به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در قم، کاظم طلایی عصر شنبه در نشست تخصصی آسیب‌شناسی تصویرگری کتاب و مطبوعات کودک و نوجوان از سلسله نشست‌های پژوهشی نخستین جشنواره ملی و بین‌المللی کتاب کودک و نوجوان در نگارستان اشراق معاونت فضای مجازی، هنر و رسانه قم گفت: جشنواره کتاب سال کودک و نوجوان که برای اولین بار برگزار می‌شود، بستری فراهم کرد که امروز ما درباره آسیب‌های این حوزه صحبت کنیم.

وی افزود: به نظرم عمده آسیب‌هایی که در روند شکل‌گیری کتاب و مجله کودک وجود دارد گفت‌وگو بین تصویرگر و نویسنده است. وقتی داستان در ذهن نویسنده شکل می‌گیرد باید بتواند آن را به ذهن تصویرگر منتقل کند اما متاسفانه این اتفاق نمی‌افتد. بنابراین حاصل کار آن نیست که مخاطب از آن لذت ببرد.

طلایی تصریح کرد: تصویرگرها این مشکل را دارند که با دو خط خواندن از متن داستان، تصویر می‌سازند در حالی که باید متن تا آخر خوانده شود تا تصویر خوبی انجام گیرد.

این فعال حوزه کتاب گفت: گفت‌وگو از این جنس که نویسنده خوب انتقال فضا را به تصویرگر داشته باشد بدون اینکه دخالتی در تصویرسازی داشته باشد. انتقال فضا یعنی دخالت مثبت کیفی نویسنده در تولید تصویر. هرچقدر این فضا را به تصویرگر منتقل حاصل کار جذاب‌تر و بهتر خواهد شد.

طلایی تاکید کرد: ما در تولید داستان مشکل داریم. داوران در کل، داستان‌های شایسته‌ای در جشنواره ندیدند یا کم دیدند که این یکی از مشکلات ماست.

‌خودمان تصویرگر تربیت کردیم

در ادامه محمدمهدی نوری تصویرگر و نقاش در این نشست گفت: وقتی مجله سلام بچه‌ها متولد شد فکر می‌کردیم هر کسی نقاش یا گرافیست است می‌تواند تصویرگری بکند بعداً فهمیدیم اینگونه نیست و رو آوردیم به تصویرگرهای تهران و هر روز با آقای موسی‌زاده می‌رفتیم کتابفروشی‌ها و کتاب‌هایی که فکر می‌کردیم تصاویر حرفه‌ای دارند انتخاب و به همان شیوه با داستان‌های مجله منطبق می‌کردیم، بعد دیدیم این کار هم منطقی و معقول نیست.

نوری بیان کرد: بعد به این فکر افتادیم که خودمان تصویرگر تربیت کنیم و در طول چند سالی که گذشت تصویرگرهای خوبی را توانستیم به بازار کار معرفی کنیم.

وی اضافه کرد: قم از سال‌های قبل انقلاب و بعد از آن هنرمندان خوبی داشته و همیشه در بین شهرها از نظر هنری ممتاز بوده است و هنرمندان قم در مسابقات رتبه اول کسب می‌کردند.

این مدرس دانشگاه تاکید کرد: ما اینگونه فکر می‌کنیم که هر کسی تصویرگر باشد می‌تواند تصویرگری کتاب‌های طنز، مستند یا شعر را بکند اما اینگونه نیست. یک تصویرگر فقط تصویر کتاب‌های شعر یا داستان مذهبی خوب کار کند.

‌تصویر و متن ارتباط تنگاتنگ با هم دارند

در بخش دیگری از این نشست زهرا محمدنژاد نویسنده، گفت: تصویر و متن یک ارتباط تنگاتنگ دارند و حیات هر کدام به دیگری وابسته است. ارتباط بین این دو به چند شیوه برقرار می‌شود.

وی ادامه داد: گاهی تصویر ترجمه بصری متن است و می‌تواند تصویرها حالت تفاهمی داشته باشند و کاستی‌های متن را بر عهده بگیرد و یا اینکه تصویر حالت افزایشی داشته باشد، البته گاهی اوقات این ارتباط ترکیبی است. اگر تصویرگر به هیچکدام از این روابط عمل نکند و مثل نقاش عمل کند اینجا آسیب خودش را نشان می‌دهد.

محمدنژاد افزود: خیلی از تصویرگرها جهان خیالی خودشان را در داستان به تصویر می‌کشند در صورتی که تصویرگر باید تابع متن باشد. از طرفی تصویرگر باید به گروه سنی داستان توجه کند. داستان خردسال با نوجوان متفاوت است. تصویرسازی آنها این موارد باید تصویرگر به آنها توجه کند.

وی یادآور شد: ما انواع گونه‌های ادبی داریم. داستان حماسی، طنز، خیالی، مذهبی یا تاریخی. یک تصویرگر متاسفانه وقتی به یک شیوه تصویرسازی واحد می‌رسد همه را با همان تکنیک اجرا می‌کند در صورتی که وقتی یک داستان حماسی می‌آید یک نوع برخورد با آن می‌شود و در مواجهه با داستان شاعرانه یک برخورد دیگر باید وجود داشته باشد.