سرویس فرهنگ مقاومت خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - مرضیه محمدی، مدیر کتابخانه جنگ حوزه هنری: اکنون کتابخانه تخصصی جنگ حوزه هنری بیست و چهار سالگی خود را سپری می‌کند. امسال به روال سال‌های پیشین، و به قصد به روزرسانی و تکمیل منابع، از فرصت سی و پنجمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران استفاده کردیم تا منابع خود را تکمیل کنیم. برنامه راهبردی کتابخانه، همواره تهیه تمام و کمال منابع منتشره پیرامون مطالعات جنگ ایران و عراق و دفاع مقدس بوده است. امسال نیز با حفظ این سیاست، در نمایشگاه حاضر شدیم و به تعامل با ناشران گوناگون پرداختیم.
در این دوره از نمایشگاه، به لطف سازمان مادر کتابخانه (حوزه هنری انقلاب اسلامی) که تن‌خواه مناسبی در اختیارمان گذاشتند که حدود ۶۰ درصد نسبت به دوره قبل افزوده شده بود و به همت کارشناسان این کتابخانه توانستیم در مجموع ۷۴۰ عنوان کتاب از ۱۵۵ ناشر مختلف (در دو بخش حضوری و مجازی) تهیه کنیم. با بررسی وضعیت منابع تهیه شده از نظر گستردگی جغرافیایی نشر این آثار، می‌توان گفت یک سوم این ناشران، تهرانی و بقیه ناشرانی هستند که در شهرستان‌ها فعالیت می‌کنند.
یکی از دغدغه‌های اصلی برای کتابخانه‌هایی که تلاش می‌کنند انتشار همه آثار یک حوزه موضوعی را به خوبی پوشش دهند، فرایند شناسایی آثار است. در این فرایند، شناسایی آثار ناشرانی که به شکل حرفه‌ای ناشر تخصصی مطالعات دفاع مقدس هستند و سرانه نشر بالایی در این حوزه موضوعی دارند یا آثار شاخص در رزومه خود دارند، کار پیچیده‌ای نیست ولی شناسایی آثار آن دسته از ناشرانی که سابقه فعالیتی در این حوزه ندارند یا اینکه از نظر کمّی، تعداد پایینی از آثار این‌چنینی را در کارنامه نشر خود دارند و تولیدات‌شان بازتاب رسانه‌ای جدی پیدا نمی‌کند، سخت‌تر است. دقیقاً در چنین وضعیتی است که نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرصت رصد فعالیت همه ناشران را به کتابخانه‌ها می‌دهد. امسال در میان ۱۵۵ ناشری که توانستیم در نمایشگاه از آثار آنها به موجودی خود اضافه کنیم، تقریباً از ۷۷ ناشر (یعنی نیمی از آنها) فقط یک اثر تهیه شده است. این قسمت از منابع هرچند که به لحاظ عددی تقریباً ده درصد منابع تهیه شده در این نمایشگاه هستند، ولی از آنجا که شناسایی و ایجاد ارتباط با ناشرانشان هزینه‌های فراوانی برای مجموعه‌های کتابخانه‌ای دارد از برون‌دادهای ارزشمند نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران محسوب می‌شوند.
یکی دیگر از راه‌هایی که در طول این سال‌ها منجر به غنای کمّی و کیفی منابع این کتابخانه شده مشارکت فعال با جایزه‌های ملی کتاب دفاع مقدس است. در طول سال ۱۴۰۲ کتابخانه تخصصی جنگ در تعامل با دبیرخانه «بیست و یکمین دوره جایزه کتاب سال دفاع مقدس» توانست ضمن مشارکت در تأمین امانی تعدادی از آثار شرکت‌کننده در جایزه و کمک به تفکیک موضوعی آثار رسیده به دبیرخانه، بخش قابل توجهی از منتشرات ۱۴۰۱ را نیز به لطف دبیرخانه جایزه به مجموعه خود اضافه کند.
اکنون با خاتمه این دوره نمایشگاه، از میان ۲۸۵۰۰ عنوان کل کتاب موجود در این کتابخانه، ۲۰۷۰ عنوان به منتشرات سال ۱۴۰۱ و ۷۴۰ عنوان به منتشرات سال ۱۴۰۲ اختصاص دارد، که در دسترس پژوهشگران و علاقه‌مندان قرار گرفته است. البته جریان تهیه منابع و به‌روزرسانی مجموعه کتابخانه تخصصی جنگ در ایام خارج از ایام نمایشگاه به شکل جاری برقرار است و در طول سال نیز به منابع این کتابخانه افزوده خواهد شد.
نظر شما