افشای خانه‌های تیمی در طرح اعلان هویت مستاجر
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، یك صف‌بندی ملموسی بین گروه‌های سیاسی (كه قصد سهم‌خواهی داشتند) به‌وجود آمد. در این بستر كه تا حدودی ناشی از فضای اول انقلاب بود، گروه‌های سیاسی با گرایش‌های مختلف نظیر منافقین، كمونیست‌ها و لیبرال‌ها سعی داشتند تا سهم بیشتری از قدرت را تصاحب كنند. یكی از این جریان‌های چپ كه عامل اصلی حوادث آمل بود، «اتحادیه‌ی كمونیست‌های ایران» بود كه اعضای آن از لحاظ فكری، وامدار تفكر مائویستی بودند.
پس از علنی شدن مشی مسلحانه ضدانقلاب، منافقین و اتحادیه كمونیست‌ها برنامه‌ها و طراحی مبارزاتی خود را در خانه‌های تیمی مخفیانه انجام می‌دادند و به‌اصطلاح، از روی زمین به زیر زمین رفتند. پس از حادثه 30 تیر و فرار بنی‌صدر و افزایش ترورها، طرحی به‌نام مالك و مستأجر از سوی نظام اسلامی اجرا شد كه در پی آن، هر مالكی موظف بود كه هویت مستأجر خود را با ارائه شناسنامه نشان دهد. اجرای این طرح باعث لو رفتن و شناسایی آنها شد. از طرفی پس از خروج رجوی و بنی‌صدر از كشور، هنوز خط خروج برای آنها آماده نبود. بنابراین بهترین مكان برای آنها جنگل‌های شمال كشور بود. دلیل دیگر، تشكیل جبهه سوم بر ضد جمهوری اسلامی بود. بنابراین رهبران شورش‌گر اتحادیه كمونیست‌ها، جنگل‌های منطقه عمومی جنوب غربی شهر آمل را انتخاب كرده و به جولان در آن پرداختند.
برای مرور این وقایع سراغ تحقیقات مصطفی راعی‌اسکی در کتاب «حماسه 6 بهمن آمل» و «اسناد اتحادیه کمونیست‌های ایران در واقعه آمل» به کوشش علی کردی رفتیم آنها با تکیه بر اسناد تاریخی به جای مانده به تامل در این موضوع پرداخته‌اند.
جمع‌آوری آذوقه، مهمات غیرقانونی در جنگل
راعی‌اسکی برای ورود به ابعاد چگونگی حادثه آمل نخست تعریفی از اهمیت استراتژیک منطقه مازندران امروز و طبرستان سابق ارائه داده و می‌نویسد: «حادثه ششم بهمن سال 1360ه.ش یکی از مهم‌ترین وقایع تاریخی ایران و مازندران به‌خصوص شهرستان آمل و دیار کهن طبرستان است که در قرون گذشته سرزمین حاکمان مازندران بوده و عالمان بزرگ دینی، همچون محمدبن جریر طبری نویسنده ارزشمند کتاب «تاریخ طبری» و زادگاه ابن اسفندیار پدر تاریخ مازندران و خاستگاه علویان و پیروان راستین اسلام و شیعه امام علی(ع) بوده که در طول تاریخ به‌جز افراد نامبرده شخصیت‌های مذهبی، سیاسی و تاریخی متعددی را به جامعه معرفی کرده است و حتی در شروع انقلاب اسلامی از معدود شهرهایی بوده که مردم این شهر به مقابله با نظام طاغوت برخاسته‌اند و به دلیل موقعیت استراتژیکی همیشه مورد طمع دشمنان اسلام بوده است، از جمله موقعیت نزدیکی به سواحل زیبای دریای مازندران، داشتن جنگل‌های انبوه و سرسبز، دسترسی به جاده بین‌المللی هراز و مرکز ثقل شهرهای غرب و شرق استان لاله‌خیز مازندران است.»
مولف با اشاره به گروه کمونیستی (سربداران جنگل) آورده است: «با این توضیح مختصر پس از پیروزی انقلاب اسلامی عده‌ای معاندان و مخالفان نظام اسلامی ایران تحت عنوان «سربداران جنگل» با جذب دیگر نیروها و گروه‌های الحادی، جمع‌آوری آذوقه، مهمات غیرقانونی و خلاف شرع در جنگل آمل استقرار یافتند و به بهانه اینکه بتوانند با تصرف شهر علویان یعنی آمل به تدریج سقوط مازندران را فراهم سازند تا بتوانند به دیگر استان‌های ایران حمله‌ور شده و در کل نظام و حکومت اسلامی را ساقط نمایند و با پیوستن دیگر گروه‌های ضدانقلاب به این گروهک می‌خواستند تحت نام مردم غیور آمل به مبارزه با نظام اسلام بپردازند و با پناهنده شدن در جنگل درگیری‌های پراکنده‌ای را در سطح جنگل و ترور در شهر مقاوم آمل را سرلوحه کار خویش قرار دادند و ماه‌ها با تعقیب و گریز سرانجام تصمیم گرفتند که در شب سه‌شنبه به تاریخ 6/11/1360 ه.ش به شهر آمل تهاجم نمایند و برخلاف پیش‌بینی‌ها و خیال خام آنها، مردم انقلابی و مسلمان آمل و حومه چنان زخم‌کاری و ضربه مهلکی بر پیکر سربداران جنگل با عنوان «اتحادیه کمونیست‌های ایران» وارد آوردند که حضرت امام خمینی(ره) در وصیت‌نامه سیاسی، الهی خویش از این شهر تاریخی و دینی در میان حدود هفتصد شهر و شهرستان به‌عنوان نماد مقاومت و استواری یاد کرده‌اند و هر ساله به پاس خدمات و جانفشانی‌های مردم غیور و شهیدپرور آمل مراسم باشکوهی با حضور مسؤلان کشوری، استانی، شهرستانی و خانواده‌های معظم شهدا و امت حزب‌الله در سالگرد این واقعه عظیم در مصلی جمعه آمل با برنامه‌های متنوع برگزار می‌گردد. حماسه ششم بهمن آمل در سالنامه جمهوری اسلامی ایران نیز ثبت شد.»
