتاب
اگر اهل کتاب و کتابخوانی باشید، قطعا تابحال نام «ملت عشق» را شنیده‌اید، کتابی از الیف شافاک که در سال 2010 به دو زبان ترکی و انگلیسی منتشر شد و عنوان پرفروش‌ترین کتاب ترکیه را به دست آورده است. این کتاب در ایران هم به اقبال خوبی دست پیدا کرده و یکی از کتاب‌‌های پرمخاطب است و در جستجوی سایت هم اولین رتبه را دارد.
 
کتاب «انسان خردمند» اثری از یووال نوح هراری دومین اثری است که بیشترین جستجوی نام کتاب در سایت سی و دومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را به خود اختصاص داده است. پس از آن می‌توان به کتاب «خودت باش دختر» نوشته ریچل هالیس اشاره کرد که مقام سوم را در جستجوی این بخش دارد، کتابی که بن‌مایه روان‌شناسی دارد و جالب است بدانید که در فهرست پرفروش‌های آمازون و نیویورک تایمز قرار دارد.
 
همچنین رتبه‌های چهارم تا نهم این بخش به کتاب‌های «من سر قولم هستم» نوشته امیرعلی قاف، «دنیای سوفی» اثری از یوستین گردر، «کیمیاگر» پائولو کوئیلو، «اکنون» «فاضل نظری»، «جزء از کل» نوشته استیو تولتز، «شدن» میشل اوباما و «وقتی نیچه گریست» به قلم اروین د.یالوم اختصاص دارد.
 
بیشترین تعداد جستجوی ناشران
اما یکی از بخش‌های جالب این آمار به بیشترین تعداد جستجوی ناشران اختصاص دارد، ناشرانی که در ادامه به فهرست آن‌ها اشاره می‌شود عموما از ناشران حرفه‌ای و صنعتی بازار نشر هستند که طی سال‌ها فعالیت توانسته‌اند به جایگاهی قابل قبول در حوزه نشر دست پیدا کنند.
 
در ابتدای این فهرست نشر «چشمه» قرار دارد و پس از آن به اسامی ناشرانی مانند «جنگل»، «قطره»، «افق»، «ققنوس»، «نگاه»، «نیلوفر»، «سوره مهر»، «نی»، «هرمس»، «خوارزمی»، «کوله پشتی»، «گاج»، «مرکز»، «نیماژ»، «نشر‌ نو»، «سمت»، «پرتقال»، «آموت»، «هوپا»، «ارجمند»، «ماهی»، «سخن»، «پارسه»، «ثالث»، «امیرکبیر»، «مدرسان شریف»، «معارف» و «میلکان» می‌توان اشاره کرد.
 
نکته جالب این آمار این است که نشر قطره با وجود اینکه در نمایشگاه حضور نداشت، اما سومین رتبه بیشترین جستجوی نام ناشر را از آن خود کرده است.
 
جستجوهای اطلاع‌رسانی فیزیکی
به غیر از اطلاعرسانی و جستجو در سایت نمایشگاه، برخی از جستجوها به صورت فیزیکی و حضور در غرفه‌های اطلاعرسانی نمایشگاه بوده است. در بخش آمار جستجوهای اطلاع‌رسانی فیزیکی جستجوی ناشر 167 هزار و 342 بار ثبت شده است که البته حدود 30 درصد داده به دلیل اشکال در 19 رایانه از 62 رایانه در دست نیست.
 
بر این اساس 134 هزار و 319 بار جستجوی کتاب، 44 هزار و 890 بار جستجوی نویسنده و 17 هزار و 844 بار جستجوی موضوعی انجام شده است.
 
همچنین در اطلاعرسانی فیزیکی، بیشترین تعداد جستجوی ناشران به ترتیب شامل ماهي، افق، چشمه، هوپا، پرتقال، گاج، جنگل، سمت، نگاه، ققنوس، ورجاوند، هرمس، ارجمند، معارف، ميزان، سوره مهر، سخن، ني، قدياني، نيلوفر، کاظمي، مرکز، رشد، خيلي سبز، نيماژ، ويدا، مهر و ماه، رهنما، نشر نو، آموت، ثالث و دانشگاه تهران می‌شود.
 
همچنین در این بخش کتاب‌های جستجو شده نیز تقریبا مانند سایت است؛ ملت عشق، انسان خردمند، خودت باش دختر، بنويس تا اتفاق بيفتد، جزء از کل، اثر مرکب، توحيد مفضل، بيشعوري، کيمياگر، نخل و نارنج، اکنون، عقايد يک دلقک، دنياي سوفي، شازده کوچولو، چهار اثر، قرآن، تئوري انتخاب، صد سال تنهايي، راز، قلعه حيوانات و کوري.
 
این آمار دربردارنده نکته‌های ارزشمندی از بازاریابی و برندینگ را به همراه دارد، نکته‌هایی که ناشران می‌توانند با تکیه بر اصول آن از پیچ و خم‌های صعب العبور صنعت نشر در سال‌های اخیر که مشکلات اقتصادی گریبان فعالان این حوزه را گرفته است، عبور کنند.
 
تجربه نشان داده است که برندهای رهبر و کسانی که جایگاه نخست را دارند به این راز دست‌یافته‌اند و به‌درستی برای آن برنامه‌ریزی کرده‌اند، در صنعت نشر نیز به خوبی شاهد نقش پررنگ برنامه‌ریزی و شناخت بازار را شاهد هستیم. باید گفت که بازاریابی و مدیریت بازار در کسب و کار امروز به خصوص  در صنعت نشر که وضعیت بحرانی را سپری می‌کند، امری ضروری است و این آمار شاید بتوانند در جهت‌گیری ناشران برای سال پیش رو کارساز باشد.