به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، اين نشست روز گذشته(ششم بهمن‌ماه) با حضور علي ططري، دبير شوراي ارزيابي اسناد كتابخانه مجلس و پژوهشگر حوزه تاريخ معاصر و گروهي از ديگر كارشناسان و اعضاي اين شورا نظير قاسم تبريزي، مدير كتابخانه انقلاب اسلامي كتابخانه مجلس شوراي اسلامي، دكتر محمدحسن رجبي، نويسنده و پژوهشگر تاريخ، ابراهيم ذوالفقاري، نويسنده و پژوهشگر تاريخ، جمشيد مظفري و احمد مظفرمقام، كارشناسان اين حوزه، در مركز اسناد كتابخانه مجلس برپا شد.

در ابتداي اين برنامه علي ططري، دبير شوراي ارزيابي، با ارايه گزارشي از روند جلسات پيشين، به سه مجموعه‌اي كه به‌تازگي براي خريد به اين مركز پيشنهاد شده‌اند، اشاره كرد و گفت: اسناد تجاري اصفهان (دفتر رونوشت بنگاه كازروني)، نامه‌هاي نوشته شده به نادعلي كريمي، نماينده مجلس دوره هفدهم مجلس شوراي ملي و  اسناد مراغه در دوران مشروطيت، مجموعه‌هاي پيشنهاد شده‌اند.

مولف و مدرس تاريخ معاصر ايران درباره اسناد مشروطيت در مراغه عنوان داشت: اسناد سازماني منطقه مراغه درباره وقايع مشروطه‌اند كه تعداد آنها بين 600 تا 700 برگ است و هنوز تعداد دقيق آنها مشخص نشده است. اين اسناد بايد با توجه به اين كه كارشناس ارايه دهنده آنها 240 برگ را براي انتشار در مجموعه‌اي جداگانه انتخاب كرده، بررسي و ارزش‌گذاري شوند، چرا كه ارزش مادي و ريالي اين اسناد براي خريداران، پس از انتشار، به صورت قابل ملاحظه‌اي كاهش مي‌يابد.

رييس مركز اسناد كتابخانه مجلس شوراي اسلامي، مجموعه اسناد مرتبط با «بنگاه عبدالغفار كازروني» را حدود 180 برگ تخمين زد و تصريح كرد: در اين باره تاكنون هيچ مجموعه ديگري از سوي مركز اسناد كتابخانه مجلس خريداري نشده است.

سپس قاسم تبريزي، پژوهشگر تاريخ و عضو شوراي ارزيابي اسناد كتابخانه مجلس، در بررسي اسناد مرتبط با «بنگاه عبدالغفار كازروني» يادآور شد: كازروني‌ها در اكثر نقاط ايران بنگاه‌هايي داشتند. بر اساس اسناد متعددي كه به دست آمده‌اند، كازروني‌ها خانواده بزرگي بودند كه بسياري از كارها در انحصار آنها قرار داشت و ارتباطات خارجي‌شان با هندوستان، انگلستان، ژاپن، هند، قاهره، بمبئي، كلكته و ... موجب افزايش قدرت و تأثيرگذاري آنها در دوره‌اي از تاريخ ايران شده بود. اكنون نيز از اين خاندان افرادي در ايران وجود دارند.

در ادامه ططري، اسناد نادعلي را سندهاي مهمي در حوزه كرمانشاه خواند و افزود: برخي از سندهاي اين مجموعه متعلق به خليفه سيدعلي نقشبندي، رهبر اهل تسنن و فرقه نقشبندي‌اند. در اين مجموعه اسنادي از انجمن نبرد با مسكرات، نامه‌اي به دكتر مصدق و سندهايي از چند انجمن ديگر نيز به چشم مي‌خورند.

در ادامه جمشيد مظفري، كارشناس بررسي اسناد، با بيان اهميت نادعلي كريمي و اسناد مربوط به او، به يكي از مجموعه‌داران برجسته اصفهان اشاره كرد و گفت: اين فرد اسناد گوناگوني از دوره‌هاي مختلف تاريخ معاصر در اختيار دارد. سندهاي متعددي از نادعلي كريمي نيز در اين مجموعه وجود دارند، لذا اين مجموعه نمي‌تواند آخرين اسناد از اين نماينده شوراي ملي باشد.

در اين نشست همچنين دكتر محمدحسن رجبي، نويسنده كتاب «علماي مجاهد» و «مکتوبات و بیانات سیاسی و اجتماعی علمای شیعه» پيشنهاد پيوست اسناد و ارايه‌ آنها را در قالب كتابي عنوان كرد و گفت: اطلاع‌رساني و استفاده از اين مجموعه‌ها در قالب توليد و انتشار كتاب گستره فراوان‌تري خواهد داشت. 

سپس ططري از بازيابي اسناد مرتبط با «عمارلويي» نماينده دوره‌هاي سوم و چهارم مجلس شوراي ملي خبر داد و تصريح كرد: يكي از پژوهشگران پس از يافتن اسناد اين مجموعه، با بيان اين كه دو سفرنامه اين نماينده از سفرهاي داخلي‌اش در سال‌هاي 1287 و 1290 هجري شمسي ـ سال‌هاي پس از مشروطه ـ نيز در ميان اين اسناد وجود دارد، پيشنهاد تدوين كتابي از اين اسناد را عنوان كرده است.

تبريزي در برابر اين پيشنهاد گفت: اگر اين پژوهشگر از محققان منطقه‌اي(در حوزه لاهيجان، محل زندگي عمارلويي) و بر اوضاع و شرايط زماني آن دوره مسلط باشد، تدوين كتابي بر اساس اين اسناد با گردآوري ديگر اطلاعات اين زمينه، پيشنهاد خوبي است، اما بايد مراقب باشيم چهره‌ها را تخريب نكنيم و به حوزه تحريفات وارد نشويم. گردآوري و انتشار اسناد علاوه بر ابهام‌زدايي نقاط مبهم تاريخ، زمينه‌ تأليفات بعدي را نيز هموارتر مي‌سازد.

در ادامه نيز ابراهيم ذوالفقاري، نويسنده حوزه تاريخ و سياست، درباره ارزش‌گذاري اسناد بنگاه كازروني گفت: از آنجا كه خط اين گروه از اسناد سنگين و خواندن آن بسيار زمان‌بر و دشوار است، بايد براي ارزش‌گذاري بهتر اين مجموعه، تعدادي از اين سندها را به شكل انتخابي استنساخ كنيم تا با توجه به زحمت و زمان استخراج اطلاعات و سندخواني، نظر دقيقي درباره ارزش آنها عنوان كنيم.

در ادامه اين نشست، اعضاي شوراي ارزيابي اسناد كتابخانه مجلس شوراي اسلامي با يادآوري شاخصه‌هاي اساسي اسناد نظير كاغذ مرغوب، ممهور بودن به مهرهاي معتبر و شناخته شده، دست‌خط خوانا و داشتن امضاي نگارنده اسناد مكتوب و ... سندهايي را با ارزش دانستند كه علاوه بر ويژگي‌هاي ظاهري، اطلاعات تاريخي خوبي را نيز درباره دوره زماني خود در اختيار پژوهشگران و كارشناسان قرار دهند.

اين نشست با ارايه نظرات كارشناسان هريك از اعضا و جمع‌بندي‌هايي كه از سوي دبير اين نشست صورت گرفت، با ارزش‌گذاري ريالي براي خريد مجموعه‌هاي پيشنهادي در مركز اسناد كتابخانه مجلس پايان يافت.