بخش دوم از هفدهمین همایش بزرگداشت ملاصدرا با عنوان «فلسفه و راه زندگی» با سخنرانی دکتر حسین کلباسی، استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی، دکتر حسن بلخاری قهی، دانشیار فلسفه هنر دانشگاه تهران، دکتر قاسم پورحسن، استادیار فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی و دکتر حمیدرضا آیتاللهی، رییس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ادامه یافت._
سپس دکتر حسین کلباسی در سخنرانی خود با موضوع «امکانی برای زندگی فلسفی» بیان کرد: مهمترین وجه از ساحت فلسفه، زندگی است. تلقی خطای شایع از فلسفه در میان عامه و برخی از اهالی دانش این است که فلسفه را مجموعهای از استدلالهای عقلی و انتزاعی محض و فاقد هرگونه کاربرد و کارایی میدانند، در حالی که حیات فلسفی، حیاتی است واقعی که به آسانی و سهولت بهدست نمیآید.
استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی یادآور شد: در یک کلمه فلسفه عبارت است از گشایش امکاناتی برای بشر که این امکانات در ابتدا نمایان و ظاهر نیست. هگل میگوید که فلسفه کشف نامتناهی در متناهی است.
وی در پایان سخنانش سقراط را عالیترین نمونه حیات فلسفی دانست و افزود: سقراط زیسته است به زیستن فلسفی. حیات او حیات فلسفی است. حیات فلسفی سقراط با دغدغه مدینه آرمانی پیوند تام دارد و جز به خیر و فضیلت به چیز دیگری متصل نیست. از جمله خصوصیات و مختصات دهگانه حیات فلسفی سقراط میتوان به «دغدغه عدالت داشتن، دعوت به فضیلت، خودشناسی (معرفت نفس) و دعوت به معقول ثانی (تولد دوباره)» اشاره کرد.
دیگر سخنران بخش دوم همایش، دکتر حسن بلخاری قهی بود. وی درباره موضوع «هنر؛ زیستن بر مدار عقل و زیبایی» عنوان کرد: جامعیت فلسفه و حکمت یونانی بهویژه در دو وجه نظری و عملی، گستره تحلیل و اندیشهورزی آن را در تمامی ابعاد مختلف زندگی انسان سَریان داد. فیثاغورثیان که در مرز میان اسطوره و فلسفه ایستادهاند و آرای آنها تاثیر بسیار عمیقی در تاریخ فلسفه و حکمت بهجای گذاشته است، در باب زیستن و بهویژه زیستن اخلاقی، ایدهها و حتی نظریههایی داشتند.
دانشیار فلسفه هنر دانشگاه تهران همچنین اظهار کرد: از دیدگاه فلوطین، هنرمند در آفرینندگی خود به معرفت طبیعت رجوع میکند، زیرا هنر خود را مدیون طبیعت میداند. فلوطین با تاکید بر هنر، زیستن بر مدار عقل و زیبایی را طریقت رسیدن به نیکبختی میداند.
در ادامه این بخش دکتر قاسم پورحسن، استادیار فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه ما از زندگی دو دریافت داریم، عنوان کرد: گاهی که از زندگی حرف میزنیم، یعنی اینکه چگونه دنیا را زیباتر ببینیم و گاهی که از زندگی حرف میزنیم، یعنی اینکه چگونه دنیا را زیباتر کنیم. ما نمیتوانیم زندگی را صرفا به معنای دنیای زیباتر ببینیم.
وی ادامه داد: بهنظر میرسد تنها زمانی میتوان از زندگی و معنای آن سخن گفت که در درون نظریههای جدید مربوط به انسان و زندگی بیندیشیم. چارچوب متافیزیکی، ظرفیت بحث از زندگی و معنای آن به مفهوم جدید را ندارد. چنانچه این رویکرد را بپذیریم چگونه میتوانیم بر اساس فلسفه ملاصدرا به زندگی بیندیشیم و درباره معنای زندگی سخن بگوییم.
آخرین سخنران بخش دوم دکتر حمیدرضا آیتاللهی، رییس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با بیان اینکه تکنولوژی بر تمام ابعاد زندگی بشر تاثیرگذار است، عنوان کرد: تکنولوژی ذات دارد و تاریخ را میسازد. تکنولوژی آیینه تمام نمای انسان است. هایدگر معتقد است که تکنولوژی جدید دستاندرکار تعرض به جهان است. ما باید بدانیم و بشناسیم که تکنولوژی با ما چه میکند.
وی در ادامه برخی تاثیرات تکنولوژی بر فلسفه را برشمرد: تکنولوژی کاری کرده است که متافیزیک طرد شود، ما را از تجریدهای عقلی دور میکند، ارزشهای جدید را برای قضاوتهای فلسفی به ما تحمیل میکند، موجب تبدیل حقیقت به مدلهایی برای تبیین عالم و زندگی انسانی است، موجب شاخه شاخه شدن فلسفه است، باعث رواج ارزیابیهای پراگماتیستی بهجای منطقی از فلسفه است و اطلاعات و واقعیتهای مجازی ایجاد میکند.
همایش «فلسفه و راه زندگی» از سلسله همایشهای سالانه بزرگداشت ملاصدرا از ساعت 8 چهارشنبه (یک خردادماه) آغاز شده و تا ساعت 19 در مجتمع فرهنگی آدینه واقع در بزرگراه آبشناسان، بعد از تقاطع ستاری، خیابان شقایق، کوچه دهم در حال برگزاری است.
نظر شما