حجتالاسلام والمسلمین سید سجاد ایزدهی، عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به رشد فزاینده علم در زمان ششمین امام شیعیان، گفت: مناظرات متعدد در آن زمان علوم عقلی و بهویژه فلسفه را به جامعه دوران امام صادق(ع) وارد کرد.-
وی گفت: برپایی کلاسهای چندهزار نفری و روش گفتوگو محوری در آن دوره سبب ایجاد تعامل میان دانش و زندگی و بهویژه ورود علوم عقلی مانند فلسفه به بطن جامعه شد.
این محقق ادامه داد: هرچه از صدر اسلام فاصله میگیریم، رهبران واقعی بیش از گذشته از مردم و جامعه فاصله گرفتند، چراکه زمامداران، مردم را از وجود آنان محروم میساختند تا آگاهی در جامعه جریان پیدا نکنند.
وی افزود: در چنین فضایی بود که امام صادق(ع) معارف و مفاهیم دینی را احیا کردند و از دریچه علمی بسیاری از شبهات را پاسخ گفتند، چراکه تا پیش از آن جامعه به سمتی رفته بود که زمام امور دست دینداران ظاهری یا کسانی افتاده بود که دنبال ترویج خرافه و اباحهگری بودند.
ایزدهی اظهار کرد: در این وضعیت، امام صادق(ع) تلاش کردند جامعه را به سوی آموزههای صدر اسلام سوق دهند تا اسلام اصیل دوباره در جامعه نسج یابد و تمدنی بر همان اساس شکل بگیرد. پس حضرت(ع) بحثهای علمی را مطرح و شاگردان مختلفی را تربیت کردند.
این محقق افزود: در آن دوران دولت اسلامی بسیار گسترده بود و دسترسی به اسلام برای همگان میسر نبود. بنابراین نیاز بود تا از گذرگاه مناظره و برپایی کلاسهای متعدد، مباحث علمی در قالب گفتوگوهای مختلفی در جامعه رواج یابد.
ایزدهی در ادامه گفت: در این راستا در عرصههای مختلفی مانند فقه، کلام، تفسیر و فلسفه اندیشمندان مختلفی دست به تالیف کتاب زدند و نوشتههای خود را به سایر ممالک اسلام و دیگر نقاط جهان منتقل کردند تا مردم را با اسلام واقعی آشنا سازند.
وی با اشاره به حضور افکار مختلف در سیر دانشپژوهی آن دوران گفت: عالمان و اندیشمندان با نظریات متعددی وجود داشتند که ممکن بود هریک در موضوعی واحد، نظریاتی مختلف داشته باشند اما کلید این مساله که هرگز التقاطی در این میان پدید نیامد، در شکلگیری مناظرات مستمر و ترجمه آثار بود.
ایزدهی با بیان اینکه امام صادق(ع)، همواره با زبان عقل سخن میگفتند، افزود: آن امام همام برای گسترش این رویه، مباحث مختلف را در حوزههایی مانند فلسفه، منطق و کلام به شاگردانشان منتقل میکردند تا فضای مناظرات علمی را در جامعه بگشایند.
نظر شما