سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): قرار گرفتن نام «کتابخانه عمومی مستقل فرهنگ» در روستای بالاجاده شهرستان کردکوی به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری فرهنگی در استان گلستان آن هم تنها با قدمتی کمتر از نیم قرن فعالیت؛ بی‌شک علل مختلفی دارد که یکی از آنها روشن بودن مستمر چراغش و مشارکت مستمر در رویدادهای مردمی و تبلیغی و ترویجی فراتر از مناسبت‌های تقویمی است.
کتابخانه‌ای مستقل در دل روستایی سرسبز با طبیعتی بکر و رودخانه‌هایی همیشه جاری در دامنه شمالی البرز که در یکی از روزهای گرم تابستان سال ۱۳۵۷ چراغش به دست محمد رایجی، فرهنگی بازنشسته و فعال کتاب و فرهنگ کتابخوانی روشن شد و تا نوروز امسال که به بهانه «رویداد فرهنگی نوروزگاه روستای بالاجاده» در کنار دیگر فعالیت‌های متعدد فرهنگی و هنری میزبان عموم مردم و مسافران نوروزی است؛ همچنان پرچم فرهنگ به دست گرفته و میدان‌داری می‌کند.
به بهانه معرفی «کتابخانه عمومی مستقل فرهنگ» در نوروزگاه مستقر در روستای گردشگری بالاجاده و نیز روشن بودن چراغ کتابخانه در ایام نوروز و اعلام آمادگی برای میزبانی از دوستداران فرهنگ کتاب وکتابخوانی در ایام تعطیلات نوروزی، محمد رایجی بانی کتابخانه ضمن تبریک نوروز باستانی و آرزوی سالی خوش و توأم با موفقیت برای عموم مردم به خبرنگار ایبنا، گفت: کتابخانه فرهنگ به عنوان تنها کتابخانه مستقل استان گلستان (در میان ۳۸۰۴ باب کتابخانه عمومی و ۳۵ مستقل کشور) در نوروز و سال ۱۴۰۳ صبح‌ها از ساعت ۱۱ تا ۱ بعدظهر (پنج‌شنبه‌ها ۱۴ تا ۱۶ عصر) پذیرای علاقه‌مندان است.
وی با اشاره به اینکه در سومین شب برپایی نوروزگاه سید یعقوب جعفری، رئیس هیئت امناء کتابخانه درباره سابقه تاسیس، فعالیت‌های فرهنگی انجام شده، امکانات، نیازها، کمبودها و افتخارات کتابخانه علیرغم بی‌بهره بودن از بودجه و حمایت‌های دولتی و اداره مستقل و خدمت رسانی رایگان کتابخانه به دوستداران فرهنگ و کتاب، مطالبی را به سمع حاضران رساند، گفت: برای گردشگران و مسافران نوروزی که روستای بالاجاده را به عنوان مقصد گردشگری خود انتخاب کرده‌اند، در کناربازارچه صنایع دستی و سوغات و اجرای آیین‌های نوروزی و موسیقی و بازی‌های بومی و محلی بالاجاده در محل نوروزگاه (مستقر در ورودی روستا) ما هم به نوبه خود ارائه خدمات و روایت پیشرفت و توسعه کتابخانه را برای علاقه‌مندان انجام می‌دهیم.
محمد رایجی، ضمن دعوت از مردم فرهنگ دوست کشورمان به حضور در روستای بالاجاده که دارای طبیعتی زیبا و دارای اقامتگاه‌ها و خانه‌های زیبای سنتی است، درباره پیشینه کتابخانه عمومی مستقل فرهنگ و امکانات و فعالیت‌هایش اظهار کرد: در تابستان سال ۱۳۵۷ تنها کتابخانه روستا را با یک قفسه دست‌ساز چوبی در خانه قدیمی و موروثی پدرم تأسیس کردم. تا ۲۰ سال به همان سبک و سیاق به فعالیت پرداختم تا اینکه در زمستان سال ۱۳۹۷ با مشارکت مردم دست به مرمت و بازسازی زدیم و در تابستان ۱۴۰۰ کتابخانه از خانه پدری به مکان فعلی (مدرسه سابق شهید حاج اسدالله بالا جاده) کوچ کرد و اکنون به صورت هیئت امنایی اداره می‌شود.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر بیش از ۳۵ هزارجلد کتاب در کنار شمار قابل توجهی نشریه و اقلام فرهنگی و آرشیو صوتی و تصویری دراین کتابخانه وجود دارد، افزود: کتابخانه مستقل فرهنگ روستای بالاجاده شهرستان کردکوی، در هفتمین جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب در سال ۹۹ از میان ۲۰۵۰ شرکت‌کننده از ۳۰ استان کشور، جزو ۱۰ برگزیده نهایی کشور انتخاب و تنها منتخب برگزیده استان گلستان شد.
