سرویس ادبیات خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - مرضیه نگهبان مروی: رمان از زنان و نمک (Of Women and Salt) نوشته‌ی گابریلا گارسیا (Gabriela Garcia)، نویسنده آمریکایی-کوبایی، اولین اثر بلند اوست که در سال ۲۰۲۱ منتشر شد. این رمان که به زبان انگلیسی نوشته شده، داستانی چندنسلی و چندلایه درباره زنان یک خانواده‌ی کوبایی و مهاجران مرتبط با آن‌ها را روایت می‌کند. گارسیا با نثری شاعرانه و در عین حال صمیمی، تجربه‌های تلخ و شیرین مهاجرت، هویت، تبعید و روابط خانوادگی را در بستری از تاریخ کوبا و آمریکا به تصویر می‌کشد. این اثر به‌سرعت مورد توجه قرار گرفت و در فهرست پرفروش‌های نیویورک تایمز و انتخاب‌های برجسته باشگاه‌های کتاب، از جمله برنامه‌ی صبح بخیر آمریکا، قرار گرفت.

داستان در چندین بازه زمانی و مکان روایت می‌شود و زندگی پنج نسل از زنان را در هم می‌تند، از کوبای قرن نوزدهم تا میامی و مکزیک در زمان معاصر. هسته روایت حول محور ژانت (Jeanette) می‌چرخد، زنی جوان در میامی که با اعتیاد دست‌وپنجه نرم می‌کند و در جست‌وجوی هویت و ریشه‌های خانوادگی‌اش است. مادرش، کارمن (Carmen)، مهاجری کوبایی است که گذشته خانواده را از او پنهان کرده و رابطه پرتنشی با دخترش دارد. در سوی دیگر داستان، ماریا ایزابل (María Isabel)، جد بزرگ ژانت، در سال ۱۸۶۶ در یک کارخانه سیگارسازی در کوبا کار می‌کند و زندگی‌اش تحت تأثیر انقلاب و مبارزه برای استقلال قرار دارد. این خطوط زمانی به‌ظاهر جداگانه، از طریق نامه‌ها، خاطرات و انتخاب‌های این زنان به هم متصل می‌شوند.

رمان با صحنه‌ای از ماریا ایزابل آغاز می‌شود که در کارخانه سیگار در هاوانا مشغول کار است. در آن زمان، کارگران در حین پیچیدن سیگارها به داستان‌ها و رمان‌هایی گوش می‌دادند که توسط یک نفر با صدای بلند خوانده می‌شد، سنتی که به آن‌ها امکان می‌داد در میان سختی‌های کار، لحظاتی از تخیل و آزادی را تجربه کنند. ماریا ایزابل، زنی تنها و مقاوم، در این محیط با عشق، فقدان و خشونت روبه‌رو می‌شود. این بخش از داستان نه‌تنها ریشه‌های خانوادگی را معرفی می‌کند، بلکه تصویری زنده از کوبا در آستانه‌ی تحولات بزرگ ارائه می‌دهد.

در زمان حال، ژانت در میامی زندگی می‌کند و با مشکلات شخصی و خانوادگی‌اش درگیر است. او پس از مرگ مادربزرگش، دولورس (Dolores)، که از کوبا به آمریکا مهاجرت کرده بود، تصمیم می‌گیرد بیشتر درباره گذشته خانواده‌اش بداند. این جست‌وجو او را به کشف نامه‌ای از ماریا ایزابل هدایت می‌کند که سرنخی از داستان‌های ناگفته خانواده‌اش به او می‌دهد. همزمان، ژانت شاهد تبعید همسایه‌اش، آنا (Ana)، زنی السالوادوری است که توسط اداره مهاجرت و گمرک آمریکا (ICE) بازداشت می‌شود. ژانت در تصمیمی ناگهانی، دختر آنا، گلوریا (Gloria)، را به خانه‌ی خود می‌آورد و این انتخاب، زندگی او را بیش از پیش با مسائل مهاجرت و هویت گره می‌زند.

گارسیا در این رمان از ساختار غیرخطی استفاده می‌کند و روایت را از دیدگاه شخصیت‌های مختلف—از جمله ماریا ایزابل، ژانت، کارمن، و حتی آنا—بازگو می‌کند. این تنوع دیدگاه به خواننده اجازه می‌دهد تا زوایای متفاوتی از تجربه زنان را ببیند: زنانی که با انتخاب‌های دشوار، خیانت‌های شخصی و سیاسی، و میراثی از رنج و مقاومت روبه‌رو هستند. هر فصل مانند تکه‌ای از یک پازل است که به‌تدریج تصویر بزرگ‌تری از مبارزه این زنان برای بقا و معنا را شکل می‌دهد.

یکی از درون‌مایه‌های اصلی رمان، تأثیر گذشته بر حال است. گارسیا نشان می‌دهد که چگونه تصمیم‌های اجداد، مانند مهاجرت، سکوت، یا مبارزه، بر نسل‌های بعدی اثر می‌گذارند. برای مثال، کارمن که از کوبا به آمریکا آمده، گذشته خود را از ژانت مخفی نگه می‌دارد تا او را از دردهایش محافظت کند، اما این سکوت به شکاف عاطفی بین آنها دامن می‌زند. در مقابل، ژانت با پذیرفتن گلوریا، گویی تلاش می‌کند زنجیره رنج را بشکند و آینده‌ای متفاوت بسازد.