ماجرای عبور از رودخانه با طناب و رسیدن به شهر آمل
از طرفی کردی در کتاب «اسناد اتحادیه کمونیست‌های ایران در واقعه آمل» به جزئیاتی از حضور کمونیست‌ها در آمل اشاره کرده و می‌نویسد: «بیش از 100 نفر از اعضای اتحادیه‌ی کمونیست‌های ایران، در اول بهمن 1360 از مقر خود در جنگل به سمت شهر آمل به راه افتادند. با توجه به برف سنگینی که آمل و اطراف آن را پوشانده بود؛ عبور از رودخانه‌های متعدد با طناب صورت گرفت. پشت سر گذاشتن این مسیر به خاطر سختی راه و مشکلات تردد، 3 روز به طول انجامید؛ البته با توجه به برفی بودن زمین، این وضعیت پیش‌بینی شده بود و در طراحی عملیات، قرار بود که عملیات در روز 5 بهمن انجام گیرد که در اثر خستگی به 6 بهمن موکول شد.»
وی در ادامه با انعکاس چگونگی هجوم کمونیست‌ها و مقابله مردم با آنها آورده است: «تیراندازی و سپس تسخیر شهر تا 6 صبح ادامه داشت، اما با آغاز صبح ششم بهمن، حماسه مردم آمل شکل گرفت و صدها نیروی داوطلب مردمی با روی آوردن به مقر سپاه و گرفتن اسلحه، به مقابله‌ی سربداران جنگل رفتند. سنگربندی‌ها آغاز شد. از زن و مرد و پیر و جوان همگی با آوردن شن و گونی اقدام به سنگرسازی و نبرد سنگر به سنگر کردند تا آنجا که آمل لقب «هزار سنگر» گرفت. رفته رفته به تعداد نیروهای ضد شورش که از روستاهای اطراف می‌آمدند و از مردمان وفادار به امام و انقلاب اسلامی بودند، افزوده می‌شد. البته در شب حادثه هم، از مردم آمل هر کس که خود را به خاطر صدای تیراندازی به سپاه و بسیج رسانده بود، دستگیر، اسیر و یا شهید شده بود. سازماندهی و ساماندهی نیروهای مردمی از ساعت 7 صبح آغاز شد و تا 8 صبح به پایان رسید. هر چند نهادهایی چون سپاه و بسیج به خاطر نوپایی این نهادها تجربه‌ی لازم را نداشتند، ولی شور و اشتیاق بسیار بالا برای مقابله با ضد انقلاب، جایگزین هر نارسایی شد. حمله مردم حزب‌اللهی به ضد انقلاب در دو محور اساسی، یعنی در همان مناطقی که دشمن تمرکز داشت، صورت گرفت. در ادامه حضور مردم، واحدهای کوچک‌تری از کوچه و خیابان‌ها به راه افتادند و خود را به مناطق درگیری رساندند. برخی از نهادهای انتظامی چون کمیته‌‌ی انقلاب اسلامی، شهربانی و ژاندارمری در بخش‌های از شهر مانع ورود مردم به صحنه درگیری می‌شدند تا بدان‌ها آسیبی وارد نشود.»
در سطوری از کتاب «حماسه 6 بهمن آمل» در رابطه با اهمیت نگارش کتاب برای روشن شدن اذهان عمومی می‌خوانیم: «این حادثه مهم و ملی محدود به آمل نبوده بلکه گره در نظام اسلامی دارد و دشمنان شرق و غرب این وطن در آن برهه از زمانی که با جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، تحریم اقتصادی، ترور شخصیت‌ها، درگیری‌های خیابانی، غائله گنبد، مسائل گروه‌های معاند، ناامنی کردستان، قاچاق مواد مخدر شرق کشور و با به‌وجود آمدن این فتنه در آمل دل‌خوش شده بودند و بنگاه‌های خبرپراکنی تبلیغات وسیعی را در پیش رو قرار دادند، نتوانستند از طریق این گروهک فریب خورده به اهداف شوم خود برسند نوشتن از این حادثه، باعث می‌شود یادی از رشادت‌ها و جانفشانی‌های مردم دلیر آمل و حومه کنیم تا نسل جوان جامعه و آیندگان اطلاعاتی در خصوص زادگاه خویش در اذهان داشته باشند. ضمن اینکه که زحمات و خدمات مردم غیور و رشید آمل و نیروهای نظامی و انتظامی در خور تقدیر همگان بوده و قلم ناتوان از شرح همه وقایع و حوادث آن دوره و زبان قاصر از بیان آن همه ایثارگری‌ها است. امید که پژوهندگان جوان و پرنشاط جامعه نسبت به تکمیل این واقعه عظیم که با خون مطهر 40 شهید و صدها مجروح و جانباز در یک روز به تثبیت این نظام اسلامی انجامید دامن همت به کمر زده و برای همیشه آن‌را جاودان نمایند.»
نظر شما