شنبه ۱۴ اسفند ۱۳۸۹ - ۱۱:۲۰
گفتارهایی در مبانی و تاریخ معماری و هنر نوشته شد

مهرداد قيومي‌بيدهندي، استاد و پژوهشگر در تاريخ معماري و مرمت، از تدوين و انتشار كتاب «گفتارهایی در مبانی و تاریخ معماری و هنر» خبر داد. اين كتاب حاوي مقاله‌ها و یادداشت‌های است كه طی سال‌های 78 تا 87نوشته‌ شده است.\

قيومي‌بيدهندي به خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، گفت: با توجه به اینکه منابع فارسی به‌ ويژه منابع برآمده از فرهنگ بومی، در زمینه مبانی و تاریخ معماری و هنر بسیار اندک است، این کتاب مي‌تواند منبعی براي دانشجویان و محققان باشد. کمترین فایده آن طرح پرسش‌هایی برآمده از فرهنگ ایرانی و نیاز واقعی ایرانی امروز در مبانی و منابع تاریخ هنر است.

وي ادامه داد: کتاب «گفتارهایی در مبانی و تاریخ معماری و هنر»  مجموعه مقاله‌ها و یادداشت‌های است كه طی سال‌های ۷۸ تا ۸۷ نوشته‌ام و نوشتن آن به تفاریق محقق شده است؛ نه در زمانی واحد و پیوسته.

قيومي‌بيدهندي توضيح داد: کتاب چهار فصل دارد. فصل نخست، با عنوان «معنویت و اخلاق در معماری و هنر» حاوی سه مقاله است. مقاله نخست، با عنوان «معماری ذاکرانه» درباره پیوند عملی ذکر با عمل معماری است. در مقاله دوم، با عنوان «مرمت دل و مرمت گل»، سخن از پیوند میان مرمت درونی انسان با مرمت بناهای تاریخی در نزد استادان برجسته مرمت است. مقاله سوم، «ذکر هنرمند»، حاوی شواهدی از متون فارسی درباره پیوند میان ذکر و کار هنر است. 

وي افزود: فصل دوم کتاب با عنوان «مبانی تاریخ معماری و هنر»، حاوی مقاله‌های گوناگون در زمینه مبانی نظری تاریخ معماری و هنر است. به عنوان نمونه در مقاله «نظریه در تاریخ و علم»، هدف این است که جایگاه نظریه و نظریه‌پردازی در تاریخ در مقایسه با علم تجربی برای تاریخ‌پژوهان معماری و هنر روشن شود. مقاله «مزاج دهر: نظریه حیات زمانه در دوره‌بندی تاریخ معماری ایران» متضمن نظریه‌ای است برای دوره‌بندی تاریخ معماری ایران بر مبنای مضمونی برگرفته از متون کهن فارسی. مقاله «تاریخ ذاکرانه: در جستجوی مبنایی دیگر برای تاریخ و تاریخ هنر ایران» حاوی جستاری است در تاریخ بیهقی به منظور به دست آوردن بنیادی نظری در آن که به کار تاریخ‌پژوهی و تاریخ‌نویسی معماری ایران درآید. مقاله چهارم، با عنوان «آموزش معماری در دوران پیش از مدرن بر مبنای رساله معماریه» بررسی و تحلیلی است از نظام آموزش معماری پیشامدرن آنچنان‌که از رساله معماریه به دست می‌آید.

قيومي‌بيدهندي ادامه داد: گفتار آخر این فصل «اصفهان صفوی و معضل طبقه‌بندی در تاریخ هنر»، تاملی در اعتبار «مکتب اصفهان» در هنرهای گوناگون و گریزی به اعتبار اقسام طبقه‌بندی در تاریخ هنر ایران است.  

وي بيان داشت: فصل سوم کتاب به گفتارهایی درباره منابع تاریخ هنر ایران اختصاص دارد. «سخنی در منابع مکتوب تاریخ معماری ایران و شیوه جستجو در آنها»، «آداب صناعات: آداب‌نامه‌های مشق در مقام منابع تاریخ هنر ایران»، «مفاهیم و اصطلاحات معماری در تاریخ بیهقی»، «دشواری واژگان در سخن معماری، و اطوار معنایی خانه»، «باغ‌های خراسان در تاریخ بیهقی» عنوان ابواب این فصل است. 

برنده جايزه كتاب سال تشريح كرد: در مقاله نخست، به اصول و آداب جستجوی تاریخ معماری ایران در متون پرداخته‌ام. در مقاله دوم نشان داده‌ام که چگونه می‌توان از منابع مکتوبی یکی از هنرهای ایرانی «خوشنویسی» بهره‌هایی برای فهم مبانی و پروردن مباحث دیگر هنرهای ایرانی گرفت. مقاله سوم حاوی فهرستی است از مفاهیم و اصطلاحات معماری در یکی از مهم‌ترین متون کهن فارسی. یادداشت چهارم نمونه‌ای است کوچک از بررسی واژه‌های معماری در متون کهن. مقاله آخر این فصل نیز نمونه‌ای از استنباط معماری از متون است.

اين پژوهشگر تصريح كرد: فصل آخر حاوی تاملات و نوشته‌ها درباره تنی چند از تاریخ‌پژوهان برجسته هنر و معماری اسلامی و ایرانی چون «تیتوس بورکهارت»، «باقر آیت‌الله‌زاده شیرازی» و «الگ گرابار» است.

وي توضيح داد: منابع کتاب، متناسب با محتوای مقاله‌ها طی سالیان فراهم آمده و از متون کهن فارسی گرفته تا کتاب‌های جدید فلسفه و تاریخ است.

به گفته اين استاد دانشگاه،‌ کتاب «گفتارهایی در مبانی و تاریخ معماری و هنر» از سوي انتشارات علمی و فرهنگی منتشر خواهد شد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط