خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در اصفهان - حامد قصری:
1- «دانشنامه عکاسی فوکال» نوشته مایکل آر پرس و دیگران با ترجمه حامد زمانی گندمانی و علیرضا فاتحی بروجنی از نشر پرگار، اولین کتاب پیشنهادی من برای مطالعه به علاقمندان هنر عکاسی است. مایکل پرس، سرویراستار «دانشنامه عکاسی فوکال» در معرفی این کتاب نوشته است: «ویراست اول دانشنامه عکاسی فوکال در سال ۱۹۵۶ منتشر شد، زمانیکه نوآوریها در زمینه فناوری هالید نقره، ابزارآلات و فنون عکاسی بهنحوی تصاعدی درحالرشد بودند.
مطالعه مقدمه ویراست اول کتاب که توسط مؤلف مجارستانی، آندور کرازنا-کراز، نخستین رئیس انجمن ویراستاران این دانشنامه، انتشار یافت و این فرصت جذاب را فراهم کرد که دست به این مقایسه بزنم که فناوری تصویرپردازی از آن زمان تابهحال به چه میزان تغییر کرده است. سبک نوشتاریِ پژوهشیای که برای نگارش این کتاب انتخاب شده به این خاطر بوده که کاربران دریابند چگونه یک موضوع بهنحوی گسترده تعریف شده است و به این طریق این امکان فراهم شود که کاربران از منابع اینترنتی که هنوز هم درحالگسترش هستند، بهعنوان منابعی مکمل استفاده کنند. بهعلاوه، استفاده از عکسها در این نسخه امکان بهره برداری بهتر از آن را فراهم کرده است.»
2- کتاب «درباره عکاسی» نوشته سوزان سونتاگ با ترجمه فرزانه طاهری از انتشارات کتاب آبان پیشنهاد دوم من است. سانتاگ در این کتاب سعی میکند به خواننده نشان دهد که چطور اصول حاکم بر «عمل عکاسی» و محصول آن ساختار جهان ما را تغییر میدهد و ما را در وضعیت جدید انسانی و اخلاقی قرار خواهد داد. در بخشی از کتاب میخوانیم: «رنجکشیدن یک چیز است، زیستن با تصاویر رنج چیز دیگر که لزوما وجدان و توانایی همدردی را تقویت نمیکند. ممکن است حتی آنها را تباه هم بکند».
3- کتاب «لذتی که حرفش بود» نوشته پیمان هوشمندزاده از انتشارات چشمه کتاب بعدی است که معرفی میکنم: «ما با خيال زندهایم. به همين دلخوشکنکهای ساده، به همين گریزهای كوچك خوشبختی. واقعيت همان خط صاف تكراری هميشگی است كه فقط راه برگشت ندارد و با همين برگ برنده یکعمر مشغولمان میکند. اما خيال، پرواز است. ما با خيال جهان را وسيع میکنیم. جهان را قابلتحمل میکنیم».
4- کتاب «دیده و درون» (یازده گفت و گو درباره عکس و عکاسی با اصحاب هنر) نوشته کورش ادیم از انتشارات قو پیشنهاد بعدی من است. در این کتاب علاقهمندان به عکاسی و مباحث بینارشتهای مربوط به این عرصه، میتوانند گفتگوی کورش ادیم با صاحبنظرانی مانند مسعود خیام، یونس شکرخواه، محمد شمخانی، عباس صفاری، عمران صلاحی، محمد ضیمران، ناصر فکوهی، محمد شمس لنگرودی، محمد مددپور و یوسفعلی میرشکاک را بخوانند.
کورش ادیم در ابتدای این کتاب در مطلبی تحت عنوان «همچون مقدمه» نوشته است: «سالهاست که اهل نظر در باب ضرورت گفتگو و تبادلنظر با اصحاب هنر ، ادبیات و علوم انسانی در مباحث مربوط به عکاسی سخن گفتهاند و در میزان تأثیرش در رشد و توسعه متقابل تأکید نمودهاند.»
5- کتاب پنجمی که معرفی میکنم، کتاب «تاريخنگاری و عكاسی» (جستارهايي پيرامون عكس بهمثابه سندی تاريخی) از انتشارات آگه با ترجمه محمد غفوری نوشته ويلم فلوسر - پاسكاليديس و مارك ماس است. آنچه عكاسى را بيش از ديگر محصولات فرهنگ ديدارى به تاريخنگارى نزديک مىكند، پيوندِ نمايهاىِ عكس با واقعيت است؛ پيوندى كه از همان دهههاى نخست پيدايش عكاسى مهمترين امتياز عكس بر ديگر دستساختهاى ديدارىِ انسان تا آن هنگام ــ نقاشى، گراوور و ...به شمار مىآمد.
عكس بهمثابه رونوشت و نسخهاى اصيل و مكانيكى از هستى اجتماعى و تاريخى، مىتوانست منبعى مستقيم و موثق براى دستيابى به بسيارى از واقعيتها و ازجمله واقعيتهاى گذشـته باشد، واقعيتهايى كه از دستـرس و دايـره امكانات و توانايىهاى گفتمان نوشتارى و مشتقات آن به دور بود. اين مسئله اكنون در تاريخ نظريه عكاسى به مسئلهاى كلاسيک بدل شده است؛ به اين معنا كه باوجودكهنگى، قدمت و فراوانى متونى كه درباره عكاسى نوشته شده، هنوز هم موضوع اصلىِ گمانهزنىهاى نظرى در اين زمينه است.
6- کتاب «نقرهای» (تاریخ فشرده عکاسی) نوشته ویلفرید بتس با ترجمه کیارنگ علایی از انتشارات حرفه هنرمند کتاب دیگری است که پیشهاد میکنم در این روزها مطالعه کنید. اگر تاریخ را حرکتی هدف مند در تبدیل پندار انسانی به مفاهیم بدانیم، آن گاه باید گفت تاریخ عکاسی سرشار از عناصر غیر قابل انتظاری است که وجد و عطش ما را نسبت به سرنوشت عکاسی در طول دو قرن گذشته برمی انگیزد.در این غایت زمان نگاری، آنچه شرح وقایع عکاسی را جذاب میکند این است که قرار گرفتن در متن علم تاریخ ،برایم به مثابه رهاشدن با تخته پاره ای سبک بر موجی پیدا و پنهان است که هرچه پیش میروی افق های دنیای عکاسی برایت نامحدودتر و وسیع تر میشود.
کتاب «تاریخ عکاسی» نخستین بار نیست که ترجمه میشود، دیدگاه های مختلفی مبتنی بر واقعه و یا ایده هریک به شکل مستقلی به این شرح تاریخی جذابیت میبخشند، ولی همه این بررسی ها جملگی یک هدف و رسالت بزرگ را گوشزد میکند وآن اعتبار بخشیدن به «نگریستن» است؛ جدالی ازلی ابدی با آلزایمر لحظه ها ، مکان و اشیا، توجه عاشقانه و صبورانه به جزییات؛ شاید عکاسی همین باشد! و راستی که عجب شیفتگی مقدسی است عکاسی.
نظرات