این کتاب شامل دو سخنرانی درباره ولایتعهدی امام رضا علیهالسلام، همراه با پرسش و پاسخ است که در بهار سال ۱۳۵۰ هجری شمسی در انجمن اسلامی پزشکان ایراد شده است.
در بخشی از کتاب «ولایتعهدی امام رضا علیهالسلام» میخوانیم: بحث امروز ما یک بحث تاریخى و از فروع مسائل مربوط به امامت و خلافت است و آن، مسئلهی به اصطلاح ولایتعهدی حضرت رضا علیهالسلام است که مأمون ایشان را از مدینه به خراسانِ آن وقت (مرو) آورد و به عنوان ولىّ عهد خودش منصوب کرد؛ حتى همین کلمه «ولیعهد» یا «ولىّعهد» هم در همان مورد استعمال شده، یعنى این تعبیر تنها مربوط به امروز نیست، مربوط به همان وقت است و من از چند سال پیش در فکر بودم که ببینم این کلمه از چه تاریخى پیدا شده؛ در صدر اسلام که نبوده، یعنى اصلاً موضوعش نبوده، لغتش هم استعمال نمىشده؛ این کار که خلیفه وقت در زمان حیات خودش فردى را به عنوان جانشین معرفى کند و از مردم بیعت بگیرد، اول بار در زمان معاویه و براى یزید انجام شد، ولى این اسم را نداشت که براى یزید بیعت کنید به عنوان «ولىّعهد».
در دورههاى بعد هم یادم نیست [این تعبیر را] دیده باشم با اینکه به این نکته توجه داشتهام. ولى در اینجا مىبینیم که این کلمه استعمال شده است و همواره هم تکرار مىشود؛ و لهذا ما نیز به همین تعبیر بیان مىکنیم چون این تعبیر مربوط به تاریخ است؛ تاریخ به همین تعبیر گفته، ما هم قهرا به همین تعبیر باید بگوییم.
نظیر شبههاى که در مسئله صلح امام حسن هست، در اینجا هم هست با اینکه ظاهر امر این است که اینها دو عمل متناقض و متضاد است، زیرا امام حسن خلافت را رها کرد و به تعبیر تاریخ یا به تعبیر خود امام تسلیم امر کرد یعنى کار را واگذاشت و رفت، و در اینجا قضیه برعکس است؛ قضیه، واگذارى نیست، تحویل گرفتن است به حسب ظاهر. ممکن است به نظر اشکال برسد که پس ائمه چکار بکنند؟ وقتى که کار را واگذار مىکنند، مورد ایراد قرار مىگیرند، وقتى هم که دیگران مىخواهند واگذار کنند و آنها مىپذیرند، باز مورد ایراد قرار مىگیرند. پس ایراد در چیست؟
مقدمه، ولایتعهدى امام رضا علیهالسلام، رفتار عباسیان با علویین، مسئله ولایتعهد امام رضا و نقلهاى تاریخى، مأمون و تشیع، نظر شیخ مفید و شیخ صدوق، نظر جرجى زیدان، جلب نظر ایرانیان، فرونشاندن قیامهاى علویان، خلع سلاح کردن حضرت رضا، مسلّمات تاریخ، مسائل مشکوک، بررسى فرضیههای همکارى با خلفا از نظر ائمه اطهار، استدلال حضرت رضا، ولایت جائر و پرسش و پاسخ فهرست مطالب کتاب «ولایتعهدی امام رضا علیهالسلام» را تشکیل میدهد.
شهید مرتضی مطهری فریمانی سال 1298 در در شهر فریمان نزدیکی مشهد به دنیا آمد. روحانی شیعه، استاد فلسفه اسلامی و کلام اسلامی و تفسیر قرآن، عضو هیئت موتلفه اسلامی و از نظریهپردازان نظام جمهوری اسلامی ایران و پیش از انقلاب استاد دانشکده الهیات دانشگاه تهران و پس از انقلاب به ریاست شورای انقلاب منصوب شد. در ادبیات جمهوری اسلامی ایران از وی با عنوان «معلم شهید» یاد میشود.
آیینه جام، اخلاق جنسی در اسلام و جهان غرب، آزادی معنوی، اسلام و نیازهای انسان، انسان در قرآن، تعلیم و تربیت در اسلام، جهانبینی توحیدی، حماسه حسینی، خدمات متقابل اسلام و ایران، داستان راستان، ده گفتار، زندگی جاوید یا حیات اخروی، سیری در سیره ائمه اطهار، سیری در سیره نبوی، عرفان حافظ، فلسفه اخلاق، نظری به نظام اقتصادی اسلام و نقدی بر مارکسیسم برخی از آثار علامه شهید مرتضی مطهری است.
مطهری اردیبهشت ۱۳۵۸ در تاریکی شب و هنگام خروج از محل جلسهای در کوچه پارک امین الدوله، هدف گلوله یکی از افراد گروه فرقان قرار گرفت و پس از انتقال به بیمارستان طرفه به شهادت رسید. در تقویم رسمی کشور، 12 اردیبهشت به یاد وی به نام «روز معلم» نامگذاری شده است.
نظر شما