به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، جلد اول اين كتاب شامل بخش‌هايي چون دو «تقريظ» از اصغر بهاري و علي تجويدي، «درآمد» كه از دو بخش «نگاهي به موسيقي و روش‌هاي آموزش آن» و «چگونگي تاليف روش كمانچه‌نوازي» تشكيل شده است، «درباره كمانچه»، «شناخت ساز كمانچه» مركب از دو بخش «طرز نشستن و به دست گرفتن ساز» و «علامت‌هاي ويژه نت‌نويسي كمانچه»، است.
«كتاب اول» و «كتاب دوم» نيز عناوين دو بخش ديگر اين كتاب هستند كه شامل صفحات نت براي نوازندگي با كمانچه است. «تطبيق حروف فارسي با لاتين» و «درباره نت‌نويسي قطعاتي كه با تغيير كوك اجرا مي‌شوند» ديگر بخش‌هاي جلد اول اين كتاب هستند.
همچنين جلد دوم «شیوه کمانچه‌نوازی» در فهرست خود علاوه بر دو «تقريظ» درج شده در جلد اول، عناويني چون «كمانچه نواز و كمانچه‌نوازي»، «بحثي پيرامون فاصله و ريتم در موسيقي ايراني»، «امكانات نوازندگي در كمانچه» و «شناخت ساز كمانچه» كه در جلد اول نيز به همين شكل آمده است را در بر دارد.
در اين جلد همچنين بخش «كتاب سوم» شامل «مجموعه شور»، «مجموعه ماهور»، «مجموعه همايون» و «مجموعه چهارگاه» و بخش «كتاب چهارم» شامل «آهنگ‌هايي از موسيقي دستگاهي ايران براي كمانچه» ساخته آذرسينا نيز به‌صورت صفحاتي از نت براي نوازندگي كمانچه آمده است.
در بخش «درآمد» جلد اول اين كتاب درباره كمانچه مي‌خوانيم: «كمانچه و صداي پرنفوذ و دل‌انگيز آن براي دوستداران موسيقي ايراني شناخته شده است. از دهه پنجاه به‌بعد آواي لغزنده و مداوم كمانچه در لابلاي موسيقي ملي و سنتي ايران جاري شد و به همت شيفتگان انديشمند موسيقي ايران توانست جاي تازه‌اي بگيرد...»
مولف همچنين در بخش «درباره كمانچه» به ذكر نمونه‌هايي از شعر شاعراني چون حافظ، نظامي، خاقاني، مسعود سعد، فردوسي، ناصرخسرو و منوچهري پرداخته است كه از رباب -كه در دايرة‌المعارف‌ها و كتاب‌هاي موسيقي كمانچه را شكل تكامل‌يافته آن دانسته‌اند- و همچنين كمانچه در آنها نام‌برده شده است.
در اين بخش همچنين مي‌خوانيم: «چگونگي صداي كمانچه به عواملي بستگي دارد كه بعضي از آنها از اين قرارند: جنس چوب، ضخامت در نقاط مختلف كاسه، شكل كاسه، اندازه‌هاي كاسه، چگونگي سطح داخلي كاسه از نظر تراش، نوع و ضخامت پوست، جنس و شكل و اندازه و محل قرارگرفتن خرك، چگونگي شيطانك، جنس سيم و زاويه اتصال دسته به كاسه.»
در بخش «كمانچه و كمانچه‌نوازي» از جلد دوم، مولف به بررسي ابعاد مختلف نوازندگي نوازندگاني چون حسين‌خان اسماعيل‌زاده، باقرخان رامشگر و علي‌اصغر بهاري و جنبه‌هاي ظاهري نوازندگي آنها همچون آرشه‌كشي، چگونگي تطبيق با رديف، اجراي تكيه‌ها، ضربي‌نوازي، استفاده از نواحي مختلف ساز، همراهي با آواز، استفاده از واخوان، كوك، فاصله‌ها و كيفيت صداي ساز را تحلیل می‌کند.
آذرسینا در جلد دوم در بخش «امکانات نوازندگی در کمانچه» توضیحاتی در ارتباط با «محدوده صوتی کمانچه»، «کوک»، «تکیه»، «واخوان»، «تغییر پوزیسیون»، «گلیساندو»، «ویبراسیون»، «نوانس» و «پیزیکاتو» داده است.
وی در پایان این بخش می‌نویسد: «تمام جنبه‌های مربوط به «عنصر فن» در نوازندگی و استفاده گسترده از امکانات ساز، در شرایطی مطرح است که «حال و قدرت درونی» موسیقی مورد جرا، ایجاب کند؛ وگرنه نمایش این حرکت‌ها و مهارت‌های فنی در نوازندگی، بدون انگیزه و دلیل منطبق با خصلت هنرمندانه و صرفا به‌عنوان خودنمایی، با موسیقی سنتی ما مغایرت دارد.»
دوره دوجلدی «شیوه کمانچه‌نوازی» تالیف مهدی آذرسینا برای دومین بار توسط انتشارات سروش در قطع رحلی با طراحی جلد مهشید دانشیان، در شمارگان ۲۰۰۰ نسخه چاپ و با قیمت ۱۰۰۰۰ تومان عرضه شد. این کتاب برای نخستین بار در سال ۱۳۷۱ منتشر شده است.
یکشنبه ۱۷ خرداد ۱۳۸۸ - ۱۶:۲۵
نظر شما