رایجی ادامه داد: همچنین این کتابخانه در امور تبلیغی و ترویجی همواره به‌صورت خودجوش فعال بوده و نسل نوجوان و جوان را عمدتاً مورد هدف قرار می‌دهد و نیز کتابخانه فرهنگ سال ۱۴۰۲ و سال قبل آن در غرفه‌ای در نمایشگاه بزرگ کتاب تهران با رویکرد تبلیغی و ترویجی و همچنین در پانزدهمین و شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فرهنگ و اقتصاد اقوام ایران‌زمین در گلستان حضوری چشم‌گیر داشت که مورد استقبال ویژه علاقه‌مندان قرار گرفت.
وی در ادامه به یکی از اقدامات موثر تبلیغی و ترویجی برای توسعه و اشاعه فرهنگ کتابخوانی که به همت این کتابخانه و همکاری آموزش و پرورش در سال گذشته پایه‌گذاری شد اشاره کرد و گفت: در پایان بازدید مدیرکل آموزش و پرورش استان گلستان در آبان ماه سال گذشته، مقرر شد کتابخانه فرهنگ به محلی برای برپایی «اردوهای کتابخوانی» تبدیل شود و با توجه به منابع غنی موجود در آن و فضای مناسبش، فرصت تفریح و مطالعاتی جذابی را برای دانش آموزان سراسر استان گلستان فراهم کند.
محمد رایجی در بخش دیگری از سخنانش از خود و زندگی‌اش که با کتاب آمیخته بوده و شنیدنش برای آن دسته از کسانی که دوستدار یار مهربان هستند و ممکن است در نوروز امسال بخواهند سری به این کتابخانه مردمی مستقل بزنند جالب باشد، گفت: ریشه علایق و وابستگی‌ام به فعالیت فرهنگی و کتاب به دهه ۵۰ شمسی و دوران دانش‌آموزی می‌رسد. من در یکی از اتاق‌های کاه‌گلیِ ساخته دست خودم و در یک قفسه چوبی با کمتر از صد جلد کتاب، اولین کتابخانه کوچکم را راه‌اندازی کردم و به دوستان و آشنایان و همکلاسی‌ها کتاب امانت می‌دادم. هنوز آثار و یادگاری از آن کتاب‌ها که تاریخ و مکان خرید در آنها ذکر شده و مربوط به اوایل دهه پنجاه است، در کتابخانه‌ام به چشم می‌خورد.
وی افزود: در این راستا حتی برای همراهی و مشارکت با جریان انقلاب مردم و در زمینه آگاهی‌بخشی و ارتقای سطح بینش و خرد جمعی و تزریق شور همراه با شعور به بدنه جامعه انقلابی و بنا به رسالت و وظیفه دینی و ملی و انسانی، در حد بضاعت اندک خودم کتاب‌هایی تهیه (گرچه قیمت‌ها نازل و بر پایه ریالی بود) و در محلی عمومی (در جلوی مسجد مهدیه روستا) و در محل تجمع و عبور و مرور مردم عرضه می‌کردم که این مسئله در آن دوران قبل از انقلاب در روستا به‌عنوان یک نمایشگاه کتاب محدود و ساده و سیار بی‌سابقه بود.