موضوع مهاجرت نیز در این رمان نقش محوری دارد. گارسیا با ظرافت، تجربه مهاجران کوبایی و لاتین‌تبار را در آمریکا به تصویر می‌کشد، از تبعید اجباری و جدایی خانواده‌ها تا تلاش برای حفظ هویت در کشوری که اغلب آن‌ها را طرد می‌کند. بازداشت آنا و سرنوشت گلوریا، بازتابی از واقعیت‌های تلخ سیستم مهاجرتی آمریکا در زمان معاصر است و نشان می‌دهد که این مسائل چگونه با زندگی شخصیت‌هایی مثل ژانت تلاقی می‌کنند.

عنوان از زنان و نمک خود استعاره‌ای چندلایه است. "نمک" می‌تواند به اشک، عرق، یا حتی زخم‌های این زنان اشاره داشته باشد، عناصری که هم درد را نشان می‌دهند و هم قدرت شفابخشی دارند. زنان در این رمان، با وجود سختی‌ها، سرسخت و مقاوم هستند و هر کدام به شیوه خود با میراثی که به آن‌ها رسیده، کنار می‌آیند یا آن را تغییر می‌دهند.

سبک نگارش گابریلا گارسیا در این رمان، ترکیبی از شاعرانگی و واقع‌گرایی است. او با توصیفات زنده و جزئیات دقیق، از کارخانه‌های سیگار کوبا گرفته تا خیابان‌های میامی، فضایی ملموس خلق می‌کند که خواننده را به درون زندگی شخصیت‌ها می‌برد. با این حال، روایت گاهی پراکنده به نظر می‌رسد، که شاید به عمد باشد تا حس آشوب و گسستگی زندگی مهاجران را منتقل کند. این پراکندگی ممکن است برای برخی خوانندگان چالش‌برانگیز باشد، اما در عین حال به عمق و پیچیدگی داستان می‌افزاید.

از زنان و نمک بیش از یک رمان خانوادگی یا مهاجرتی است؛ این اثر، پرتره‌ای از سرسختی زنانی است که در برابر تاریخ، سیاست و سرنوشت ایستادگی می‌کنند. گارسیا با این کتاب، صدایی به زنانی می‌دهد که اغلب در روایت‌های بزرگ‌تر گم می‌شوند و نشان می‌دهد که چگونه داستان‌های شخصی آن‌ها، بخشی از تاریخ انسانی است. این رمان برای خوانندگانی که به داستان‌های چندنسلی، مسائل اجتماعی، و ادبیات لاتین‌تبار علاقه دارند، اثری تأثیرگذار و به‌یادماندنی خواهد بود. گابریلا گارسیا با این اولین رمان، خود را به‌عنوان نویسنده‌ای معرفی کرده که توانایی خلق دنیاهایی غنی و شخصیت‌هایی ماندگار را دارد، شروعی قدرتمند که نویدبخش آینده‌ای درخشان در دنیای ادبیات است.

معرفی گابریلا گارسیا

گابریلا گارسیا (Gabriela Garcia) نویسنده آمریکایی-کوبایی‌تبار است که در میامی، فلوریدا متولد شده و بزرگ شده است. او از مادری کوبایی که در دهه ۱۹۶۰ از کوبا به آمریکا مهاجرت کرد و پدری مکزیکی زاده شد. این ریشه‌های دوگانه‌ی لاتین‌تبار، تأثیر عمیقی بر آثارش گذاشته و موضوعاتی چون مهاجرت، هویت و روابط خانوادگی را در مرکز نوشته‌هایش قرار داده است. گارسیا تحصیلات خود را در دانشگاه کلمبیا در نیویورک ادامه داد و مدرک کارشناسی ارشد در رشته‌ی نویسندگی خلاق (MFA) دریافت کرد. پیش از نویسندگی تمام‌وقت، او به‌عنوان روزنامه‌نگار و فعال اجتماعی فعالیت داشت و تجربه‌هایش در این حوزه‌ها، به‌ویژه در زمینه حقوق مهاجران، در داستان‌هایش بازتاب یافته است.

گارسیا با اولین رمانش، از زنان و نمک (Of Women and Salt)، که در سال ۲۰۲۱ منتشر شد، به شهرت رسید. این اثر، که داستانی چندنسلی درباره‌ی زنان یک خانواده‌ی کوبایی و تجربه‌های مهاجرت آن‌هاست، مورد تحسین منتقدان قرار گرفت و در فهرست پرفروش‌های نیویورک تایمز و انتخاب‌های برنامه‌هایی مثل "صبح بخیر آمریکا" قرار گرفت. نثر شاعرانه و در عین حال صمیمی او، همراه با توانایی‌اش در به‌تصویرکشیدن پیچیدگی‌های زندگی مهاجران، او را به یکی از صداهای نوظهور و تأثیرگذار در ادبیات معاصر تبدیل کرده است.او همچنین به‌عنوان ویراستار و حامی نویسندگان جوان فعالیت می‌کند.