سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)؛ ولی کمری «دلنواز» فعال اجتماعی، فرهنگی، هنری متولد ۱۳۵۵/۲/۱ در ایوان استان ایلام و از تلاشگران آوازهای مقامی و سنتی در غرب کشور است. به تازگی کتاب پژوهشی «هوره، آواز نیایشی از عهد باستان» را در نشر زاگرو منتشر کرده است. پیش‌تر از او کتاب پژوهشی «رنگ در قرآن» به همت حوزه هنری استان ایلام در سال ۱۳۸۸ چاپ و منتشر شده بود.
عضویت در خانه موسیقی ایران و انجمن مداحان، نوحه‌خوان اهل بیت، مسئولیت انجمن موسیقی ایوان، سرپرستی و خوانندگی گروه موسیقی آوای کلهر و… از تلاش‌های فرهنگی و هنری اوست. کمری، کارشناس هنرهای تجسمی (نقاشی، طراحی، خوشنویسی) از دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی و کارشناس ارشد پژوهش هنر از دانشگاه پیام نور تهران شرق است و در زمینه‌های نمایش، موسیقی، عکاسی، گرافیک، نگارگری ایرانی، خوشنویسی، معرق، مجسمه، سفالگری آواز سنتی و مقامی (هوره و مور)، بازیگری، سه‌تار نوازی و سرودن شعر به گویش کلهری، و مدیریت کانالی پر مخاطب، فعالیت جدی و مستمر دارد.
خبرنگار ایبنا در ایلام با این هنرمند و فعال رسانه‌ای گفت‌وگویی انجام داده است.
- در خصوص کتاب «رنگ در قرآن» و محتوای آن بگویید.
این کتاب نخستین کتاب من است که در آن تعاریفی از هنر، از زبان بزرگان و فلاسفه ارائه شده است. دنیایی که ناظر آن هستیم، از سه عنصر تجسمی «فرم، شکل و رنگ» تشکیل شده که لازم و ملزوم یکدیگرند. جهان به این زیبایی را از طریق رنگ‌ها می‌توان شناخت چون پدیده‌ای است که در همه جا نقش آفرینی می‌کند. رنگ و تصاویر مرتبط با آیات که از مهمترین عنصر احساسی در هنرهای مصور است، علی‌رغم تعاریف وسیع از رنگ‌ها در این کتاب به تحلیل روان‌شناسانه و تنوع رنگ‌ها در قرآن اشاره شده است.
- لطفاً به مصادیقی از آیات قرآنی در این کتاب اشاره کنید.
آیات ۲۲ سوره بقره، آیه ۱۳ سوره نحل، آیات ۲۷ و ۲۸ سوره فاطر، آیه ۶۹ سوره نحل، آیات ۱۶ الی ۱۸ سوره انشقاق، آیه ۲۲ روم، آیات ۱ تا ۴ شمس، آیات ۱ و ۲ لیل، ۱ و۳ فلق، آیه ۱۳۸ بقره و آیات ۱۴۳ و ۱۵۷ اعراف نمونه‌هایی هستند که در این کتاب مورد تحلیل قرار گرفته‌اند. در این کتاب به رنگ‌های زرد، قرمز، آبی، سبز، سفید، سیاه، طلایی، خاکستری مکمل و تنوع رنگ‌ها اشاره شده و مورد بررسی قرار گرفته شده است.
- از کتاب اخیرتان «هوره، آواز نیایشی از عهد باستان» بگویید. چگونه شکل گرفت و منتشر شد؟
پس از انتشار «رنگ در قرآن»، ذهنم درگیر هوره، آواز نیایشی عهد باستان شد، آوازی که سینه به سینه از نیاکان‌مان به مرحوم پدرم منتقل شده بود. با تلاش و همت فراوان، هوره را با ساز مقامی، تلفیق و در سال ۸۳ آن را ثبت کردم، بعد تصمیم گرفتم این کتاب را منتشر کنم تا به عنوان منبعی معتبر در اختیار علاقه‌مندان قرار بگیرد، که در نهایت به همت دکتر «حبیب‌الله محمودیان»، محقق پیشکسوت و مدیر نشر زاگرو چاپ و انتشار این کتاب محقق شد.
- برای مخاطبان ایبنا بگویید «هوره» چگونه آوازی است و در میان مردم و قوم کرد چه جایگاهی دارد؟
علاقه و اشتیاق و شیفتگی من به آواز نیایشی و باستانی هوره با ۵ الی ۷ هزار سال قدمت، از نوجوانی آغاز شد. این علاقه را از زنده‌یاد مشهدی «سمین کمری» پدرم، که از طلایه‌داران هوره کلهر بودند، به ارث برده‌ام و سبب شده تا علاوه بر گرایش متعدد تجسمی و آواز سنتی، وارد عرصه هنری و پژوهشی هوره شوم و آن را یاد بگیرم.
هوره، اصیل‌ترین گونه موسیقی آوازی است که به تکثر و هزارگونه‌گی زبانی و کیفی در آمده است.
دوران زرتشت بخش مهمی از اوستا، کتاب مقدس زرتشتیان، در گذشته به صورت منظم نگاشته شده که مردم برای نیایش اهورامزدا هوره می‌خوانده‌اند. بعد از آن مسلمانان کتاب آیات خدا را با آوازی دیگر به نام تلاوت قرآن اجرا می‌کردند، گات‌ها (سروده‌های زرتشت) این حس ژرف را با صوت زیبای هوره و تحریرهای کبک‌گونه به دیگران منتقل می‌کردند.ریشه آن، اهورا و آواز ممتدی است که هوره‌چڕ (خواننده هوره) شعرها و ادبیات بی‌شماری را در ذهن داشته و به هنگام اجرا آنها را پی در پی می‌خواند. هوره در گذشته‌های دور مضمونی مذهبی داشته، اما امروزه مضمونی عاشقانه به خود گرفته و در میان مردم و قوم کرد از قداستی خاص و ارزش والایی برخوردار است. گاهی از آن به عنوان آوای تلاش، آوای کار یاد می‌شود که هنگام فعالیت‌های روزمره، کشاورزی، دامپروری و گله‌داری، کاشت و برداشت محصول به‌ویژه سر خرمن هوره می‌خوانند و به‌صورت نوبه‌چر مشابه مشاعره، اجرا می‌کنند.
- به عنوان یک مولف و پژوهش‌گر یک کتاب خوب چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟
کتاب خوب می‌بایست بر ذهن مخاطب تأثیرگذاری عمیق داشته و نکات آموزنده و مفید در آن و از نظر محتوا، منبع مؤثقی برای خردمندان و تکامل جامعه هدف باشد و در انتقال اصالت، صلابت و حس خوب به جامعه هدف موفق عمل کند. آشنا کردن مخاطبان با پیشینه تاریخی و معرفی توانمندی بزرگان با هدف پای‌بندی به ارزش‌ها و القای حس وطن دوستی، بالندگی و سربلندی از ویژگی‌های یک کتاب خوب و خواندنی است.
- نقش رسانه‌ها در تقویت سرانه کتابخوانی در میان مردم و جامعه را چگونه ارزیابی و تحلیل می کنید؟
در عصر تکنولوژی، بی‌شک رسانه‌ها و پلتفرم‌های مجازی که بیشترین کاربران را به سوی خود جلب کرده‌اند و تلاشگران این عرصه در راه روشنگری و آگاهی‌بخشی جامعه و احساس مسئولیت می کنند، با تحمل ناملایمات و نگاشتن حقایق جامعه، ضمن جذب مخاطب، در رشد و توسعه جامعه گام‌های ثمربخش بر می‌دارند و نقش بسزای خود را در بالا بردن سرانه مطالعه جامعه ایفاء می‌کنند.
معرفی مولفان و ناشران و کتابفروشان و کتاب‌های فاخر و تلاشگران حوزه کتاب و کتابخوانی و نشر به صورت هدفمند و مستمر در سطح گسترده در بالا بردن سطح مطالعه در جامعه موثر است.
- برای بالا بردن میزان مطالعه در جامعه چه باید کرد؟
برای بالا بردن سطح مطالعه در جامعه اقداماتی همچون: معرفی کتاب مورد علاقه جوامع هدف، اهدای جوایزی درخور و… با ورود گوشی‌های هوشمند افزایش آگاهی آنلاین در جامعه یک ضرورت است و ضروری‌تر از آن فراهم کردن زیرساخت‌ها در مسیر گسترش کتابخانه‌هاست منوط بر اینکه هر ماه مسابقات کتابخوانی (حضوری و آنلاین) صورت گیرد بدیهی است که با این عمل خردمندانه و روانکاوانه، گام موثری در افزایش انگیزه کتابخوانی و بالا بردن سطح مطالعه جامعه می‌توان برداشت.
ولی کمری و دکتر حبیب الله محمودیان ناشر و باستان شناس
- سخن پایانی شما را می خوانیم…
همان‌طور که هنر را اقیانوسی گسترده تصور می‌کنیم مطالعه و فرهنگ کتابخوانی را به مثابه آن اقیانوس وسیع هم می‌توان برشمرد. حوزه آگاهی و دانش ابن سینا تا آنجا رسیده بود که خود را تشنه‌تر از گذشته تصور می‌کرد و جمله معروفش «همی دانم که نادانم» را به همگان در تمام ادوار منتقل کرده و آن را آویزه گوش می‌کنیم. زکات علم همین است که اندوخته‌های خود را به دیگران انتقال دهیم و از هیچ کوششی دریغ نکنیم، زیرا تقویت این امر مهم، به بالندگی و آسایش جامعه در سطوح مختلف می انجامد.
به گزارش ایبنا؛ انتشارات زاگرو، کتاب «هوره آوازی نیایشی از عهد باستان» اثر ولی کمری، را به قیمت ۱۳۰ هزار تومان، در ۳۴ صفحه با طرح جلدی از لیلا ده‌بالایی در سال ۱۴۰۳ چاپ و منتشر کرده است.
نظرات