با استناد به این روایتها شب اول ذی القعده سال ۴۰ هجری (۶۶۱ میلادی) اشعث بن قیس بزرگ خاندان کنده به درکات جحیم شتافت و این در دوره زمامداری سیاسی امام حسن (ع) بود. شخص اشعث در توطئه شهادت مولای متقیان حضرت امیر(ع) دخیل بود. در «تاریخ یعقوبی» درج شده؛ هنگامی که ابن ملجم مرادی برای کشتن حضرت امیر(ع) از مصر به کوفه آمد، یک ماه را در منزل اشعث به سر برد و شمشیرش را آماده میکرد.
دختر اشعث یعنی جعده که همسر امام مجتبی(ع) بود با سم خوراندن به جناب ایشان باعث شهادتشان شد و پسرش محمد بن اشعث، لعنت الله علیه، در رخداد کربلا در زمره یاران عمر سعد حضور داشت و در ریختن خون حضرت سیدالشهدا (ع) دخیل بود.
محمد بن اشعث همچنین فرماندهی نیروهای اموی در دستگیری هانی بن عروه و جناب مسلم بن عقیل را بر عهده داشت و پس از قیام مختار ثقفی از کوفه گریخت و در نهایت در نبرد میان سپاه مختار و لشگر مصعب بن زبیر، کشته شد و به قعر دوزخ افتاد. روایات در کشته شدن او متعدد است. برخی از کشته شدنش در میدان نبرد و به دست نیروهای مختار ثقفی حکایت دارند و در برخی منابع از جمله «مَدينةُ مَعاجز الأئمة الاثني عَشَر وَ دَلائلُ الحُجَج عَلى البَشَر» اثر سید هاشم بحرانی و «امالی» شیخ صدوق نقل شده که محمد اشعث، به دلیل جسارتی که به حضرت سیدالشهدا (ع) در روز عاشورا کرد، زمانی که برای قضای حاجت به کناری رفته بود، عقرب او را نیش زد.
اشعث بسیار دیر اسلام آورد. قبیله و خاندان کنده در حضرالموت یمن بودند. به روایتی در دوران حیات پیامبر ایمان آوردند و پس از فوت حضرت شورش کردند. اما ابوبکر اشعث پس از شورش را بخشید و خواهرش ام فروه را به همسری او درآورد. در تاریخ نقل است که او در دوران زمامداری و خلافت امیرمومنان امام علی بن ابیطالب (ع) مدتی از ناحیه ایشان، والی آذربایجان بود.
هنگامه جنگ صفین نیز او و قبیلهاش از سپاهیان حضرت بودند، اما حضرت را وادار به پذیرش جریان حاکمیت کرده و همچنین شخص او کسی بود که اصرار داشت تا ابوموسی اشعری حکم سپاه کوفه باشد. همچنین پس از واقعه نهروان و جنگ حضرت امیر (ع) با مارقین، حضرت دستور به تجهیز دوباره سپاه برای مقابلهای تازه با معاویه، داد، اما با تحریک اشعث مردم از پیوستن به لشگر خودداری کردند.
نظر شما