احمد شاكري، داور دورههاي گذشته جايزه كتاب فصل، اين جشنواره را به لحاظ ماهيت ادبي آن و توجه به حوزه داستان، بينظير توصيف كرد و آن را نماينده بخش زندهاي از ادبيات دانست و گفت: نگرش داوران در چنين جشنوارههايي بايد بر فرمهاي داوري رجحان يابد؛ چون اين فرمها تنها بيانگر گزينههايي تعريف شده و آكادميكاند؛ در حالي كه اين جشنوارهها بايد بيانگر فكر زنده و قابل دفاع باشند.
وي در پاسخ به سوالي درباره چالشهاي احتمالي پيرامون زمان محدود براي بررسي آثار توسط داوران اين جايزه اضافه كرد: در جشنوارههاي ديگر نيز دوره داوريها بيش از دو ماه نيست و خيلي طول نميكشد. ولي بخش اصلي،مرحلهاي است كه كتابها مطالعه ميشوند. نكته و ويژگي كتاب فصل اين است كه به دليل محدوديت زماني به طور طبيعي تعداد كتابهاي كمتري به چرخه داوري راه پيدا ميكنند.
اين داستاننويس تصريح كرد: كم بودن تعداد كتابها در چرخه داوري، حتي عاملي است كه سبب ميشود دقت عمل بيش از جشنوارههاي ديگر اعمال شود؛ چرا كه تعداد يك چهارم كتابهاي توليد شده در طول سال رويت مي شوند و از اين حيث نيز اين جشنواره به جشنوارههاي ديگر ادبي ارجحيت دارد.
اين داور همچنين با بيان اينكه رقابتها در جايزه كتاب فصل، از جشنوارههاي معتبر ديگر كمتر خواهد بود، توضيح داد: جايزه كتاب فصل به لحاظ رقابتها از جشنوارههايي كه وجوه ملي دارند، مانند جلال، پروين، يا كتاب سال، حايز اهميتتر است؛ چرا كه تعداد رقبا، كمتر و از اين نظر دست متوليان كتاب فصل براي معرفي آثار بازتر است.
نويسنده «سرزمين پدري»، در پاسخ به سوالي درباره چگونگي توجه به محتوا و در اين راستا، نگاه سليقهاي داوران به حوزه داستان اين جشنواره گفت: كتاب فصل نيز در ميان جشنوارههاي ديگر كشور در نگاه به بخش محتوا استثتا نيست. همه جشنوارهها، حتي فرمگراترينشان حتما نگاهي به محتوا دارند و منظورم از محتوا موضوعي است كه نويسنده آن را براي نوشتن انتخاب ميكند.
وي درباره بروز برخي آسيبها در جامعه امروزي نسبت به پرداختن به مفاهيم داستاني نيز توضيح داد: ما در جامعهاي زندگي ميكنيم كه تاريخ و فرهنگي را پشت سر دارد و نويسنده جزئي جدا از جامعه خودش نيست و به نوعي مسئوليت دارد. يكي از آسيبهاي عمومي ادبيات داستاني ما كه ريشه در باورهاي روشنفكري دارد، اين است كه نويسنده براساس نيازهاي واقعي مردم نمينويسد و چشماندازي غير واقعي و كاذب را در نوشتن پيش رو قرار ميدهد.
شاكري با اشاره به اينكه تبيين جهانبيني نويسنده ميتواند بخش مهمي از انگيزههاي او باشد، گفت: مضمون براي نويسنده ميتواند بخش مهمي از اولويتهايي باشد كه در جامعه وجود دارد و بخش ديگري از آن، ديدگاه و نوع جهانبيني نويسنده است و اين در تعيين مسير ادبي او و عمق نگاهش در تحليل شخصيتها و غناي اثر، بسيار تاثيرگذار است.
نويسنده «عريان در برابر باد»، درباره رابطه فرم و مضمون در هر اثر گفت: در هر حال مضمون را نميتوان جداي از ساختار فرض كرد، چون بين اين دو، جدايي و گسست نيست؛ اگر چه ماهيتا يگانه نيستند.. بخشي از مضمون بوسيله انتخاب فرم كامل ميشود؛ در حالي كه غايت هنر همين مضمون است.
وي در پاسخ به اين سوال كه چه پيشنهادي در حوزه داوري ميتواند به ديده شدن ابعاد مختلف يك اثر منجر شود، گفت: پيشنهادم براي همه جشنوارههايي كه در حال برگزاري است، رجحان ديدگاههاي داوران بر فرمهاي داوري است، چون اين برگهها و فرمها، مواردي هستند كه تا به حال در نظريه پردازيها مكررا مطرح شدهاند؛ ولي از آنجايي كه جشنوارهها نماينده بخش زنده ادبياتند و قرار است بيانگر يك فكر زنده و قابل دفاع باشند، ملاكهاي فكر و انديشه نقش موثري را در ارزيابيها ايفا خواهند كرد.
شاكري اضافه كرد: كتاب فصل پيش قراول جشنواره كتاب سال و جلال است كه ميتوان براي آن توسعه قايل شده و اين توسعه در صورتي كه در تركيب داوران و در اهميت معيارها رخ دهد، ورودي كتاب سال هم بالا ميرود و مجموعه سلايق، با باورها و اصول هنري قابل دفاع مطرح ميشود.
نظر شما