دوشنبه ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ - ۰۹:۱۰
نویسندگان اربعین بیشتر سفرنامه‌نویس‌اند

مصطفی خدامی، نویسنده داستان‌های رضوی «واگن مخصوص» درباره توجه بیشتر نویسندگان به سفرنامه‌نویسی اربعینی نسبت‌ به ادبیات داستانی آن گفت: به‌نظر می‌رسد واقعیت‌نویسی سهل‌تر از نوشتاری است که قرار است با تخیل همراه باشد؛ اما حس تعليق و لذت خوانش داستان و رمان به دليل گره‌ها و اتفاقات داستانی بيشتر است و نسل جديد را ترغيب می‌كند آموزه‌های دينی و اسطوره‌های مذهبی را از درگاه داستان و رمان بشناسند.

مصطفی خدامی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در خصوص پرداختن به موضوع‌های دینی‌ مانند اربعین حسینی ذکر چند نکته را حائز اهمیت دانست و گفت: ابتدا باید به جنبه معنوی این رویداد پرداخت که ریشه در تاریخ اسلام و وقایع مهمی دارد که در طول زندگی بشر جزو تکرارنشدنی‌ترین حوادث است و قيام‌های بسياري به تبعيت از آن به وقوع پيوسته است. بحث بعدی جنبه عاطفی و احساسی این واقعه است که از قیام عاشورا و حتی ماقبل آن آغاز شده و بعد از اوج‌گیری تا اربعین حسینی ادامه داشته است. دیگری اهميت گذر زمانی این حادثه و زنده بودن اهداف قیام عاشورا تا عصر کنونی است که بر جنبه‌های مختلف آن تاثیر شگرفی داشته است.

این نویسنده ضمن تاکید بر نقش پررنگ ادبیات در تاریخ هر ملت بیان کرد: نوشتن یکی از بهترین هنرهاست که می‌تواند اتفاقات مهم را در اذهان بر جای گذارد. هرگاه رويداد درخشانی در زندگی بشر رخ داده  تا زمانی‌که ثبت شده باشد توان زنده بودن دارد و هر بار كه خوانده می‌شود مثل اين است كه همان لحظه به وقوع پيوسته است. واقعه کربلا از مناظر گوناگون می‌تواند اهمیتی شگرف داشته باشد و در نتیجه ارزش دوچندانی دارد. در این میان افراد مختلف با سلایق شخصی خود سعی در ثبت حوادث منتهی به این واقعه کرده‌اند که شاید یکی از بهترین‌هایش همین پیاده‌روی اربعین است كه در سال‌های اخير به شكل پررنگ‌تری در حال جريان است؛ اما توجه به برخی چارچوب‌ها دارای اهمیت است که باید مورد بررسی قرار گیرد.

وی در توضیح این چارچوب‌ها افزود: اول اینکه تولید آثاری در قالب سفرنامه طرفداران بیشتری نسبت به سایر محوریت‌ها مثل داستان و رمان دارد؛ زیرا اغلب نویسندگان این آثار، با هدف گزارش از یک سفر، نگارش را انجام می‌دهند. همچنین به‌نظر می‌رسد واقعیت‌نویسی سهل‌تر از نوشتاری باشد که قرار است با تخیل همراه باشد. دلیل دیگر این موضوع شاید رعایت چارچوب‌هایی از سوی نویسندگان است که امکان دارد با ورود به دنیای داستان تخیلات و فضاسازی‌های ذهنی که لازمه هر داستان و رمانی است، وارد این قالب شود بنابراین مانعی برای بسیار نوشتن ایجاد می‌کند.  این محدودیت در سفرنامه وجود ندارد و نویسندگان به راحتی می‌توانند دیده‌ها و شنیده‌های خود را روی کاغذ بیاورند و سفرنامه بنویسند.

خدامی تصریح کرد: البته به این معنا نیست که سفرنامه‌نویسی کار راحت و داستان‌نویسی كار سختی است؛ بلکه قوانین دست و پاگیر نوشتن در سفرنامه‌نویسی کمتر به چشم می‌خورد؛ چون اساسا قالبی احساسی است و نظام‌نامه متقنی ندارد. از منظر دیگر شاید عدم تمایل ناشران و عدم استقبال آنان برای منتشرکردن آثاری با این موضوع را دلیلی بر کم بودن کمیت داستان‌ها و رمان‌هایی با موضوع اربعین بدانیم؛ زیرا در این عصر ناشران نیز با نگاهی تجاری به دنبال منافع مالی هستند و در کارهای سفارشی خود کمتر به این محوریت می‌پردازند كه البته بايد به اين صنف نيز حق داد.

این نویسنده پس از برشمردن عوامل مختلف تأثیرگذار در کم بودن آثار داستانی مرتبط به اربعین حسینی، به نویسندگان کشور توصیه کرد که داستان‌های اربعینی بنویسند و گفت: تا به امروز آثار باكيفيتی با محوريت اربعين توليد شده و نويسندگان باید در اين موضوع شروع به قلم زدن كنند؛ زيرا حس تعليق و لذت خوانش داستان و رمان به دليل گره‌ها و اتفاقات داستانی بيشتر است و نسل جديد را ترغيب می‌كند آموزه‌های دينی و اسطوره‌های مذهبی را از درگاه داستان و رمان بشناسند؛ هر چند جايگاه سفرنامه هم ارزشمند است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها