-
زیستن در انحنای زمین؛
درنگی رمزگشایانه بر نمایش‌نامه «فرضیه‌ی زمین مسطح» اثر مصطفی مستور
این متن دچار همان یأسی است که مستور در نوشته‌های بعد از رمان «روی ماه خداوند را ببوس» همچنان به اشکالی از آن مبتلاست. این ناامیدی بازتاب بن‌بستی است که در جهان‌نگری و انسان‌گرایی اومانیستی اوست.
-
نقدی بر رمان «صید درخت»؛
سه روایت از ساکنان تپۀ‌جنگل‌راش
سید علی زندی نوشت: «صید درخت» در سه دفتر روایت می‌شود. قلم نویسنده روان است و البته بیشتر از هر چیزی خلاقیت مؤلف در سروشکل دادن به داستان به چشم می‌خورد و آنچه که در اثر، مقابل مخاطب قرار می‌گیرد هم رنگ و بوی معما دارد و هم رنگ و بوی چیزی شبیه به رئالیسم جادویی.
-
یادداشت؛
«چشم در چشم» و اهمیت مطالعه در زمینه هنر
این روزها نمایشگاهی در موزۀ هنرهای معاصر تهران در حال برگزاری است که توجه آشنایان و ناآشنایان عالم هنر را به خود جلب کرده است. نمایشگاه «چشم در چشم» به نمایش آثار ارزشمندی اختصاص دارد که بعضی از آنها برای مدتی طولانی،به معرض نمایش درنیامده بودند. در این میان، عدم شناخت و کم‌لطفی بازدیدکنندگان نسبت به آثار ایرانی به‌وضوح نمایان است. دلیل این کم‌لطفی‌ها چیست؟
-
نقد کتاب؛
نگاهی روان‌شناختی و جامعه‌شناختی به کتاب «پشت این پنجره»
داستان این کتاب از منظر نقد جامعه‌شناسانه نیز درخور توجه است. نویسنده با اینکه در جای‌جای متن، خانواده را می‌ستاید و از عملکردش دفاع می‌کند؛ اما به صورت ظریف و زیرپوستی به خانواده سنتی ایرانی ایرادهایی وارد می‌داند. تأکید خانواده ایرانی بر درس و پیشرفت به جای آموزش اصلی مهارت‌های زندگی، کنترل استرس، اعتمادبه‌نفس و مهارت نه گفتن، مشکل نوجوان امروز است که به‌خوبی در داستان به آن پرداخته شده است.
-
نقد کتاب کودک؛
صید معنا در مرز باریکِ خیال و واقعیت
داستان‌های بسیاری را می‌توان نام برد که عناوینی پرسشی و استفهامی دارند؛ اما این عناوین نسبتی با داستان و پیرنگ داستانی ندارند و صرفاً جنبه تهییجی برای برانگیختن کنجکاوی مخاطب دارند؛ اما عنوان پرسشی «آقاشیره کجا رفت؟» به معنای واقعی کلمه، استفهامی است. این عنوان، علاوه بر پیرنگ با درون‌مایه و کارکرد شناختی اثر نیز مرتبط است.
-
نقد کتاب؛
روایت «کتانی‌های کوکام» نفس‌گیر نیست؛ اما بومی، جدید و مؤثر است
در کتاب «کتانی‌های کوکام» نویسنده از مفهوم جدیدی چون «پان‌عربیسم» می‌نویسد. دغدغه نویسنده در این زمینه ستودنی است؛ شاید این اقدام را بتوان چالشی برای نویسنده کتاب نوجوان محسوب کرد؛ اما بنا به یک‌سری دلایل می‌توان گفت نویسنده از خلق روایتی که نفس‌گیر باشد و نوجوان نتواند کتاب را رها کند، ناتوان مانده است.
-
یادداشت؛
اقتباسی ایرانی از اثر چخوف در ایرانشهر
نمایش «مرغ دریایی» کاری از محمد میرعلی اکبری، اقتباسی از «مرغ دریایی» آنتوان چخوف است که می‌تواند ما را نسبت به رئالیستی و ایرانی شدن این شاهکار راضی نگه دارد.
-
چالشی برای علاقه‌مندان نمایش اقتباسی؛
«نبرد رستم و سهراب»؛ نبرد مخاطب با قیمت
نمایش «نبرد رستم و سهراب» به کارگردانی حسین پارسایی از جمله آثار برجسته‌ای است که در سال‌های اخیر به صحنه آمده و توانسته توجه بسیاری از علاقه‌مندان به هنرنمایش و ادب فارسی را به خود جلب کند.
-
یادداشت؛
«رختشو»؛ جمعِ ضدینِ تقابل‌هایِ دوگانه
رختشو با تمام سادگی و روانی در بیان قصه کلی، در نقل ریزقصه‌ها و خرده‌روایت‌هایی که به گذشته شخصیت‌های داستانی برمی‌گردد، غامض عمل می‌کند. گویی هر چه از زمان وقوع حوادث می‌گذرد، روایت رنگ‌پریده‌تر و گنگ‌تر می‌شود.
-
نیم نگاهی به رمان «صید درخت»؛
داستان طردشدگی و قدرت ورای طبیعت
«صید درخت» عنوان یکی از جدیدترین رمان‌های نشر سوره‌مهر است که به قلم لیلا شمس با موضوع ماوراءالطبیعه به زندگی دختری طرد شده می‌پردازد که با عناصر طبیعت صحبت می‌کند.
-
یادداشت؛
وقتی از مکتب بوشهر حرف می‌زنیم، از چه حرف‌می زنیم؟/ اثری درمانده در اثبات ادعای خود
بوشهر– کتاب «مکتب بوشهر» با تمام تلاشی که می‌کند در نهایت نمی‌تواند ادعای خود را ثابت کرده و کل پژوهش آن، نه در حد یک تالیف، که در حد یک کتاب‌سازی است.
-
نقدی بر کتاب «تفکر و دیگر رنج»؛
در بند و اسیر صد خرافات شدیم
فاروق خضری در پیشگفتار «تفکر و دیگر رنج» درک کرده تا درد و رنج نباشد حرکتی صورت نمی‌گیرد؛ به این ترتیب بنا به شخصیت هر فردی این مهم از نقطه‌ای آغاز می‌شود. برای اهل اندیشه قطعا با اندیشیدن و نوشتن شروع می‌شود چون پرسش‌هایی در ذهنش شکل می‌گیرد که او باید به آنها پاسخ بدهد.
-
نوشتاری با موضوع ضرورت همگرایی سازمان‌ها در پاسداشت زبان فارسی؛
سنجه پاسداشت زبان فارسی جز با هم‌افزایی دستگاه‌ها محقق نمی‌شود
اعمال «سنجه پاسداشت زبان فارسی» با هدف ارزیابی عملکرد مدیران و دستگاه‌های دولتی جز با هم‌افزایی و تعامل حداکثری سازمان‌ها و دستگاه‌های متولی و مسئول در امر پاسداشت زبان فارسی محقق نمی‌شود.
-
یادداشتی درباره فلسفه برگزاری نمایشگاه کتاب؛
از نمایشگاه کتاب فقط کتاب نخرید!
با رشد شبکه‌های توزیع و فروش غیر حضوری کتاب و حتی طراحی نمایشگاه مجازی کتاب و ارسال رایگان کتاب برای خریداران این پرسش به لحاظ ماهوی چند سالی است که جدی‌تر مطرح شده که فلسفه برگزاری نمایشگاه کتاب چیست؟
-
نوشتاری در باب تفاوت‌های رئالیسم جادویی و رئالیسم عرفانی؛
نویسنده رئالیسم عرفانی، راوی واقعیت‌های دور از دسترس است
مهم‌ترین تفاوت آثار عرفانی با رئالیسم جادویی، در این است که خالق اثر رئالیسم جادویی، اموری را به صورت واقعی جلوه می‌دهد که در اصل واقعیتی ندارند و هنر او، واقعی بیان کردن این امور در دل داستان است اما نویسنده رئالیسم عرفانی، از اموری صحبت می‌کند که واقعی هستند.
-
نوشتاری در تحلیل مجموعه داستان «لال‌ماهی»؛
اثری که از تنهایی و رنج می‌گوید
مجموعه داستان «لال‌ماهی» اثر محمد براری با مفاهیمی همچون تنهایی، خیانت، آرزوهای دست‌نایافتنی، عشق و مرگ آمیخته است؛ مفاهیمی که انسان معاصر همواره از ازل تا ابد با آن درگیراست و گاهی این مفاهیم برای انسان آن‌چنان عمیق است که تبدیل به رنج زندگیش می‌شود.
-
از مارکسیسم شرقی تا مارکسیسم غربی؛
تاریخ مختصر چپ در نشر ایران
تا پیش از انقلاب و با تخفیف و تعبیرهایی، آنچه از مارکس و مارکسیسم در زبان فارسی ترجمه شد، همان مارکسیسم شرقی بود که از همه بیشتر خودش را در جزوات و مجله‌های حزب توده نمایان می‌ساخت. اما درست با فروپاشی شوروی و انحلال حزب توده، تمایل جریان چپ در ایران به مارکسیسم غربی سوق پیدا کرد.
-
نگاهی به کتاب «لیبرالیسم و مسئلۀ عدالت»؛
لیبرالیسم زیر ذره‌بین عدالت اجتماعی
مطالب کتاب حاضر در قامت یک گردآوری موفق توانسته‌اند با توجه به مهم‌ترین نمایندگان فکری عدالت‌پژوهی ذیل چهارچوب لیبرالیستی، گونه‌های مختلفی از نظریات عدالت را توضیح دهند. ترجمۀ نسبتاً روان و توجه به دقایق مفهومی در ویراستاری اثر نیز بر توفیق آن در همراه‌کردن مخاطبان با خود خواهد افزود.
-
یادداشت؛
«هفت جاویدان»؛ داستان پیدایش نوروز
هفت جاویدان داستان ایران است. داستان خودکامگی و فداکاری، روایت عشق و شکوه و شرافت در روزگار نفرین، داستان پدید آمدن نوروز، روایتی از زنده‌ماندن ما. در این یادداشت مجموعه سه‌جلدی «هفت جاویدان» از نگاه معصومه یزدانی بررسی شده است.
-
ادبیات مهاجرت در بازار نشر ایران؛
ادبیات داستانی، خاستگاه رویش اتفاقات تأثیرگذار در سطح جوامع است
ادبیات اگر در مسیر خودش حرکت کند و از تکنیک بهره‌مند شود و نویسندگانی همسو با اهتمامی جدی به ان روی آورند می‌تواند جریان‌ساز باشد.
-
نوشتاری به مناسبت انتشار «مسکوی کوچک افغانستان»؛
کتابی با نثری قوی از جنس شخصیتهایی که مقتدرانه ایستادند
«مسکوی کوچک افغانستان» برای نسل امروز نوشته شده است. از نوجوانان گرفته تا بزرگسالان به راحتی می‌توانند با کتاب ارتباط بگیرند چرا که اتفاق دوری نیست و همه ما کم‌وبیش از دلاوری‌های مدافعان حرم در سوریه شنیده‌ایم.
-
تعلیق هویت و سوژه سرگردان در ادبیات مهاجرتY
ادبیات مهاجرت باید مبدأ و مقصدی مکانی و فرهنگی را در بر بگیرد
دو شاخصه اصلی برای شناخت و متمایز ساختن ادبیات مهاجرت فارسی وجود دارد. یکی از آنها مسائل مرتبط با فرم نوشته است که از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به فارسی‌بودن متن اثر اشاره داشت. بدین ترتیب سایر آثاری را که از نویسندگان ایرانی در اقصی‌نقاط جهان به زبانی غیر از زبان فارسی نگاشته شده‌اند، نمی‌توان ذیل ادبیات مهاجرت فارسی قرار داد و آنها متعلق به ادبیات زبان مبدأ هستند.
-
بهترین ویلاهای شمال کجاست؟ اول خونه پاسخ می‌دهد!
با توجه به افزایش قیمت زمین و ویلا در شمال کشور در سال‌های اخیر، این سرمایه‌گذاری می‌تواند سودآوری مناسبی داشته باشد. بنابراین، با توجه به دلایل ذکر شده، خرید ویلا در شمال کشور، یک گزینه محبوب برای سرمایه‌گذاری و همچنین برخورداری از آرامش و لذت زندگی در طبیعت است.
-
نگاهی به کتاب «به سوی ایستگاه فنلاند»؛
ویلسون، استالین را محکوم کرد و از شکست انقلاب روسیه گفت/ جستاری در کنش و نگارش تاریخ
«به سوی ایستگاه فنلاند» کتابی درباره خود تاریخ است و عنوان فرعی‌اش، یعنی «جستاری در کنش و نگارش تاریخ» نیز به همین موضوع اشاره دارد. نویسنده کتاب مثل قهرمانانی که داستان‌شان را روایت می‌کند باور دارد که فهم تاریخ – به معنی آنچه از گذشته روی داده و به ما رسیده است – تنها راه درک معنای زندگی است.
-
یادداشت؛
تذکره برای دیگربودگی
به بهانه راه‌یابی کتاب نوجوان «تذکره‌ی بادها» به فهرست کتاب‌های کلاغ سفید مونیخ سال ۲۰۲۳، مهدی فخرزاده در یادداشتی به نقدوبررسی این کتاب پرداخته است.
-
یادداشت؛
مامان، از کارهایم عصبانی نشو!
«حق بالندگی» را نباید از کودکان بگیریم. این بالندگی می‌تواند در ابعاد و اجزای مختلف زندگی درونی و بیرونی‌شان نمود داشته باشد. اینکه چه چیزهایی باعث بالندگی ویژگی‌های کودک شما می‌شود و چه‌چیزهایی توانایی‌های او را محدود و محصور می‌کند، به خود شما برمی‌گردد و رفتاری که با او دارید.
-
ادبیات کودک و نوجوان جهان-۷
یکی برای همه، همه برای یکی؟
کتاب «شیائو و پدرش کجا رفتند؟» نوشته چائو وِن شوان، داستانی با بن‌مایه قوی و معانی‌ای از جنس همبستگی، تلاش‌گری و امیدواری است؛ اما دارای جذابیت‌هایی از جنس تخیل و نوآوری نیست.
-
نوشتاری در باب کتاب «متافیزیک شعر»؛
دیدگاه مظفری ساوجی در «متافیزیک شعر» شبیه ویل‌دورانت است
کتاب مهدی مظفری ساوجی، تاریخ به مفهوم متعارف و معمول نیست و در واقع، نوعی تاریخ‌نگاری تلویحی و پدیدارشناسانه است و شاید بتوان از باب مثال، البته با همه تفاوت‌های مظفری در تاریخ‌نگاری تلویحی و پدیدارشناسانه وی در «متافیزیک شعر»، به نوع نگاهی که ویل دورانت در نگارش «تاریخ تمدن» بدان نظر داشته، اشاره کرد.
-
نوشتاری درباره تاریخ تکوین روح شعر در اثر مهدی مظفری ساوجی؛
«متافیزیک شعر» یگانه مرجع جدی در باب وجودشناختی شعر است
در ساحتِ مطالعات کنونی مربوط به وجودشناختی شعر آثار قابل توجهی منتشر نشده و «متافیزیک شعر»، یگانه مرجع جدّی در این موضوع و مفهوم است که مطالعه فراگیر مؤلف، ما را با تألیفی پربرگ‌وبار مواجه کرده و هرکدام از مباحث کتاب، خود می‌تواند موضوع یک تحقیق باشد.
-
یادداشت؛
روایت داستانی به دور از کلیشه
نویسنده کتاب با داستانی کردن روایت زندگی شهید، از کلیشه‌های رایج دور شده و ماجرای کتاب را از خشکی و کسل‌کنندگی درآورده و این مزیت کتاب است.