به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، اين مجله، فصلنامه‌اي علمي - پژوهشي است كه براي ارائه متمركز تحقيقات انجام شده در عرصه‌هاي گوناگون شيعه‌پژوهي (الهيات، تاريخ و جامعه‌شناسي شيعيان جهان) و ارتقاي آگاهي‌هاي علمي جوامع و گروه‌هاي شيعي، توسط موسسه شيعه‌شناسي منتشر مي‌شود.
اين شماره فصلنامه در هفت مقاله سامان يافته است. «ارائه نظام واره‌اي احاديث اجتماعي» نخستين مقاله اين شماره است كه توسط دكتر محمود تقي‌زاده‌داوري نوشته شده است. وي در چكيده مقاله خود مي‌نويسد: «نوشتار حاضر، تلاش مي‌كند تا دسته‌اي از احاديث اسلامي - شيعي مرتبط با حيات اجتماعي انسان و برخي از عوارض و لوازم اين زندگي را در نظمي منطقي و نظام گون آن‌چنان كه در ادبيات اجتماعي نوين(فلسفه اجتماع و جامعه‌شناسي) عرضه مي‌شود، ارائه كند. اين پژوهش همچنين تلاش دارد تا زمينه استفاده بيشتر محصلان و دانش‌آموختگان رشته‌هاي علوم اجتماعي را از ذخاير بي‌بديل احاديث اسلامي - شيعي فراهم آورد.»
دومين مقاله اين شماره «تاريخ‌نگاري ابن ابي‌الحديد در شرح نهج‌البلاغه» نام دارد كه نويسندگان آن، دكتر حسين مفتخري و فاطمه سرخيل اند. در چكيده مقاله فوق آمده است: «ابن ابي‌الحديد به عنوان شارح نهج‌البلاغه، بخش عمده‌اي از كتاب خويش را به مباحث تاريخي اختصاص داده است. او در دوره‌اي از تاريخ اسلام مي‌زيست كه جامعه اسلامي به دليل تهاجم مغول، بخشي از ميراث علمي خويش را از دست داد و كتاب شرح نهج‌البلاغه عملا منتقل كننده داده‌هاي تاريخي پيشينيان به صورت روشمند به ادوار بعدي است؛ از اين رو بررسي ابعاد مختلف تاريخ‌نگاري او به عنوان اثري به يادگار مانده از آخرين حلقه عقل‌گرايان جهان اسلام، پيش از حمله مغول حائز اهميت است. اين پژوهش بر اين اساس به انديشه تاريخي او روي كرده، بينش و روش تاريخي ابن ابي‌الحديد را از ابعاد و زواياي مختلف بررسي مي‌كند.»
عنوان مقاله سوم اين فصلنامه «تبيين ژئوپليتيكي اثرگذاري انقلاب اسلامي بر سياسي شدن شيعيان جهان» به قلم دكتر محمدرضا حافظ نيا و سيدعباس احمدي است. نويسندگان اين مقاله، درباره وقوع انقلاب اسلامي و تبيين ژئوپليتيكي نقش آن در سياسي شدن شيعيان نوشته‌اند: «وقوع انقلاب اسلامي در ايران به رهبري امام خميني(ره) يكي از رخدادهاي بزرگ نيمه دوم سده بيستم بود كه باعث ايجاد تغييرات و تحولات فراواني در كشورهاي منطقه و نيز در ساختار قدرت جهاني شد. رخ دادن انقلابي در اين مقياس، بدون ترديد درون مرزهاي ملي كشور مبدا باقي نمي‌ماند؛ به خصوص اينكه از پشتوانه‌اي اعتقادي برخوردار باشد و نداي آرمان‌هاي انساني را سر دهد. اين انقلاب با برخورداري از ديدگاه فرامرزي خود، كشورها و ملت‌هاي فراواني را -به خصوص در خاورميانه- تحت تاثير قرار داد. اين تاثير‌گذاري عمدتا در پيشبرد روند بيداري و آگاهي مسلمانان و افزايش فعاليت‌هاي موثر ديني در كشورهاي اسلامي، به ويژه جوامع شيعي قابل مشاهده است. انقلاب اسلامي از يك طرف باعث شد مذهب شيعه مورد توجه قرار گرفته، به جهانيان معرفي شود و از طرف ديگر، جوامع شيعي در كشورهاي مختلف در اثر انقلاب اسلامي احساس خودباوري كرده، در جهت رشد و ارتقاي سياسي گام برداشتند و موفق شدند برخي احزاب و تشكل‌هاي سياسي را تاسيس يا تقويت كنند. اكنون آنان با تكامل نسبي فرايند سياسي، در ساختارهاي سياسي جوامع و كشورهاي خود نقش آفريني مي‌كنند. اين مقاله در صدد است با روش تحليلي به تبيين ژئوپليتيكي نقش انقلاب اسلامي در سياسي شدن شيعيان بپردازد و ابعاد اين موضوع را مطالعه كند.»
«گزيده‌اي از فضايل امام علي(ع) از ديدگاه مفسرين و محدثين اهل سنت» عنوان چهارمين مقاله‌اي است كه توسط دكتر قاسم بستاني و محمد جعفرنژاد نوشته شده است. نويسندگان اين مقاله، شخصيت حضرت علي(ع) و جايگاه وي در آيات و روايات را بررسي كرده اند و مي‌نويسند: «حضرت علي(ع) شخصيتي فرامذهبي است كه به مذهب و فرقه‌اي خاص اختصاص ندارد و اين امر ناشي از اخلاق والا و كمال شخصيتي است كه در وجود آن حضرت نهفته است؛ لذا عمده مذاهب و فرق اسلامي -از شيعه و اهل سنت- نسبت به ايشان ارادت خاصي نشان داده، در منابع حديثي و كتب مذهبي خود از جايگاه ويژه و فضايل نامبرده بسيار ياد مي‌كنند.
اين مقاله، به قصد آشنايي مختصر خوانندگان بر گوشه‌اي از اين امر، به روش كتابخانه‌اي، سعي دارد جايگاه و مقام حضرت علي(ع) نزد اهل تسنن را با اتكا به منابع مختلف حديثي، تفسيري و تاريخي معتبر نشان دهد.
مقاله حاضر در سه بخش تنظيم شده است؛ بخش اول آياتي كه در شان علي(ع) نازل شده است؛ بخش دوم فضايلي كه در شان علي(ع) وارد شده است و بخش سوم، امتيازات عملي علي(ع)، يعني كارهايي كه آن امام همام انجام داده‌اند.»
بررسي حكم حضانت كودك از ديدگاه فقه شيعه(حجت‌الاسلام والمسلمين علي محامد)، بررسي تحليلي انگيزه‌هاي قيام حسين(ع) از بعد كلامي شيعه(دكتر محمدجواد نجفي و حميد رهبر)، نگاهي به انديشه سياسي ميرزاي قمي(دكتر لقمان دهقان‌نيري، دكتر مرتضي دهقان‌نژاد و سيدحسن قريشي‌كرين)، عناوين و نويسندگان ديگر مقالات اين شماره فصلنامه‌اند.
در انتهاي اين اثر، چكيده مقالات اين شماره به زبان عربي و انگليسي نيز ترجمه و درج شده است.
بيست و پنجمين شماره فصلنامه «شيعه شناسي» در 240 صفحه و بهاي 15000 ريال راهي بازار نشر شد.
دوشنبه ۲۵ آبان ۱۳۸۸ - ۰۹:۳۰
نظر شما