فتحالله بینیاز نویسنده و منتقد ادبی، در نشست «آشنايي با نقد ادبي» در سراي اهل قلم، با اشاره به اینکه در آثار کلاسیک، تصویر بر نقد غلبه داشته است، گفت: در آثار مدرن تا حدود زیادی نقد بر تصویر غلبه پیدا کرد؛ اما در ادبیات پستمدرن مجددا تصویر بر نقد غلبه یافته است. در هر حال، منتقد ادبي بايد بر حوزههاي مختلف نقد و تصوير ادبي، تسلط داشته باشد.\
وی در ادامه گفت: تجربه زیستی یک نویسنده و یا یک منتقد با زندگی و دست زدن به کشفهای جدید به وجود میآید و در نتیجه همین تجربه زیستی به او قدرت نگارش و یا نقد را میدهد.
به گفته این منتقد ادبی، تجربه و کشف از رموز ادبی است که در داستاننویسی امروز اهمیت فراوانی دارد.
در ادامه این نشست احسان عباسلو مترجم و منتقد ادبی، نقد ادبی را "مطالعه نظاممند ادبی" دانست و قاعده و نظاممندی نقد ادبی را سبب به وجود آمدن رویکردهای ادبی خواند.
عباسلو با اشاره به اینکه اولین رویکرد ادبی موجود، رویکرد سنتی است، بخش تاریخی این نوع رویکرد را از رایجترین بخشهای نقد در ایران دانست و گفت: در این نوع نقد منتقد با رویکرد تاریخی به زندگی نویسنده و بخشهای مختلف زندگی و آثار او میپردازد.
این مترجم از آموزش و رضايت مندي به عنوان اصلیترین اهداف یک اثر یاد کرد و گفت: منتقدان باید تمرکز ویژهای در این دو بخش داشته باشند و با تقکیک این دو، به نقد خود قوت بخشند.
عباسلو با اشاره به رواج نقد "فرمالیستی" یا صورتگرایانه در ایران، این نوع نقد را مقابل نقد تعمیمی قرار داد و گفت: در رویکرد فرمالیستی فرم اثر مورد توجه قرار میگیرد و قالبها اهمیت دارد.
این منتقد ادبی در ادامه برخی از ضعفهای رویکردهای مختلف نقد را مطرح کرد و گفت: یک منتقد با خواندن چندباره اثر باید بهترین شیوه و رویکرد را برای نقد برگزیند.
وی در ادامه از ادبیات مدرن به عنوان ادبیات نمادها و نشانهها نام برد و گفت: یک منتقد باید به حوزههای مختلفی چون تاریخ، فلسفه و روانشناشی اشراف داشته باشد تا قدرت نقد در وجود او تجلی یابد.
وی آخرین بخش یک نقد را بخش بررسی مضمون اثر عنوان، و تاکید کرد که یک منتقد در آخر باید مضمون داستان را در نظر گرفته و نتیجهگیری خود را از پیام آن اثر ارایه دهد.
این نشست از سوی آموزش و پرورش منطقه 17 تهران با حضور تعداد از معلمان ادبیات فارسی مدارس این منطقه برگزار شد.
در پایان این نشست حاضران به پرسش و پاسخ با بینیاز و عباسلو پرداختند.
نظر شما