بانی کتابخانه فرهنگ ادامه داد: در سال ۱۳۶۳ به‌عنوان یک معلم حق‌التدریس به تهران مهاجرت کردم و تا سال ۱۳۸۶ در این شهر سکونت داشتم. حضور در تهران باعث شد بسیار جدی‌تر پیگیر هدفم بشوم. آن زمان در نمایشگاه‌های سالانه کتاب به دیدن نویسندگان می‌رفتم و برای جمع‌آوری کتاب تلاش می‌کردم.
این بازه زمانی سخت‌ترین دوران فعالیتم بود. ده‌ها جلد کتاب را در یک روز تهیه می‌کردم و برای کاهش هزینه نقل و انتقال، خودم آنها را حمل می‌کردم. گاهی چند بسته مختلف داشتم و باید طی چند مرحله و ۱۰۰ متر به ۱۰۰ متر جابه‌جایشان می‌شد تا مثلاً به ایستگاه اتوبوس و مترو برسانم. بالا بردن کتاب‌ها از پله‌های مترو هم بسیار سخت بود. بعد هم باید آنها را به منزلم در جنوب تهران می‌بردم، اما هر چه بود گذشت و تمام شد.
وی افزود: ارسال کتاب‌ها از تهران به گرگان و از گرگان به «بالاجاده» قسمت دوم کارم بود. آن زمان با اتوبوس‌های اسلامشهر به گرگان کتاب‌هایم را می‌فرستادم. گاهی اوقات یک بلیت اضافه می‌خریدم تا کتاب‌ها در صندلی کنار دست خودم باشد و به‌سلامت به گرگان برسد. از گرگان هم معمولاً کتاب‌ها را با وسیله نقلیه بستگان تا کتابخانه می‌آوردم تا اینکه نتیجه کارمان این شد که مشاهده می‌کنید.
محمد رایجی در پایان سخنانش با دعوت مجدد از گردشگران نوروزی به حضور در کتابخانه و بازدید میدانی از کتابخانه و شنیدن روایت پیشرفت و توسعه آن، درباره ویژگی‌های کتابخانه مستقل فرهنگ گفت: در کنار انبوه کتاب‌ها با موضوع‌های مذهبی، ادبی، تاریخی، فرهنگی، سیاسی و نیز مرجع شامل دایره المعارف‌ها، دانشنامه‌ها و فرهنگ‌های لغت که به عنوان منبعی غنی برای تحقیق و مطالعه در استان گلستان به شمار می‌روند.
در این اینجا پرونده های موضوعی و بانک اطلاعاتی از مطبوعات کشوری ویژه مفاخر و شخصیت‌های فرهنگی، علمی، هنری دانشگاهی و حوزوی وجود دارد که به شخصه برای تهیه اکثر پرونده‌های موجود، به دیدار صاحبان پرونده‌ها که عمدتاً چهره‌های شاخص کشوری هستند رفتم و یادداشت‌های آنها را نیز برای درج بر روی پرونده‌ها دریافت کردم.
به گزارش ایبنا، روستای بالا جاده در دامنه شمالی البرز و در حدود ۳۹۰ کیلومتری تهران و در ۷ کیلومتری کردکوی و حدود ۳۰ کیلومتری گرگان در استان گلستان با طبیعی بکر در کنار خانه‌های سنتی و اقامگاه‌های بومی قدیمی زیبا واقع شده است. شغل اصلی مردمان درگذشته بیشتر کشاورزی و دامداری و امروزه باغداری و زنبورداری و صنایع‌دستی و تبدیلی در کنار سایر حرف و صنعت‌ها است.
به نقل از برخی بومیان روستا در طی سالیان گذشته بسیاری از جوانان به خاطر وضعیت اقتصادی و بعضاً مسائلی دیگر به شهرهای مختلف مهاجرت و جذب سازمان‌ها و ادارات و مشاغل آزاد شدند ولی با تمام این احوال، ریشه خویش را فراموش نکرده‌اند و به بهانه و مناسبت‌های مختلف به زادگاه و روستا خود همچنان رفت و آمد دارند.
همچنین طبق سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت روستا حدود ۳۵۰۰ نفر است ولی در مجموع و به‌طور شناور و مستقر در شهرهای دیگر به سقف بالای ۱۵ هزار نفر می‌رسد.
نظر شما