سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): منوچهر زمانی‌زاده متولد ۱۳۴۵ در خوزستان است که به تازگی جلد اول کتاب «قرارمان فصل انگور» را توسط انتشارات هرمز روانه بازار نشر کرده است. در مورد چگونگی علاقه‌مندی خود به جهان ادبیات این چنین توضیح داد: در دوران دبیرستان (حدود سال ۱۳۶۲ که ساکن تهران بودیم) پدرم رُمانِ «ژان کریستف» اثر رومن رولان را خریده بود، هرچند بعید می‌دانم کتاب را تا آخر خوانده بود. خواندن این کتاب در حوصله و وقت آزاد من می‌گنجید که ظرف دو هفته خوانش کتاب را به پایان رساندم و پس از آن رمان «جان شیفته» را از همسایه امانت گرفتم و خواندم و به مرور عضو کتابخانه شهرآرا شدم و برخی کتاب‌ها را امانت می‌گرفتم.

زمانی‌زاده با اشاره به خاطرات کتابخوان شدنش عنوان کرد: در مسیر کتابخانه شهرآرا، کتابفروشی قرار داشت که مدیر کتابفروشی کتابخوان بود و از طریق ارتباط با کتابفروشی قراری گذاشتم مبنی بر اینکه اگر کتابی را خریدم و پس از خواندن خوشم نیامد، آن را پس بیاورم و کتاب دیگری بردارم و معمولاً کتاب بعدی را دیگر پس نمی‌آوردم و کار درستی هم نبود اما به این ترتیب با یک هزینه در اصل دو کتاب می‌خواندم.

وی ادامه داد: دکه‌ای در ستارخان بود که بر پیشخان دکه ماهنامۀ «تکاپو» همیشه توجه‌ام را جلب می‌کرد و پس از خرید ماهنامه، پرواز را تجربه کردم و هر ماه مجله را می‌خریدم. مجلاتی مثل: «آدینه»، «دنیای سخن»، «ادبیات داستانی»، «کِلک، بخارا» و «کارنامه» و … از دیگر مجلاتی بود که می‌خواندم و حس می‌کردم مجلات و کتاب‌ها، دریچه‌ای تازه از معرفت و آگاهی به رویم باز می‌کردند.

این نویسنده خوزستانی، انگیزه خواندن و دانستن در دنیای کتاب را جهان پر رمز و راز ادبیات دانست و بیان کرد: در خانواده به‌جز پدرم که بعضی اوقات کتابی می‌خرید، دیگر افراد خانواده علاقه‌مندی‌شان به کتاب کمتر بود.همیشه بخش زیادی از پول توجیبی‌ام صرف خرید مجلات و کتاب می‌شد و کتاب خواندن را به حل کردن جدول، شطرنج و تفریحات دیگر ترجیح می‌دادم. هرچند با این سرگرمی‌ها آشنا بودم، اما وقت گذاشتن برای این سرگرمی‌ها را خیلی مفید و پیش‌برنده نمی‌دانستم.

جهان جادویی ادبیات همواره من را شیفته و مجذوب می‌کرد

وی در مورد شکل‌گیری ایده جمع‌آوری کلام نویسندگان و شاعران در کتاب «قرارمان فصل انگور» عنوان کرد: جهان جادویی ادبیات همواره من را شیفته و مجذوب می‌کرد و همیشه برخی جملات که به‌نظرم مهم، زیبا و آموزنده بود را یادداشت و در دفتری قطور پاکنویس می‌کردم. بر این باورم که برخی گزاره‌ها از ده‌ها مقاله و سخنرانی آموزنده‌تر و نیز تعدادی از جمله‌ها چکیده و عصاره یک کتاب هستند که گاه در چند سطر به مخاطب انتقال داده می شوند. دسترسی آسان‌تر به این جملات یکی از مهم‌ترین انگیزه‌هایم در سیر و سفر به جهان ادبیات است و در حال حاضر اگر بخواهم بخش زیادی از کاغذهای پراکنده کتاب‌هایی که خوانده‌ام را پاکنویس کنم، چندین مجلد خواهد شد. جلد اول کتاب «قرارمان فصل انگور»، بخشی از نوشته‌های این دفتر آبی است که به یاری یکی از دوستان هنرمندم و مدیر انتشارات هرمز به چاپ رسیده و نخستین کتابم است.

زمانی‌زاده در پاسخ به این پرسش که آیا برای انتشار این به‌گزین‌ها برنامه جدیدی دارید؟ یادآور شد: بله. بخش دیگری از گزیده‌گویی‌ها در قالب جلد دوم این کتاب، ویرایش شده است که در زمان مناسب چاپ خواهد شد اما هم‌اکنون مشغول بررسی و تنظیم داستان‌هایم هستم که قبل از چاپ جلد ۲ کتاب قرارمان فصل انگور، بتوانم یک مجموعه از داستان‌های کوتاه خود را چاپ کنم.

وی بیشترین تأثیر خود از نویسندگان و شاعرانی چون غزلیات شمسِ مولانا، شفیعی کدکنی و غزلیات سعدی دانست و افزود: اثر آقای فروغی، مرا سخت به این دو بزرگ (مولوی و سعدی) علاقه‌مند کرد و کتاب «از نی‌نامه» زرین کوب و همسرشان نیز بسیار برایم آموزنده بود. در مورد فلسفه، همین اندک دانسته‌هایم را وامدارِ نویسندگانی همچون «ویل دورانت» با دوگانه تاریخ فلسفه و لذاتِ فلسفه و تفسیرهای زندگی، «یوستین گاردر» با دنیای سوفی و «کاترین کِلِمان» در کتاب دنیای تئو می‌دانم که به‌طور خلاصه مرا با تمام ادیان جهان آشنا کرد.

«در جستجویِ زمان از دست رفته»؛ شاهکار تمام رمان‌ها

زمانی‌زاده با بیان اینکه افکار پیچیده نیچه با کتاب ستُرگش، «چنین گفت زرتشت» را از دیگر آثار تأثیرگذار بر خود می‌دانم، اظهار کرد: کتاب‌های بسیاری از ذبیح‌الله منصوری خواندم اما بعدها رنجیدم که منبع تاریخی قابل اعتمادی نیستند و اما کتاب‌های باستانی پاریزی را قابلِ اعتمادتر می‌دانم. در مورد شعر نو، برخی کتاب‌های آقای حقوقی بنام شعر «زمان ما» و همچنین به اشعار «فروغ»، «سهراب» و «شاملو» علاقه دارم و به نظر من شاهکار تمام رمان‌ها، «در جستجویِ زمان از دست رفته» نوشته مارسل پروست با ترجمه قوی آقای مهدی سحابی است که اگر وقت کنم دوباره خواهم خواند.

تعداد زیادی از صاحب‌نظران، احمد محمود را استاد بلامنازع واقع‌گرایی اجتماعی قلمداد می‌کنند

وی با اشاره به ورود فضای مجازی به فرهنگ کتابخوانی تصریح کرد: خوشبختانه در اوج کتاب خواندنم تلفن همراه و ماهواره وجود نداشت. هرچند این روزها بیشتر وقت ما از طریق شبکه‌های مجازی پر شده است و بسیاری از داستان‌های کوتاه را از گوشی همراه می‌خوانم اما رمان‌های چند جلدی را دیگر نمی‌خوانم و مدت‌ها است که قصد دارم کتاب «مدار صفر درجه» احمد محمود از نویسندگان برجسته خوزستانی را دوباره بخوانم که موفق نشده‌ام.

به قول بسیاری از صاحب‌نظران احمد محمود، استاد بلامنازع واقع‌گرایی اجتماعی است و استان خوزستان از گذشته تاکنون نویسندگان مشهوری را به ادبیات ایران و جهان معرفی کرده که از جمله داستان‌های تاثیرگذار نویسندگان خوزستانی می‌توان اشاره‌ای به کوروش اسدپور، صمد طاهری، فرهاد کشوری، آرش آذرپناه کنم. دانشی که از طریق خواندن مجلات مختلف کسب کردم کمک کرد تا بتوانم بسیاری از نویسندگان و متفکران را بشناسم و از عقایدشان به‌صورت چکیده با خبر شوم بدون اینکه تمام آثارشان را بخوانم.